Tiền mãn kinh là khi cơ thể tạo ra ngày càng ít các hóc môn kiểm soát kinh nguyệt – estrogen và progesterone. Tiền mãn kinh được xem là giai đoạn chuyển tiếp trước mãn kinh, bắt đầu vài năm trước khi mãn kinh. Đó là thời điểm buồng trứng dần dần tạo ra ít estrogen hơn. Do đó, chăm sóc sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh nên được quan tâm nhiều hơn, bởi phụ nữ phải đối mặt với nhiều vấn đề trong giai đoạn này.
Vì sao phụ nữ phải trải qua giai đoạn tiền mãn kinh
Độ tuổi của phụ nữ càng cao thì hệ trục não bộ, tuyến yên và buồng trứng càng suy giảm một cách nhanh chóng và mạnh mẽ. Nó kéo theo sự thay đổi của nội tiết tố estrogen, testosterone và progesterone. Đây chính là nguyên nhân gây nên hiện tượng mãn kinh ở nữ giới. Khác với số đông, một số phụ nữ lại bước vào thời kỳ mãn kinh sớm hơn bình thường là bởi:
- Buồng trứng bị suy sớm.
- Các thành viên khác là nữ giới trong gia đình cũng bị mãn kinh sớm.
- Buồng trứng hoặc tử cung đã bị cắt bỏ.
- Phải hóa trị hoặc xạ trị.
- Bị một số bệnh như rối loạn hệ miễn dịch, rối loạn chuyển hóa,…
- Nghiện và hút thuốc là trong thời gian dài.
Làm thế nào chẩn đoán được tiền mãn kinh sớm?
Bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm, kiểm tra cho bạn để chẩn đoán tình trạng mãn kinh sớm:
- Hormon estrogen: Dấu hiệu của tiền mãn kinh sớm thể hiện ở nồng độ estrogen suy giảm sớm.
- Hormon kích thích nang trứng (FSH): Nếu nồng độ FSH của bạn luôn ở mức trên 30 mIU/ml và bạn không có kinh nguyệt trong một năm, thì có khả năng bạn đã đến tuổi mãn kinh. Tuy nhiên, xét nghiệm FSH tăng cao không có nghĩa là mãn kinh.
- Hormon kích thích tuyến giáp (TSH): Bác sĩ có thể kiểm tra mức TSH của bạn để chẩn đoán. Nếu bạn có tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp), bạn sẽ có mức TSH cao. Các triệu chứng của tình trạng này tương tự như các triệu chứng tiền mãn kinh.
- Siêu âm có hình ảnh tử cung teo nhỏ.
- Sinh thiết cho thấy niêm mạc tử cung teo đét.
Chăm sóc sức khỏe tiền mãn kinh
Ăn uống đủ chất, giàu chất xơ, hạn chế chất béo no
Nên duy trì chế độ ăn uống đa dạng, đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, và lưu ý bổ sung các dưỡng chất quan trọng sau đây:
- Chất đạm: Chất đạm có trong các thực phẩm: thịt, cá, trứng, đậu. Mỗi ngày, chị em cần ăn 5-6 đơn vị chất đạm, giảm sụt khối cơ. Ngoài ra, protein còn giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, điều chỉnh cảm giác thèm ăn và lượng đường trong máu.
- Axit béo omega-3: Axit béo omega-3 có liên quan đến việc giảm viêm, cải thiện tâm trạng và phòng ngừa chứng trầm cảm. Do vậy, người phụ nữ rất cần bổ sung các loại cá béotrong chế độ ăn. Viên uống dầu cá cũng là lựa chọn tốt nếu lượng cá béo bạn cung cấp chưa đủ.
- Rau xanh và trái cây: Chất xơ giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, từ đó hạn chế cảm giác thèm ăn và duy trì cân nặng. Điều này đặc biệt hữu ích đối với phụ nữ tiền mãn kinh – những người dễ bị tăng cân do tốc độ trao đổi chất chậm lại.
- Thực phẩm giàu canxi: Khi nguy cơ loãng xương tăng lên, bạn cần tăng lượng canxi lên 1.200mg/ngày. Vitamin D cũng rất quan trọng vì giúp cơ thể hấp thụ canxi tối đa. Bạn hãy làm bạn với sữa không đường tách béo, các loại đậu, động vật có vỏ, trứng… vì đây là nguồn canxi dồi dào.
- Ăn thực phẩm giàu chất sắt: Có trong các thực phẩm như: thịt đỏ, thịt gia cầm, cá trứng, rau xanh, các loại hạt, ngũ cốc… Đây là thành phần quan trọng của cơ thể, đặc biệt với chị em tiền mãn kinh, bởi sắt có vai trò quan trọng để cấu tạo hồng cầu, tham gia vào thành phần của một enzyme trong hệ miễn dịch.
- Uống đủ nước: Nước có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể, giúp thận làm việc tốt, đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể, điều hòa thân nhiệt và tham gia bảo vệ mô cơ quan. Vì thế, chị em cần uống từ 2-2,5 lít nước mỗi ngày.
Tích cực tập thể dục
Tập thể dục là hoạt động cần thiết trong thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh. Việc tập thể dục giúp nâng cao sức khỏe, giảm nguy cơ mắc bệnh, kiểm soát cân nặng, cải thiện tâm trạng, phòng ngừa nguy cơ loãng xương.
Thực hiện các bài tập xương chậu
Những bài tập Kegel giúp tăng cường sàn chậu, co khít âm đạo và cải thiện tình trạng tiểu không kiểm soát.
Tắm nắng hàng ngày
Đây là giai đoạn phụ nữ thường gặp chứng loãng xương dẫn đến hàng loạt bệnh nghiêm trọng như đau cột sống, biến dạng cột sống, thậm chí dẫn đến gãy xương. Vì vậy, bên cạnh chế độ ăn uống giàu canxi thì chị em nên tắm nắng, tăng cường các hoạt động ngoài trời là cách hấp thu vitamin D, giúp cơ thể tổng hợp canxi tốt nhất đồng thời giúp tăng cường miễn dịch và cải thiện tâm trạng.
Tiền mãn kinh là giai đoạn bất cứ phụ nữ nào cũng phải trải qua, nổi lo lắng lão hóa về nhan sắc và sức khỏe cơ thể. Đối với những người phụ nữ có tiền sử gia đình bị loãng xương hoặc bệnh tim mạch, đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn là điều không thể thiếu. Bảo vệ sức khỏe tim mạch và xương khớp là một trong những cách tốt nhất để chăm sóc sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh.
