Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 70% bệnh nhân ung thư chẩn đoán ở giai đoạn muộn (III hoặc IV), trong đó có cả các bệnh có thể sàng lọc, phát hiện sớm bằng nhiều phương pháp khác nhau. Cơ hội chữa khỏi ung thư sẽ tăng lên khi được phát hiện sớm. Bạn cần chú ý tới những cảnh báo của cơ thể về nguy cơ mắc bệnh ung thư để nhận biết sớm và có những phương pháp điều trị kịp thời.
Ung thư gây ra các biểu hiện lâm sàng bằng cách nào?
Ung thư là một nhóm các bệnh có thể gây ra gần như bất cứ dấu hiệu và triệu chứng nào. Các dấu hiệu và triệu chứng sẽ phụ thuộc vào vị trí cơ quan bị ung thư, kích thước của khối u, và mức độ ảnh hưởng của nó lên các cơ quan và các mô như thế nào.
Nếu ung thư đã di căn thì biểu hiện lâm sàng có thể xuất hiện ở những phần khác của cơ thể. Nhưng đôi khi ung thư bắt đầu ở những vị trí mà nó sẽ không gây ra bất cứ biểu hiện lâm sàng nào cho tới khi khối u phát triển đến kích thước khá lớn.
Một ung thư cũng có thể gây các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, sút cân. Một số loại ung thư tạo ra các chất giống hormone nội sinh của cơ thể từ đó làm tăng nồng độ canxi trong máu và làm ảnh hưởng tới các thần kinh và cơ, gây ra cảm giác mệt mỏi và chóng mặt.
12 dấu hiệu phổ biến cảnh báo ung thư
Ung thư thường không có triệu chứng cụ thể, vì vậy để phòng bệnh ung thư và phát hiện sớm, người dân cần hạn chế các yếu tố nguy cơ và thực hiện các biện pháp sàng lọc ung thư phù hợp. Dưới đây là 12 dấu hiệu cảnh báo về ung thư mà bạn có thể bắt gặp:
1. Thay đổi trên da
Trên da xuất hiện nốt ruồi mới hoặc nốt ruồi thay đổi kích thước, hình dạng hoặc màu sắc,… rất có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư da. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên da, hãy đến gặp bác sĩ để được khám và kiểm tra các nốt ruồi này bằng phương pháp sinh thiết nhằm xem xét kỹ hơn các tế bào này có phải là ung thư hay không.
2. Ho dai dẳng
Ho dai dẳng thường xảy ra khi người bệnh mắc phải hội chứng chảy dịch mũi sau (Postnasal Drip), hen suyễn, trào ngược axit hoặc nhiễm trùng. Nếu ho không biến mất hoặc ho kèm cả máu, đặc biệt khi bạn là người hút thuốc thì hãy đến các cơ sở y tế để được kiểm tra sức khỏe. Bác sĩ sẽ lấy chất nhầy từ phổi để xét nghiệm hoặc chụp X-quang ngực để kiểm tra <>ung thư phổi.
3. Sưng hạch bạch huyết
Khi hạch bạch huyết bị sưng, điều đó thường có nghĩa là cơ thể đang chống lại các tác nhân gây nhiễm trùng như cảm lạnh hoặc viêm họng. Một số bệnh ung thư như ung thư hạch bạch huyết và bệnh bạch cầu cũng gây ra loại sưng này.
4. Thay đổi về tinh hoàn
Các dấu hiệu bất thường ở tinh hoàn mà nam giới có thể nhận thấy như có một khối u hoặc sưng trong tinh hoàn. Khối u không đau là dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư tinh hoàn. Đôi khi, người bệnh có thể chỉ có cảm giác nặng ở bụng dưới hoặc bìu hoặc cảm thấy tinh hoàn có kích thước lớn hơn so với trước đây.
5. Gặp vấn đề khi đi tiểu
Nhiều người đàn ông có vấn đề về tiết niệu khi càng lớn tuổi như: đi tiểu nhiều hơn, hay bị rò rỉ hoặc dòng chảy của nước tiểu yếu đi. Thông thường, đây là những dấu hiệu của phì đại tuyến tiền liệt nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt.
Do đó, bạn cần gặp bác sĩ để khám và thực hiện xét nghiệm định lượng nồng độ PSA toàn phần trong máu có chức năng sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt.
6. Xuất hiện máu sau khi đại tiểu tiện
Nếu bạn thấy máu sau khi đi đại tiện thì hãy đi khám tại cơ sở y tế. Đây có thể là do bệnh trĩ hoặc ung thư ruột kết. Nếu xuất hiện máu trong tiểu thì có thể là do nhiễm trùng đường tiết niệu hay ung thư thận hoặc bàng quang.
7. Chảy máu âm đạo bất thường
Chảy máu bất thường giữa hai chu kỳ kinh nguyệt hay chảy máu ngoài kỳ kinh có thể có nhiều nguyên nhân gây ra như u xơ hoặc do các biện pháp tránh thai.
Do đó, nếu chảy máu bất thường giữa hai chù kỳ kinh nguyệt, sau khi quan hệ tình dục hoặc chảy máu không ngừng, bạn cần đến cơ sở y tế chuyên khoa Phụ khoa để khám bệnh. Bác sĩ sẽ khám và thực hiện các xét nghiệm để loại loại trừ ung thư tử cung, ung thư cổ tử cung hoặc âm đạo.
8. Thay đổi về vú
Hầu hết các thay đổi vú không phải là ung thư. Tuy nhiên, phụ nữ vẫn phải thường xuyên kiểm tra các dấu hiệu thay đổi trên vú bằng cách đứng trước gương “tự khám”. Đến khám tại cơ sở y tế nếu bạn nhận thấy có bất kỳ u cục, thay đổi núm vú hoặc núm vú có tiết dịch, vú bị đỏ, dày lên hoặc đau ở ngực. Bác sĩ sẽ khám và thực hiện các xét nghiệm và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như: Chụp nhũ ảnh (mammography), MRI hoặc sinh thiết.
9. Khó nuốt
Cảm lạnh thông thường, trào ngược axit hoặc thậm chí một số loại thuốc cũng có thể khiến bạn khó nuốt. Nếu triệu chứng này không biến mất sau khi hết bệnh hoặc ngừng các loại thuốc trên thì bạn cần đi khám để tìm hiểu nguyên nhân. Khó nuốt cũng có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư ở cổ họng hoặc thực quản. Bác sĩ sẽ khám và thực hiện một số xét nghiệm như chụp X-quang đường tiêu hóa trên có cản quang.
10. Chứng ợ nóng
Hầu như tất cả mọi người đôi khi sẽ có cảm giác ợ hơi sau khi ăn hoặc do căng thẳng. Tuy nhiên, nếu đã thay đổi lối sống nhưng không có tác dụng và chứng ợ nóng vẫn không biến mất, thì bác sĩ có thể muốn thực hiện một số xét nghiệm để tìm nguyên nhân và xác định xem liệu đây có phải là dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày hay không.
11. Mệt mỏi
Rất nhiều nguyên nhân có thể khiến bạn rất mệt mỏi và hầu hết trong số đó đều không nguy hiểm. Tuy nhiên, mệt mỏi là một trong những dấu hiệu sớm của một số bệnh ung thư, như bệnh bạch cầu. Một số bệnh ung thư ruột kết và dạ dày có thể gây mất máu mà bạn không thể nhìn thấy, dẫn đến triệu chứng mệt mỏi. Hãy đi khám nếu bạn lúc nào cũng bị cảm giác mệt mỏi cực độ và sau khi nghỉ ngơi mà vẫn không thấy khỏe lại.
12. Sốt
Sốt thường là dấu hiệu cơ thể bạn đang chống lại nhiễm trùng hoặc do tác dụng phụ của một số loại thuốc. Tuy nhiên, nếu sốt không biến mất mà kéo dài dai dẳng và không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng, thì đây có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư máu như bệnh bạch cầu hoặc ung thư hạch bạch huyết.
Ung thư là căn bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát, điều trị nếu được khám, phát hiện và điều trị kịp thời, nhất là ở giai đoạn sớm. Vì vậy ngay khi thấy cơ thể cảnh báo những dấu hiệu trên bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, tư vấn cụ thể, phòng chống, ngăn ngừa căn bệnh ung thư.
