Cảm lạnh là một trong những căn bệnh đường hô hấp hay gặp nhất ở miền Bắc nước ta, nhất là ở thời điểm chuyển mùa mưa nắng thất thường như hiện nay.
Cảm lạnh là bệnh gì?
Cảm lạnh là một bệnh lý phổ biến, thường gặp ở tất cả các đối tượng, đặc biệt là ở trẻ em và người cao tuổi. Đây là một bệnh về đường hô hấp, do bị nhiễm virus đường hô hấp. Tuy mức độ không nặng như cảm cúm nhưng vẫn gây cho người bệnh cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng cho các sinh hoạt thường ngày.
Bệnh thường xuất hiện khi trời lạnh và mưa, hoặc có thể trong thời điểm thay đổi thời tiết một cách đột ngột. Khi đó, cơ thể dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân gây bệnh như virus hay vi khuẩn phát triển.
Nguyên nhân gây cảm lạnh
Mặc dù nhiều loại vi rút có thể gây ra cảm lạnh thông thường, nhưng rhinovirus là thủ phạm phổ biến nhất.
Virus cảm lạnh xâm nhập vào cơ thể bạn qua đường miệng, mắt hoặc mũi. Virus có thể lây lan qua các giọt nhỏ bắn trong không khí khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.
Nó cũng lây lan khi tiếp xúc tay với người bị cảm lạnh hoặc do dùng chung các vật bị ô nhiễm, chẳng hạn như đồ dùng, khăn tắm, đồ chơi hoặc điện thoại. Nếu bạn chạm vào mắt, mũi hoặc miệng sau khi tiếp xúc hoặc tiếp xúc như vậy, bạn có thể bị cảm lạnh.
Các yếu tố rủi ro
Những yếu tố dưới đây có thể làm tăng khả năng bị cảm lạnh:
- Tuổi tác: Trẻ em dưới 6 tuổi có nguy cơ bị cảm lạnh cao nhất, đặc biệt nếu chúng dành thời gian chăm sóc trẻ em.
- Hệ thống miễn dịch suy yếu: Mắc bệnh mãn tính hoặc hệ miễn dịch suy yếu sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Thời gian trong năm: Cả trẻ em và người lớn đều dễ bị cảm lạnh hơn vào mùa thu và mùa đông, nhưng tất nhiên bạn có thể bị cảm lạnh bất cứ lúc nào.
- Hút thuốc: Bạn có nhiều khả năng bị cảm lạnh và cảm lạnh nặng hơn nếu tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Sự phơi nhiễm: Nếu bạn ở gần nhiều người, chẳng hạn như ở trường học hoặc trên máy bay, bạn có thể dễ có nguy cơ tiếp xúc với vi rút gây cảm lạnh.
Biểu hiện của cảm lạnh
Các triệu chứng cảm lạnh xuất hiện trong 1-3 ngày sau khi nhiễm virus. Dấu hiệu ban đầu thường gặp là mệt mỏi, hắt hơi và đau họng. Khi các triệu chứng sổ mũi xuất hiện, nước mũi tiết ra chất nhầy trong suốt, sau đó dịch tiết có thể chuyển sang màu trắng, vàng hoặc xanh. Một số triệu chứng của cảm lạnh có thể bao gồm:
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi.
- Hắt xì.
- Đau họng.
- Ho khan.
- Chảy nước mắt.
- Hiếm có trường hợp sốt.
Cảm lạnh có nguy hiểm không?
- Nhiễm trùng tai cấp tính (viêm tai giữa): Điều này xảy ra khi vi khuẩn hoặc vi rút xâm nhập vào không gian phía sau màng nhĩ. Các dấu hiệu và triệu chứng điển hình bao gồm đau tai và trong một số trường hợp, chảy nước mũi màu xanh lá cây hoặc vàng hoặc sốt trở lại sau cảm lạnh thông thường.
- Bệnh hen suyễn: Cảm lạnh có thể kích hoạt cơn hen suyễn.
- Viêm xoang cấp tính: Ở người lớn hoặc trẻ em, cảm lạnh thông thường không giải quyết được có thể dẫn đến viêm và nhiễm trùng xoang (viêm xoang).
- Các bệnh nhiễm trùng thứ phát khác: Chúng bao gồm viêm họng do liên cầu khuẩn (viêm họng do liên cầu), viêm phổi, và viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản ở trẻ em. Những bệnh nhiễm trùng này cần được bác sĩ điều trị.
Biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh
Hầu hết phương pháp điều trị được đưa ra cho cảm lạnh là kê thuốc làm dịu các cơn đau đầu, đau họng và ho, làm thông mũi và xoang. Nhiều người lựa chọn kháng sinh để điều trị cảm lạnh ngay từ đầu. Nhưng thực tế kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn, trong khi cảm lạnh là do virus gây ra.
Khi bị cảm lạnh, người bệnh thường được khuyên:
- Giữ ấm cơ thể.
- Giữ phòng ở ấm áp và có độ ẩm.
- Uống nhiều nước hoặc nước trái cây.
- Làm dịu cổ họng bằng cách xúc nước muối hoặc uống trà chanh mật ong.
- Sử dụng nước muối sinh lý để nhỏ mũi.
- Ăn thức ăn ấm.
- Ngủ nhiều hơn.
- Tránh uống rượu, sử dụng cafein và thuốc lá.
- Hạn chế đi đến những nơi công cộng để tránh làm lây lan virus.
- Luôn sử dụng khăn giấy và rửa sạch tay sau khi hắt hơi.
Cảm lạnh đều là bệnh về đường hô hấp do virus gây ra nên cách phòng ngừa giống nhau. Cách tốt nhất để phòng ngừa là tăng cường hệ thống miễn dịch bằng cách bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và tập thể dục thường xuyên.
