Giai đoạn cửa sổ của HIV là gì?
Giai đoạn cửa sổ của HIV là khoảng thời gian giữa thời điểm phơi nhiễm HIV (virus xâm nhập vào cơ thể) cho đến khi phát hiện HIV bằng các xét nghiệm. Hầu hết có thể phát hiện ra sự phát triển của kháng thể HIV trong vòng 23-90 ngày sau khi nhiễm bệnh.
Ngay khi bạn bị nhiễm HIV, virus gây bệnh sẽ bắt đầu sinh sản trong cơ thể của bạn. Hệ thống miễn dịch của con người phản ứng với các kháng nguyên (bộ phận của vi-rút) bằng cách tạo ra các kháng thể (tế bào chống lại virus).
Trong thời gian này, khi thực hiện xét nghiệm HIV sẽ cho ra kết quả âm tính mặc dù bệnh nhân đã thực sự bị nhiễm bệnh. Họ vẫn có thể truyền virus cho người khác trong giai đoạn cửa sổ. Nếu nghi ngờ mình đã bị phơi nhiễm HIV nhưng xét nghiệm lại cho kết quả âm tính, bạn nên thực hiện tiếp các xét nghiệm trong một vài tháng để xác nhận (thời gian phụ thuộc vào xét nghiệm được sử dụng). Và trong thời gian này, bạn cần sử dụng bao cao su để ngăn ngừa khả năng lây lan HIV.
Giai đoạn cửa sổ của HIV kéo dài bao lâu?
Thời gian cửa sổ thay đổi từ người này sang người khác, và cũng khác nhau tùy thuộc vào loại xét nghiệm HIV. Hầu hết các xét nghiệm HIV là xét nghiệm kháng thể. Cơ thể cần có thời gian để tạo ra đủ kháng thể cho xét nghiệm HIV để xác định bệnh nhân đã bị nhiễm HIV hay chưa. Ba tuần là khoảng thời gian sớm nhất để xét nghiệm kháng thể có thể phát hiện ra sự nhiễm trùng. Nhưng không phải ai cũng có thể phát hiện sớm sự phát triển của các kháng thể, mà phải mất khoảng 3-12 tuần sau khi bị nhiễm bệnh.
Vào cuối thời kỳ cửa sổ, lượng kháng thể sẽ tăng cao đến mức có thể phát hiện được người bị nhiễm HIV bằng các phương pháp xét nghiệm máu thông thường. Tức là huyết thanh đã chuyển từ “âm tính” sang “dương tính”, người ta còn gọi đây là giai đoạn “chuyển đổi huyết thanh”. Giai đoạn này có thể kéo dài trong 5 năm, 10 năm hoặc thậm chí lâu hơn tùy thuộc vào thể trạng của người bệnh.
Các triệu chứng ban đầu của HIV
Ở những tuần đầu tiên sau khi người bệnh bị nhiễm HIV được gọi là giai đoạn nhiễm trùng cấp tính. Trong thời gian này, virus sinh sản nhanh chóng. Hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ đáp ứng bằng cách tạo ra kháng thể HIV – đây là những protein chống nhiễm trùng.
Trong những tuần này, một số người có thể không xuất hiện các triệu chứng nhất định. Tuy nhiên, nhiều người gặp phải các triệu chứng trong một hoặc hai tháng đầu tiên sau khi nhiễm virrus, nhưng thường không nhận ra họ đã bị nhiễm HIV. Điều này là do các triệu chứng của giai đoạn cấp tính có thể rất giống với các triệu chứng cúm hoặc các loại vi-rút theo mùa khác.
Các triệu chứng ban đầu của HIV có thể bao gồm:
- Sốt, ớn lạnh.
- Sưng hạch bạch huyết.
- Đau nhức nói chung.
- Phát ban da.
- Viêm họng, đau đầu, buồn nôn, đau dạ dày.
- Luôn thức giấc giữa đêm, mồ hôi đầm đìa, sụt cân.
- Nhiễm nấm men.
- Chẩn đoán viêm màng não.
Các triệu chứng HIV ban đầu thường hết trong vài tháng khi người bệnh bước vào giai đoạn mãn tính hoặc lâm sàng. Giai đoạn này có thể kéo dài nhiều năm cùng với sự điều trị.
Cho dù người bị nhiễm HIV có triệu chứng hay không, trong giai đoạn này tải lượng virus của họ rất cao. Tải lượng virus là lượng HIV được tìm thấy trong máu. Tải lượng virus cao có nghĩa là HIV rất dễ lây truyền sang người khác trong thời gian này.
Những lợi ích của việc chuẩn đoán và điều trị sớm HIV
Để kịp thời phát hiện và điều trị HIV giai đoạn sớm, những người có yếu tố nguy cơ nhiễm HIV như quan hệ tình dục không an toàn, xăm mình hoặc tiêm chích ma túy… nên thực hiện xét nghiệm HIV để biết được kết quả chính xác để có phác đồ điều trị bệnh kịp thời.
Một khi hệ miễn dịch bị suy giảm, cơ thể sẽ không còn đủ sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng nặng. Do đó, ngay từ khi phát hiện HIV dương tính, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị sớm. Việc điều trị sớm sẽ mang lại cho bạn những lợi ích nhất định, ví dụ như:
- Giúp bạn duy trì sức khỏe, kéo dài tuổi thọ, sống có ích cho gia đình và xã hội.
- Giảm chi phí thuốc men, chi phí khám chữa bệnh và nằm viện.
- Giảm nguy cơ lây lan vi-rút sang cho người khác, đặc biệt là vợ/chồng, và con cái.
Phòng ngừa nhiễm HIV/AIDS
- Hoạt động tình dục an toàn.
- Không dùng chung kim tiêm, đồ chơi tình dục, đồ cắt móng tay, dao cạo…
- Nên chọn những nơi uy tính để làm phẫu thuật và xăm mình. Đảm bảo các vật dụng được sử dụng đã được tiệt trùng.
- Khi người mẹ mang thai nhiễm HIV, nên thông báo sớm với bác sĩ để có phương pháp bảo vệ thai nhi không bị nhiễm bệnh.
HIV tiến triển qua nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn được đặc trưng bởi những đặc điểm khác nhau. Nhận biết được các giai đoạn của HIV giúp cho việc điều trị và phòng chống lây nhiễm virus đạt hiệu quả cao hơn.