Hiếm muộn con ở các cặp vợ chồng lấy nhau nhiều năm đã làm cản trở giấc mơ làm cha mẹ của nhiều người. Trong khi đó, tại Việt Nam tình trạng hiếm muộn đang có xu hướng ngày càng gia tăng và đáng báo động. muộn.
Hiếm muộn là như thế nào?
Hiếm muộn được các chuyên gia bác sĩ xác định trong trường hợp một cặp vợ chồng có tần suất giao hợp đều đặn, không sử dụng bất cứ biện pháp tránh thai nào, nhưng sau 6 tháng (đối với người vợ từ trên 35 tuổi) hoặc 12 tháng (đối với người vợ dưới 35 tuổi) vẫn chưa thể thụ thai một cách tự nhiên.
Với những người chưa hiểu rõ hiếm muộn là như thế nào, họ thường nhầm lẫn hiếm muộn với vô sinh vì hai cụm từ này thường được sử dụng, đi chung với nhau. Trên thực tế, hiếm muộn có mức độ nhẹ hơn nhiều so với vô sinh. Đối với những trường hợp mắc bệnh vô sinh, khả năng có con của một cặp vợ chồng là gần như không thể. Còn những cặp vợ chồng bị hiếm muộn thì vẫn có khả năng có con. Tuy nhiên, họ không thể có con như những cặp vợ chồng bình thường và phải thực hiện các biện pháp can thiệp nội ngoại khoa khác.
Hiếm muộn có thể được phân thành hai loại gồm hiếm muộn nguyên phát và thứ phát. Trong đó, hiếm muộn thứ phát là trường hợp hai vợ chồng đã có thai ít nhất một lần. Hiếm muộn nguyên phát là trường hợp vợ chồng chưa từng có thai lần nào.
Nguyên nhân gây hiếm muộn
Hiếm muộn do rất nhiều nguyên nhân gây ra, có thể do người vợ, do người chồng, hoặc do cả hai. Theo thống kê, tần suất hiếm muộn do người vợ và do người chồng là tương đương nhau.
Nguyên nhân vô sinh thường gặp do người chồng:
- Bất thường chất lượng tinh trùng.
- Bất thường số lượng tinh trùng.
- Suy tuyến sinh dục gây thiếu hụt nội tiết.
- Xuất tinh sớm.
- Xuất tinh ngược dòng.
- Nghiện rượu, nghiện thuốc lá.
Nguyên nhân vô sinh thường gặp do người vợ:
- Tổn thương vòi trứng.
- Rối loạn rụng trứng hay không rụng trứng.
- Khối u buồng trứng.
- Nhiễm trùng vùng chậu.
- Dinh dưỡng kém.
- Tuổi lớn.
- Lạc nội mạc tử cung.
Dấu hiệu nhận biết tình trạng hiếm muộn
Cả nam giới và nữ giới đều có thể gặp vấn đề về khả năng sinh sản. Dấu hiệu cảnh báo hiếm muộn nam có thể bao gồm:
- Tinh hoàn bị nhỏ lại hoặc teo.
- Ham muốn về tình dục có sự thay đổi.
- Tinh hoàn có sưng đau, nổi cục.
- Gặp các vấn vấn đề về cương dương hoặc xuất tinh…
Sự thay đổi của kinh nguyệt hay các bất thường về nội tiết tố có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý liên quan đến hiếm muộn ở nữ bao gồm:
- Kinh nguyệt thất thường, lượng kinh nguyệt nhiều, thời gian kéo dài hoặc ngắn hơn.
- Vô kinh.
- Có thay đổi về ham muốn tình dục.
- Thay đổi về da, nổi mụn trứng cá.
- Tăng cân.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Xuất huyết âm đạo bất thường.
- Khí hư bất thường…
Phương pháp chẩn đoán hiếm muộn
Để chẩn đoán hiếm muộn, tùy vào mỗi trường hợp bác sĩ sẽ đưa ra những chỉ định xét nghiệm khác nhau để đảm bảo chẩn đoán chính xác bệnh cũng như kiểm tra sự đáp ứng thuốc của cơ thể với phác đồ điều trị:
Hiếm muộn nữ
Xét nghiệm cơ bản:
Các xét nghiệm cơ bản để chẩn đoán hiếm muộn nữ bao gồm: Xét nghiệm miễn dịch, xét nghiệm AMH, xét nghiệm Chlamydia, xét nghiệm tuyến giáp (TSH, T3, FT4), xét nghiệm nội tiết FSH, LH, E2, Prolactin, P4, xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung và ung thư vú.
Siêu âm cần thiết:
- Siêu âm phụ khoa, siêu âm đếm nang thứ cấp, siêu âm theo dõi sự phát triển của nang noãn, siêu âm bơm nước buồng tử cung.
Chụp X-quang tử cung – vòi trứng (HSG) được sử dụng để đánh giá sự thông thương của các ống dẫn trứng.
Nội soi buồng tử cung thường được áp dụng để quan sát buồng tử cung, giúp chẩn đoán và điều trị các bất thường ở tử cung. Đây có thể là nguyên nhân dẫn đến vô sinh hoặc thất bại làm tổ nhiều lần.
Hiếm muộn nam
Các xét nghiệm cơ bản:
Các xét nghiệm cơ bản để chẩn đoán hiếm muộn nam bao gồm:
- Xét nghiệm tinh dịch đồ (xét nghiệm phân tích tinh dịch).
- Xét nghiệm miễn dịch.
- Xét nghiệm nội tiết ở nam giới.
- Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh.
- Xét nghiệm di truyền: Xét nghiệm gene và bộ nhiễm sắc thể đồ, xét nghiệm kiểm tra mức độ đứt gãy DNA của tinh trùng (Halosperm Test).
Một số siêu âm cần thiết bao gồm:
- Siêu âm tinh hoàn.
- Siêu âm bụng…
Biện pháp điều trị bệnh
Ngày nay, nhiều kỹ thuật hỗ trợ sinh sản được ứng dụng một cách rộng rãi, và tăng khả năng thụ thai. Trong đó bao gồm:
- Thụ tinh nhân tạo (IUI): Phương pháp thực hiện với tinh trùng yếu, bác sĩ sẽ bơm trực tiếp tinh trùng vào buồng tử cung.
- Bơm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI): Tinh trùng được “tóm” lấy và chích thẳng vào trứng, phương pháp này giúp tăng tỉ lệ thành công của thụ tinh trong ống nghiệm.
- Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Phương pháp được thực hiện khi tinh dịch đồ kém, tắc ống dẫn tinh. Tinh trùng và trứng sẽ được làm thụ tinh bên trong ống nghiệm rồi đưa vào buồng tử cung.
- Phương pháp tiên tiến nhất nuôi trưởng thành trứng trong ống nghiệm (IVM).
Biện pháp phòng ngừa hiếm muộn
Làm sao để phòng ngừa vô sinh hiếm muộn là mối quan tâm của nhiều người. Ngoài những bệnh lý di truyền không thể phòng ngừa có thể dẫn đến hiếm muộn, việc thay đổi lối sống, thói quen hằng ngày được cho là có tác dụng góp phần phòng tránh vô sinh như:
- Thực hiện lối sống lành mạnh, không lạm dụng rượu bia, các đồ uống thực phẩm chứa cồn hay các chất kích thích, không sử dụng thuốc lá.
- Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để có sức khỏe tốt và nâng cao đề kháng.
- Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, ăn thực phẩm tốt cho sức khỏe, hạn chế ăn quá nhiều đường, muối, các thực phẩm chứa nhiều chất bảo quản và đồ ăn quá nhiều dầu mỡ.
- Quan hệ tình dục lành mạnh, tránh quan hệ tình dục bừa bãi.
- Không nên nạo, hút thai nhiều lần.
- Hạn chế stress làm giảm hormone sinh dục dẫn đến khả năng thụ thai khó hơn rất nhiều.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những bệnh dễ gây vô sinh như tắc vòi trứng, viêm nhiễm khuẩn đường sinh dục, viêm tử cung…
- Hạn chế các thói quen có hại như uống rượu, hút thuốc, thụt rửa âm đạo liên tục… đều có thể làm suy giảm chức năng buồng trứng và dễ gây mãn kinh sớm.
Hiếm muộn là tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng cuộc sống gia đình. Do đó, việc thăm khám và điều trị sớm là rất cần thiết. Khi thăm khám và chẩn đoán hiếm muộn phải cần thăm khám cả vợ lẫn chồng để tìm hiểu nguyên nhân và từ đó điều trị mới có kết quả. Bên cạnh đó, một cuộc sống lành mạnh, khoa học và sức khỏe tốt giúp bạn đẩy lùi nguy cơ không đáng có cản trợ việc xây tổ ấm của bạn. Vậy nên, hãy chuẩn bị một sức khỏe tốt để đón chào thiên thần nhỏ của mình nhé!
Leave a reply