Bão giáp trạng là tình trạng hiếm gặp nhưng có độ nguy hiểm cao, có thể đe dọa tới tính mạng của con người kể cả khi được phát hiện cũng như điều trị từ sớm.
Cơn bão giáp là bệnh gì?
Cơn bão giáp còn gọi là cường giáp kịch phát – một tình trạng ngộ độc giáp xuất hiện kịch phát do mất bù cường giáp. Tình trạng này hiếm gặp tuy nhiên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh, cần được cấp cứu khi xuất hiện triệu chứng.
Bão giáp thường xuất hiện ở những bệnh nhân phẫu thuật tuyến cận giáp, tuyến giáp, người bị nhiễm trùng, chấn thương hoặc phụ nữ sau sinh. Một số trường hợp cũng dễ bị bão giáp là bệnh nhân cường giáp do u tuyến giáp, bướu giáp hoặc Basedow không được điều trị hoặc điều trị không kịp thời. Khi bệnh nhân cường giáp bị stress (cường catecholamine) sẽ tăng nguy cơ bị cơn bão giáp. Tuy nhiên, bất kỳ bệnh nhân nào chưa điều trị cường giáp cũng có thể mắc cường giáp kịch phát.
Nguyên nhân gây bệnh cơn bão giáp
Nguyên nhân nền của cơn bão giáp là tình trạng cường giáp.
Cường giáp xảy ra khi tuyến giáp tạo ra quá nhiều hormone giáp. Cường giáp khiến cho nhiều chức năng của cơ thể bị tăng hoạt động.
Nhiều bệnh lý có thể gây ra hoặc làm xấu đi tình trạng cường giáp như:
- Bệnh Grave, một bệnh tự miễn tấn công tuyến giáp.
- Nhiễm virus, một số bệnh lý tự miễn khác, hoặc áp lực từ việc sinh con cũng có thể gây ra viêm giáp.
- Hạch tuyến giáp bị tăng hoạt động quá mức.
- Các xét nghiệm sử dụng iod.
- Ăn quá nhiều thức ăn chứa iod.
- Hấp thụ một lượng lớn hormone giáp.
- Một vài u ở buồng trứng hoặc tinh hoàn.
Cường giáp có nhiều triệu chứng giống với một số bệnh lý khác. Ngoài ra thì nhiều bệnh nhân có thể sẽ không có triệu chứng gì, khiến cho việc chẩn đoán trở nên khó khăn hơn.
Triệu chứng của cơn bão giáp
Các triệu chứng của cơn bão giáp có thể gây ra một số biến chứng. Các triệu chứng bao gồm:
- Sốt cao, có thể lên đến 41oC.
- Vàng da.
- Mắt lồi, hay mắt bệnh giáp.
- Thiếu nước.
- Nhịp tim nhanh và đôi khi bị rối loạn nhịp.
- Buồn nôn hoặc nôn ói.
- Bất tỉnh.
- Tiêu chảy.
- Cảm giác yếu.
- Suy tim.
- Lú lẩn và kích động.
- Run rẩy.
- Chảy mồ hôi.
- Hôn mê.
Sốt cao là một trong những triệu chứng thường gặp nhất của cơn bão giáp.
Biến chứng của cơn bão giáp
Cơn bão giáp có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện các biến chứng sau:
- Rung nhĩ: Tình trạng này khiến cho tim bị rối loạn nhịp, thường xảy ra chung với nhịp nhanh thất.
- Loãng xương: Bệnh lý xương này làm cho xương trở nên yếu và dễ gãy.
- Suy tim: Tim không thể bơm máu một cách bình thường bên trong cơ thể nữa.
Những biến chứng này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác làm giảm đi chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Bão giáp trạng nguy hiểm cho sức khỏe như thế nào?
Cơn bão giáp ở người bệnh nhân thường biểu hiện ra với các triệu chứng, gồm:
- Sốt cao, thậm chí có thể lên tới hơn 40 độ C, dẫn tới mất nước.
- Về thần kinh: Có thể xuất hiện hiện tượng bị kích động, lo lắng, lú lẫn, mê sảng, rối loạn tâm thần và tri giác rồi hôn mê.
- Về tim mạch: Nhịp tim tăng lên, có thể lên tới 120 thậm chí là 200, 300 lần/phút, loạn nhịp tim, suy tim ứ huyết, trụy tim mạch và có thể dẫn tới tử vong, đặc biệt là ở người bệnh cao tuổi.
- Về tiêu hóa: Đau bụng, nôn ói, tiêu chảy là hiện tượng thường gặp. Một số trường hợp nặng hơn, có thể còn bị vàng da do gan bị xung huyết hoặc hoại tử gan.
- Nhược cơ: Thường gặp ở cơ gốc thân mình, run rẩy, có thể gặp tình trạng mắt lồi. Nặng hơn, nhược cơ xảy ra với các cơ ở mặt, đầu chi.
- Có thể bị tăng đường hoặc calci huyết. Nếu đường huyết bị hạ là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm.
Biện pháp điều trị bệnh
Việc điều trị cường giáp phụ thuộc vào tuổi tác của bệnh nhân, nguyên nhân, mức độ nặng và các bệnh lý đi kèm khác.
Cơn bão giáp cần được điều trị cấp cứu, thường được thực hiện tại các đơn vị hồi sức tích cực.
Trong nhiều trường hợp, biện pháp điều trị chính xác sẽ cải thiện được triệu chứng của cơn bão giáp trong vòng 24 giờ. Thời gian hồi phục phụ thuộc và các yếu tố cá nhân gây ra cơn bão giáp và có thể kéo dài một tuần.
Các biện pháp điều trị bao gồm:
- Thuốc chẹn Beta để kiểm soát các triệu chứng tim mạch.
- Kali iod.
- Glucocorticoid.
- Propylthiouracil hoặc methimazole.
Cơn bão giáp là một tình trạng cấp cứu y khoa. Bất kỳ ai có triệu chứng của cơn bão giáp đều nên được cấp cứu ngay.
Phòng ngừa bệnh
Đối với những người bị cường giáp, tuân thủ việc điều trị, chỉ định và hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ một cách thường xuyên và điều độ sẽ giúp phòng ngừa sự xuất hiện của các cơn bão giáp.
Cùng với đó, nên duy trì hoạt động rèn luyện cho cơ thể một cách đều đặn và khoa học cùng với chế độ ăn uống lành mạnh.
Luôn giữ cho tinh thần được thoải mái, vui vẻ, hạn chế tối đa tác nhân có thể khiến cho cơ thể gặp căng thẳng.
Duy trì hoạt động thăm khám định kỳ để đánh giá hiệu quả của việc điều trị. Đồng thời, có thể ngăn chặn biến chứng bằng cách can thiệp sớm, tận gốc các yếu tố nguy cơ.
Đối với những người bình thường, việc khám sức khỏe định kỳ cũng có tác dụng lớn trong việc giúp phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường, trong đó có bệnh về tuyến giáp.
