Suy giãn tĩnh mạch là tình trạng các tĩnh mạch bị giãn, phồng lên có màu xanh hoặc tím và có thể nằm nông hoặc nổi ngoằn ngoèo dưới da. Bệnh lý thường xuất hiện ở chân, trực tràng, có khi cả âm hộ. Phụ nữ đang mang thai có nguy cơ cao mắc suy giãn tĩnh mạch.
Suy giãn tĩnh mạch là gì?
Suy giãn tĩnh mạch là bệnh lý xảy ra do nguyên nhân máu ở tĩnh mạch không chảy theo đường mà trào ngược, ứ đọng ở ngoại vi dẫn đến biến đổi về huyết động, thay đổi các tổ chức mô xung quanh và gây ra các triệu chứng như nặng chân, nhức mỏi và phù nề chân, cảm giác như kiến bò và tê di cảm, chuột rút xảy ra nhiều vào ban đêm…
Bệnh lý có thể xảy ra ở hầu hết các cơ quan trong cơ thể nhưng phần lớn các trường hợp bệnh xảy ra nhiều ở chân. Nguyên nhân được giải thích là do hệ thống tĩnh mạch ở chi dưới dài và phức tạp, chịu nhiều ảnh hưởng của trọng lực khi người bệnh đi lại nhiều.
Nguyên nhân gây suy giãn tĩnh mạch thai kỳ
- Sự chèn ép của tử cung: Khi em bé trong bụng càng phát triển, tử cung lớn lên sẽ càng chèn ép tĩnh mạch, làm tăng áp lực tĩnh mạch lên gấp nhiều lần bình thường dẫn tới giảm lưu thông máu. Việc giảm lưu thông máu do sự chèn ép của tử cung cũng là nguyên nhân khiến mẹ bầu dễ suy giãn tĩnh mạch hơn.
- Sự gia tăng lượng máu khi mang thai: Khi mang thai, lượng máu trong cơ thể mẹ tăng lên, làm tăng thêm gánh nặng cho tĩnh mạch chân.
- Sự gia tăng của hóc- môn sinh dục nữ khi mang thai: Lượng progesterone tăng lên dẫn đến tình trạng giãn, sưng các tĩnh mạch, hình thành các tĩnh mạch hình sợi hay tĩnh mạch dạng mạng nhện.
- Khả năng bị suy giãn tĩnh mạch của thai phụ sẽ cao hơn nếu các thành viên khác trong gia đình mắc bệnh này. Suy giãn tĩnh mạch hay gặp ở phụ nữ hơn nam giới. Nếu trước khi mang thai đã bị suy giãn tĩnh mạch, tình trạng đó có xu hướng trở nên nặng hơn với mỗi lần mang thai và khi lớn tuổi.
- Thừa cân, mang song thai, đa thai, hoặc thường xuyên đứng trong thời gian dài cũng là một trong những nguyên nhân gây suy giãn tĩnh mạch.
Đối tượng có nguy cơ suy giãn tĩnh mạch
Suy giãn tĩnh mạch là bệnh lý xảy ra ở nhiều đối tượng, trong đó người có những yếu tố sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường:
- Người thân trong gia đình có tiền sử bị suy giãn tĩnh mạch.
- Bà bầu bị giãn tĩnh mạch do sự thay đổi hormone, mang thai đôi hoặc thai ba.
- Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới.
- Tuổi tác: Người cao tuổi dễ bị suy giãn tĩnh mạch hơn so với người trẻ tuổi.
- Thừa cân béo phì.
- Tính chất công việc ít di chuyển và phải đứng nhiều.
Dấu hiệu giãn tĩnh mạch thai kỳ
Biểu hiện thường gặp ở thai phụ bị giãn tĩnh mạch là:
- Phù chân: Nhiều thai phụ bị sưng phù vùng cổ chân, thậm chí cả chân ở những tháng cuối thai kỳ. Tuy nhiên, triệu chứng này cũng có thể xuất hiện do tăng huyết áp thai kỳ.
- Giãn tĩnh mạch chân: Tĩnh mạch giãn mạng lưới thường xảy ra ở tháng thứ nhất hoặc tháng thứ hai của thai kỳ. Nguyên nhân là do cơ chế giảm hồi lưu tĩnh mạch. Tĩnh mạch giãn mạng nhện có thể xảy ra trong suốt thai kỳ, cũng có thể tự phát. Tĩnh mạch nông giãn tồn tại trong suốt thai kỳ, biến mất sau sinh.
Suy giãn tĩnh mạch có nguy hiểm không?
Suy giãn tĩnh mạch là triệu chứng thai kỳ khá phổ biến, nhất là trong 3 tháng cuối, khi cơ thể mẹ trở nên “nặng nề” hơn. Suy giãn tĩnh mạch thời kỳ mang thai không ảnh nhiều đến tình trạng sức khỏe của mẹ và bé. Nếu người mẹ không bị suy giãn tĩnh mạch từ trước khi mang thai, thì bệnh sẽ hết sau khi sinh con. Tuy nhiên, trong một số trường hợp suy giãn tĩnh mạch có thể trở nên xơ cứng, có màu đỏ và đau nhức. Đôi khi còn hình thành một số cục máu đông được gọi là huyết khối. Huyết khối này xuất hiện có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ, vì vậy thai phụ cần gặp bác sĩ ngay khi thấy những dấu hiệu này.
Ngăn ngừa suy giãn tĩnh mạch khi mang thai
Không có cách nào có thể làm mất hẳn tình trạng suy giãn tĩnh mạch trong thai kỳ, nhưng những mẹo nhỏ sau sẽ có ích cho bạn, nhất là để giảm nguy cơ mắc bệnh suy giãn tĩnh mạch sau khi sinh:
- Đi bộ và tập thể dục mỗi ngày giúp cải thiện tuần hoàn, hỗ trợ tiêu hóa.
- Để chân cao khi ngồi nghỉ ngơi và khi đi ngủ.
- Không đi giày cao gót, không đứng hoặc ngồi một tư thế trong thời gian dài.
- Duy trì cân nặng phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của thai kỳ.
- Bạn cần bổ sung hay ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều vitamin C và Vitamin E sẽ làm tăng cường sức mạnh cho tĩnh mạch của bạn.
- Mang tất ép y khoa để hổ trợ cho tĩnh mạch của bạn.
- Bạn nên nằm nghiêng, bên trái đặt một chiếc gối nhỏ dưới bụng để thoải mái. Tư thế nằm ngửa của bạn sẽ làm tăng áp lực cho hệ tuần hoàn vùng chân.
- Mát-xa cơ thể nhẹ nhàng cũng giúp ngăn ngừa chứng giãn tĩnh mạch trong thời kỳ mang thai.
- Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và điều độ trong thời gian mang thai để giúp cho hệ tĩnh mạch được khỏe mạnh. Chế độ dinh dưỡng nên bổ sung nhiều vitamin C giúp tăng độ vững bền thành mạch, tăng hệ miễn dịch của cơ thể.
Suy giãn tĩnh mạch không phải là một bệnh quá nguy hiểm đến tính mạng, nhưng bạn cần biết cách chăm sóc cơ thể để hạn chế những triệu chứng gây ra. Bạn không nên quá lo lắng vì những biện pháp trên không chỉ giúp ngăn ngừa suy tĩnh mạch, mà còn nâng cao sức khỏe thể chất của thai phụ và thai nhi. Tuân thủ lối sống khoa học lành mạnh, thiết lập chế độ dinh dưỡng kết hợp tập luyện để có một thai kỳ khỏe mạnh.
