Vitamin B3 (Nicotinamide) Công dụng, Liều lượng, Tác dụng phụ & Cảnh báo

Thông tin này không áp dụng cho tất cả các quốc gia. Vui lòng tham khảo thông tin kê toa lưu hành tại Việt Nam.

Mô tả thuốc

Vitamin PP (Nicotinamide) là một dạng của vitamin B3, sử dụng bởi miệng để ngăn ngừa và điều trị pellagra.

Dạng bào chế:

Viên nén 10 mg, 20 mg, 50 mg, 100 mg, 250 mg và 500 mg.
Kem, gel 4,0% (30 g).

Công dụng (Chỉ định)

Dạng uống

Bổ sung vào khẩu phần ăn để ngăn ngừa thiếu hụt nicotinamid.
Điều trị bệnh pellagra.

Thuốc mỡ

Cải thiện sự xuất hiện của trứng cá.
Giảm sưng viêm và kích ứng do các thuốc điều trị trứng cá gây ra.

Liều dùng

Bổ sung khẩu phần ăn

Nicotinamid thường dùng kết hợp với các vitamin khác trong chế phẩm để bổ sung khẩu phần ăn.

Người lớn: 13 – 19 mg/ngày, dùng một lần hoặc chia thành 2 lần.
Người mang thai và cho con bú, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng: 17 – 20 mg/ngày, dùng một lần hoặc chia thành 2 lần.
Trẻ em: 5 – 10 mg/ngày, dùng một lần hoặc chia thành 2 lần. Trong trường hợp không thể dùng thuốc theo đường uống, có thể điều trị bằng nicotinamid theo đường tiêm bắp hoặc truyền tĩnh mạch chậm với liều 25 mg, dùng 2 hoặc hơn 2 lần mỗi ngày. Khi tiêm tĩnh mạch, cần tiêm với tốc độ không quá 2 mg/phút.

Điều trị bệnh pellagra

Người lớn: Liều uống thông thường là 300 – 500 mg/ngày, tối đa 1500 mg/ngày, chia thành 3 – 10 lần.
Trẻ em: Liều uống thông thường là 100 – 300 mg/ngày, chia thành 3 – 10 lần.

Điều trị trứng cá

Bôi thuốc mỡ lên vùng mặt bị tổn thương ngày 2 lần. Đánh giá kết quả sau 8 – 12 tuần.

Cách dùng

Dùng đường uống hoặc ngoài da.

Quá liều

Khi quá liều xảy ra, không có biện pháp giải độc đặc hiệu. Sử dụng các biện pháp thông thường như gây nôn, rửa dạ dày, điều trị triệu chứng và hỗ trợ.

Quên liều

Không tìm thấy/Chưa có báo cáo.

Không sử dụng trong trường hợp sau (Chống chỉ định)

Quá mẫn với nicotin, nicotinamid.
Bệnh gan nặng.
Loét dạ dày tiến triển.
Xuất huyết động mạch.
Hạ huyết áp nặng.

Tác dụng không mong muốn (Tác dụng phụ) Vitamin B3 (Nicotinamide)

Liều nhỏ nicotinamid thường không gây độc, tuy nhiên nếu dùng liều cao, như trong trường hợp điều trị pellagra, có thể xảy ra một số tác dụng phụ sau đây (những tác dụng phụ này sẽ hết sau khi ngừng thuốc):

Thường gặp, ADR > 1/100

Tiêu hóa: Buồn nôn.
Khác: Acid nicotinic gây giãn mạch nên thường gây đỏ bừng mặt và cổ, ngứa, cảm giác rát bỏng, buốt hoặc đau nhói ở da. Nicotinamid không có tác dụng gây giãn mạch trên.

Ít gặp, 1/1 000 < ADR < 1/100

Tiêu hóa: Loét dạ dày tiến triển, nôn, chán ăn, đau khi đói, đầy hơi, ỉa chảy.
Da: Khô da, tăng sắc tố, vàng da, phát ban.
Chuyển hóa: Suy gan, giảm dung nạp glucose, tăng tiết tuyến bã nhờn, làm bệnh gút nặng thêm.
Khác: Tăng glucose huyết, tăng uric huyết, cơn phế vị – huyết quản, đau đầu và nhìn mờ, khô mắt, sưng phồng mí mắt, chóng mặt, tim đập nhanh, ngất, thở khò khè.

Hiếm gặp, ADR < 1/1 000

Lo lắng, hốt hoảng, glucose niệu, chức năng gan bất bình thường [bao gồm tăng bilirubin huyết thanh, tăng AST (SGOT), ALT (SGPT) và LDH], thời gian prothrombin bất bình thường, hạ albumin huyết, choáng phản vệ.
Mất ngủ, đau cơ, hạ huyết áp, viêm mũi.

Hướng dẫn cách xử trí ADR

Hầu hết các người bệnh sử dụng thuốc liều cao như liều để điều trị pellagra, thường xảy ra đỏ bừng mặt và cổ (ở những vùng dễ bị đỏ), đồng thời đều có liên quan tới tốc độ tăng nồng độ trong huyết thanh hơn là tổng nồng độ trong huyết thanh của thuốc. Để hạn chế tác dụng phụ đó, nên uống thuốc cùng với thức ăn, tăng liều từ từ, hoặc dùng dạng thuốc giải phóng hoạt chất kéo dài.
Ngừng dùng thuốc và hỏi ý kiến thầy thuốc ngay nếu có bất kỳ triệu chứng nào như: Triệu chứng giống như cúm (buồn nôn, nôn, nói chung cảm thấy không khoẻ), giảm lượng nước tiểu và nước tiểu có màu sẫm, khó chịu ở cơ như: Sưng, mềm hoặc yếu cơ, nhịp tim không bình thường, hoặc nhìn mờ, u ám.

Thông báo cho bác sĩ các tác dụng không mong muốn gặp phải khi dùng thuốc.

Tương tác với các thuốc khác

Sử dụng nicotinamid đồng thời với chất ức chế men khử HGM – CoA có thể làm tăng nguy cơ gây tiêu cơ vân (rhabdomyolysis). Sử dụng nicotinamid đồng thời với thuốc chẹn alpha-adrenergic trị tăng huyết áp có thể dẫn đến hạ huyết áp quá mức.
Khẩu phần ăn và/hoặc liều lượng thuốc uống hạ đường huyết hoặc insulin có thể cần phải điều chỉnh khi sử dụng đồng thời với nicotinamid.
Sử dụng nicotinamid đồng thời với các thuốc có độc tính với gan có thể làm tăng thêm tác hại độc cho gan.
Không nên dùng đồng thời nicotinamid với carbamazepin vì gây tăng nồng độ carbamazepin huyết tương dẫn đến tăng độc tính. Điều trị isoniazid trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến sự chuyển hóa của tryptophan thành niacin và làm tăng nhu cầu niacin.

Chỉ số theo dõi

Nên làm các xét nghiệm về chức năng gan và glucose huyết trước khi điều trị bằng acid nicotinic hoặc nicotinamid cho bệnh nhân trong thời gian dài với liều cao vượt quá nhu cầu sinh lý, cứ 6 – 12 tuần 1 lần trong năm đầu và định kỳ ở các năm sau.

Lưu ý khi sử dụng (Cảnh báo và thận trọng)

Khi sử dụng nicotinamid với liều cao cho những trường hợp sau: Tiền sử loét đường tiêu hóa, hội chứng bệnh mạch vành cấp tính, bệnh túi mật, tiền sử có vàng da hoặc bệnh gan, bệnh thận, bệnh gút, viêm khớp do gút và bệnh đái tháo đường.

Rượu

Hỏi ý kiến bác sĩ

Chưa có thông tin. Thao khảo ý kiến của bác sĩ.

Thận

Hỏi ý kiến bác sĩ

Chưa có thông tin. Thao khảo ý kiến của bác sĩ.

Gan

Hỏi ý kiến bác sĩ

Chưa có thông tin. Thao khảo ý kiến của bác sĩ.

Lái xe và vận hành máy

Hỏi ý kiến bác sĩ

Chưa có thông tin. Thao khảo ý kiến của bác sĩ.

Phụ nữ mang thai và cho con bú

AU TGA pregnancy category (Phân loại thuốc cho phụ nữ mang thai theo Úc)

US FDA Pregnancy Category: Không được chỉ định.

US FDA pregnancy category (Phân loại thuốc cho phụ nữ mang thai theo Mỹ)

US FDA Pregnancy Category: Không được chỉ định.

Phụ nữ mang thai

An toàn nếu được chỉ định

Sử dụng nicotinamid với liều bổ sung khẩu phần ăn cho người mang thai không gây tác hại cho người mẹ và bào thai

Phụ nữ cho con bú

An toàn nếu được chỉ định

Sử dụng nicotinamid với liều bổ sung khẩu phần ăn của người cho con bú không gây ra bất cứ tác hại nào cho người mẹ và trẻ bú sữa mẹ. Cần phải dùng nicotinamid với liều bổ sung khẩu phần ăn của người cho con bú khi khẩu phần không đủ nicotinamid.

Dược lực học/Cơ chế hoạt động

Nicotinamid và acid nicotinic là vitamin nhóm B, tan trong nước. Trong cơ thể, nicotinamid được tạo thành từ acid nicotinic. Thêm vào đó, một phần tryptophan trong thức ăn được oxy hóa tạo thành acid nicotinic và sau đó thành nicotinamid. Nicotinamid chuyển thành nicotinamid adenin dinucleotid (NAD) và nicotinamid adenin dinucleotid phosphat (NADP). NAD và NADP là các coenzym có vai trò sống còn trong chuyển hóa, chúng là chất xúc tác phản ứng oxy hóa – khử cần thiết cho hô hấp tế bào, phân giải glycogen và chuyển hóa lipid. Trong các phản ứng đó các coenzym này có tác dụng như những phân tử vận chuyển hydro.
Nhu cầu hàng ngày của cơ thể khoảng từ 15 – 20 mg acid nicotinic. 60 mg tryptophan thức ăn cho tương ứng khoảng 1 mg acid nicotinic, vì vậy nếu bữa ăn đầy đủ protein đã đáp ứng được nhu cầu, chỉ cần rất ít từ nguồn vitamin. Acid nicotinic thường bị mất rất ít trong quá trình nấu nướng.
Nicotinamid và acid nicotinic có trong nhiều thực phẩm như nấm men, thịt, cá, khoai tây, đậu và các hạt ngũ cốc; tuy nhiên, một số lượng nhỏ vitamin này trong ngũ cốc tồn tại ở dạng khó hấp thu. Nicotinamid và acid nicotinic có trên thị trường là những chế phẩm được tổng hợp bằng hóa học.
Bổ sung nicotinamid vào khẩu phần ăn: Khi khẩu phần ăn thiếu nicotinamid, ví dụ như trong ngũ cốc và chế độ ăn thiếu protein có thể dẫn đến thiếu hụt nicotinamid cho cơ thể. Trong trường hợp đó và trong trường hợp tăng nhu cầu về nicotinamid, như ở bệnh cường tuyến giáp, đái tháo đường, xơ gan, trong thời gian mang thai và cho con bú (nhưng những người này hiếm khi thiếu hụt nicotinamid), có thể cần thiết phải bổ sung nicotinamid.
Bệnh pellagra: Thiếu nicotinamid có thể gây ra bệnh pellagra, do khẩu phần ăn thiếu nicotinamid hay do điều trị bằng isoniazid, hoặc do giảm chuyển hóa tryptophan thành acid nicotinic trong bệnh Hartnup, hoặc do u ác tính vì các u này cần sử dụng một lượng lớn tryptophan để tổng hợp 5-hydroxytryptophan và 5-hydroxytryptamin.
Thiếu nicotinamid có thể xảy ra cùng với sự thiếu các vitamin phức hợp B khác. Các cơ quan bị ảnh hưởng chủ yếu do thiếu hụt nicotinamid là đường tiêu hóa, da và hệ TKTW, với các triệu chứng như: Ỉa chảy, đau bụng, viêm lưỡi, viêm miệng, chán ăn, đau đầu, ngủ lịm, tâm thần. Dùng nicotinamid hoặc acid nicotinic sẽ làm mất các triệu chứng do thiếu hụt gây ra. Tuy nhiên nicotinamid được ưa dùng hơn vì nó không có tác dụng phụ gây giãn mạch.
Những triệu chứng đỏ và sưng lưỡi ở người bị bệnh pellagra sẽ hết trong vòng 24 – 72 giờ sau khi dùng nicotinamid. Triệu chứng tâm thần, nhiễm khuẩn miệng và các màng nhày khác sẽ hết nhanh chóng. Triệu chứng ở đường tiêu hóa sẽ hết trong vòng 24 giờ. Liều cao acid nicotinic làm giảm bài tiết acid uric và giảm dung nạp glucose.
Acid nicotinic gây giải phóng histamin, dẫn đến tăng nhu động dạ dày và tăng tiết acid; thuốc còn hoạt hóa hệ phân hủy fibrin.

Dược động học

Nicotinamid được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa sau khi uống và phân bố rộng khắp vào các mô cơ thể. Acid nicotinic có trong sữa người. Nửa đời thải trừ của thuốc khoảng 45 phút. Nicotinamid chuyển hóa ở gan thành N-methylnicotinamid, các dẫn chất 2-pyridon và 4-pyridon, đồng thời còn tạo thành nicotinuric. Sau khi dùng nicotinamid với liều thông thường, chỉ có một lượng nhỏ nicotinamid bài tiết vào nước tiểu ở dạng không biến đổi; tuy nhiên khi dùng liều lớn thì lượng thuốc bài tiết dưới dạng không biến đổi sẽ tăng lên.

Phân loại hóa chất trị liệu giải phẫu (ATC)

A11HA01

-Vitamin B3 (Nicotinamide)

A11HA — Vitamin đơn chất khác
A11H — VITAMIN ĐƠN CHẤT KHÁC
A11 — VITAMINS
A — THUỐC TIÊU HOÁ VÀ CHUYỂN HOÁ

Bảo quản

Bảo quản thuốc ở nhiệt độ dưới 30 độ C, trong bao gói kín.

Pyridine-3-carboxamide	Vitamin B3
Niacinamide	Aminicotin
Nicotylamide	Nicotinamida
3-Carbamoylpyridine	3-yridinecarboxamide
β-pyridinecarboxamide	Nicotinic acid amide
Nicotinamidum

Tìm hiểu về thuốc

Vitamins & Khoáng chất

So sánh Thuốc

Nhận dạng viên thuốc

Các từ viết tắt

Sức khỏe mắt

Bệnh thận và Đường tiết niệu

Dị ứng

Bệnh về máu

Ung thư, Ung bướu

Mang thai

Sức khỏe nam giới

Tiểu đường

Bệnh hô hấp

Chăm sóc giấc ngủ

Da liễu

Bệnh tiêu hóa

Bệnh về não & Hệ thần kinh

Sức khỏe phụ nữ

Bệnh tim mạch

Bệnh cơ xương khớp

Sức khỏe tình dục

Bệnh truyền nhiễm

Ăn uống lành mạnh

Sức khỏe

Tâm lý, Tâm thần

Bệnh tai mũi họng

Sức khỏe răng miệng

Dược liệu

Thực phẩm bổ sung

Thói quen lành mạnh

Thể dục thể thao

Tất cả chuyên mục

Tiêu điểm

Vitamin B3 (Nicotinamide)

Cấu trúc hóa học

Cấu trúc 3D

Mô tả thuốc

Công dụng (Chỉ định)

Liều dùng

Bổ sung khẩu phần ăn

Điều trị bệnh pellagra

Điều trị trứng cá

Cách dùng

Quá liều

Quên liều

Không sử dụng trong trường hợp sau (Chống chỉ định)

Tác dụng không mong muốn (Tác dụng phụ) Vitamin B3 (Nicotinamide)

Thường gặp, ADR > 1/100

Ít gặp, 1/1 000 < ADR < 1/100

Hiếm gặp, ADR < 1/1 000

Hướng dẫn cách xử trí ADR

Tương tác với các thuốc khác

Chỉ số theo dõi

Lưu ý khi sử dụng (Cảnh báo và thận trọng)

Rượu Hỏi ý kiến bác sĩ

Thận Hỏi ý kiến bác sĩ

Gan Hỏi ý kiến bác sĩ

Lái xe và vận hành máy Hỏi ý kiến bác sĩ

Phụ nữ mang thai và cho con bú

AU TGA pregnancy category (Phân loại thuốc cho phụ nữ mang thai theo Úc)

US FDA pregnancy category (Phân loại thuốc cho phụ nữ mang thai theo Mỹ)

Phụ nữ mang thai An toàn nếu được chỉ định

Phụ nữ cho con bú An toàn nếu được chỉ định

Dược lực học/Cơ chế hoạt động

Dược động học

Phân loại hóa chất trị liệu giải phẫu (ATC)

Bảo quản

Thuốc cùng hoạt chất Vitamin B3 (Nicotinamide)

Tìm thông tin thuốc

Vitamins & Khoáng chất

So sánh thuốc

Nhận dạng viên thuốc

Các từ viết tắt

Thông tin thêm

Thuốc gốc

Công ty dược

Về chúng tôi

Về ParaRX

Điều khoản & Điều kiện

Tất cả chuyên mục