Men gan cao không có biểu hiện rõ ràng, nhưng đó phản ánh tình trạng gan đang bị tổn thương, có thể làm giảm các chức năng của gan và gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn. Các cách hạ men gan sẽ giúp giảm tổn thương cho gan và ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn sau này.
Men gan cao là gì?
Men gan là một loại enzyme nằm trong tế bào gan, tham gia vào các quá trình chuyển hóa chất trong cơ thể. Khi tế bào của gan bị tổn thương, lượng enzym trong gan sẽ được phóng thích vào máu nhiều hơn so với bình thường và được gọi là tăng men gan.
Nồng độ men gan trong máu có mức độ khác nhau sẽ phản ánh tình trạng tổn thương khác nhau. Để đánh giá nồng độ men gan cao hay thấp, căn cứ vào các chỉ số AST, ALT, AP và GGT như sau:
- AST: 20 – 40UI/L là bình thường.
- ALT: 20 – 40UI/L là bình thường.
- GGT: 20 – 40UI/L là bình thường.
- AP: 30 – 110UI/L là bình thường.
Khi các chỉ số này tăng cao vượt quá mức giới hạn cho phép thì được gọi là men gan cao.
Có một số nguyên nhân làm men gan tăng cao là:
- Sử dụng thuốc: Các thuốc giảm cholesterol và thuốc giảm đau có chứa acetaminophen.
- Thói quen uống rượu và béo phì làm giảm chức năng gan, tăng men gan.
- Mắc bệnh viêm gan A, B, C, bệnh gan không do rượu và suy tim.
- Mắc bệnh celiac, viêm túi mật hoặc tụy, ung thư gan, suy tuyến giáp, viêm gan tự miễn, xơ gan, nhiễm virus Epstein-Barr,…
Cách hạ men gan
Hạ men gan tự nhiên
- Ăn nhiều rau xanh: Một chế độ ăn nhiều rau xanh có thể đảm bảo rằng gan bạn đang nhận được các vitamin và chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh và có thể làm giảm mỡ dự trữ trong gan. Cố gắng tăng số lượng rau bina và rau xanh khác như bông cải xanh và bắp cải.
- Ăn các loại thực phẩm có nhiều chất xơ: Thực phẩm giàu chất xơ là một cách tuyệt vời giúp cơ thể bạn phá vỡ cholesterol và kiểm soát tốt men gan. Những thực phẩm này cũng sẽ giúp làm tăng lượng mật do gan sản sinh, có thể giúp phá vỡ chất béo. Thực phẩm giàu chất xơ như yến mạch, đậu, quả mọng, quả hạch.
- Tăng cường các thực phẩm có tính chất chống oxy hóa sẽ giúp gan hoạt động tốt hơn. Các loại thực phẩm này không làm giảm nồng độ men gan, nhưng chúng giúp tối ưu hóa hoạt động của gan. Thực phẩm chống oxy hóa như bơ, củ cải đường chứa flavonoid chống oxy hóa. Hạt dẻ là một nguồn axit béo omega-3 và vitamin B, rất tốt cho việc hỗ trợ gan.
- Tăng lượng vitamin C: Vitamin C là cần thiết để tăng sức đề kháng miễn dịch, thúc đẩy quá trình hồi phục tế bào gan, giúp giảm các men gan. Tăng vitamin bằng cách sử dụng cam quýt, bưởi,… và tránh xa thức uống có đường.
- Giảm cân: Nếu bạn béo phì, bạn có nguy cơ cao tăng men gan. Giảm cân là một trong những thay đổi lối sống có hiệu quả để kiểm soát men gan. Giữ chỉ số khối cơ thể (BMI) dưới 23 và trên 18,5 (dành cho người châu Á). Nếu chỉ số BMI của bạn trên 23 là thừa cân và trên 25 là béo phì. Kiểm soát vòng eo trong giới hạn cho phép: đàn ông <90cm và phụ nữ <80cm theo chuẩn người châu Á.
- Tập thể dục thường xuyên: Bạn cần phải duy trì lối sống tích cực để giữ sức khỏe và hỗ trợ tốt chức năng gan. Đi bộ 30 phút mỗi ngày và tối thiểu đạt 5 ngày trong một tuần. Nếu không có 30 phút liên tục để tập thể dục thì có thể tập 10-15 phút/lần, vài lần mỗi ngày. Một số bài tập tốt nhất như chạy bộ, đi bộ, nhảy múa và bơi lội.
- Uống đủ nước: Bạn nên uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày, vì đây là cách tốt nhất để đảm bảo rằng gan bạn đang lọc chất thải một cách hiệu quả. Hãy uống nước khi thức dậy và trước khi đi ngủ vào ban đêm, để đảm bảo cơ thể bạn luôn được tối ưu hóa trong các chức năng hoạt động.
- Bỏ rượu: Uống rượu là một trong những cách dễ để làm tổn hại gan của bạn, vì vậy nếu bạn đang cố gắng khôi phục lại mức độ men gan, tốt hơn là bỏ uống rượu. Bạn càng giảm lượng cồn, gan của bạn càng khỏe mạnh.
- Sống trong môi trường tốt: Có thể các yếu tố trong gia đình bạn hoặc môi trường làm việc góp phần làm tăng men gan. Hãy thử và sử dụng các sản phẩm làm sạch tự nhiên, vì nhiều sản phẩm làm sạch tổng hợp có chứa các độc tố có thể ảnh hưởng đến gan của bạn. Luôn kiểm tra bất kỳ sản phẩm nào bạn mua, nên chọn loại có ít hóa chất độc hại trong thành phần giúp giảm nguy cơ bị phơi nhiễm cho cả gia đình. Cần đảm bảo một môi trường không khói thuốc lá.
- Kiểm tra thuốc đang dùng: Có một số loại thuốc bán tự do như acetaminophen và ibuprofen có thể gây tổn thương gan, đặc biệt là khi sử dụng lâu dài. Nên trao đổi với bác sĩ khi sử dụng các thuốc giảm đau để tránh hại tế bào gan.
Các cây thuốc điều trị men gan tăng cao
Cây diệp hạ châu
Diệp hạ châu còn có tên dân gian là cây chó đẻ mọc hoang ở mọi nơi. Dược tính của cây chó đẻ làm gia tăng hàm lượng Glutathione trong gan, giúp cân bằng men gan. Ngoài ra, nhiều người còn dùng cây chó đẻ để trị gan nhiễm mỡ, viêm gan,…
Bài thuốc nam tốt cho gan, hạ men gan từ cây chó đẻ: Rửa sạch cây, phơi khô làm thuốc dùng dần. Mỗi ngày, bệnh nhân lấy 1 nắm cây diệp hạ châu khô đem nấu nước uống khoảng 2 – 3 ly/ngày cho tới khi men gan ổn định thì ngừng sử dụng.
Cây kế sữa
Những người thường xuyên sử dụng rượu bia gây viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ, men gan cao nên sử dụng cây kế sữa. Chất silymarin trong cây kế sữa giúp ngăn ngừa các chất độc hại xâm nhập vào tế bào gan, thúc đẩy sự sản sinh các tế bào gan mới và góp phần giải độc gan hiệu quả.
Cách dùng cây kế sữa: Toàn bộ các bộ phận thân, rễ, hoa, lá của cây kế sữa đều có dược tính chữa bệnh. Bạn có thể rửa sạch cây kế sữa, đun với nước để uống hằng ngày, giúp hạ men gan. Dược tính của cây kế sữa tốt nhất là vào mùa xuân – khi cây còn non.
Cây nhân trần
Loại cây này là khắc tinh của bệnh men gan cao, rất tốt cho những người mắc căn bệnh này. Thành phần của cây nhân trần giúp kích thích tiết dịch mật để gan loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, bảo vệ các tế bào gan luôn khỏe mạnh. Vì vậy, nó ngăn ngừa được bệnh gan nhiễm mỡ và men gan cao hiệu quả.
Cách dùng cây nhân trần: Người bệnh có thể dùng cây nhân trần tươi hoặc khô để nấu lấy nước uống như nước trà hằng ngày. Sau một thời gian, bạn nên tới bệnh viện để xét nghiệm lại men gan, nếu thấy lượng men gan đã sử dụng thì nên ngưng dùng thuốc. Không nên lạm dụng cây nhân trần vì sẽ gây những hệ lụy không tốt cho sức khỏe.
Thay đổi lối sống, thói quen ăn uống theo hướng tích cực, khoa học hơn, điều này sẽ giúp bạn có được một sức khỏe tốt, giảm tối đa nguy cơ phải đối diện với các bệnh lý nguy hiểm ở gan.
Leave a reply