Bệnh lupus ban đỏ hệ thống là bệnh lý thuộc hệ thống miễn dịch. Các triệu chứng của căn bệnh này gây cho người bệnh không ít phiền toái, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và cũng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân.
Lupus ban đỏ hệ thống là bệnh gì?
Lupus ban đỏ hệ thống, hay còn được gọi là SLE hoặc lupus, là một bệnh mạn tính kéo dài có thể biểu hiện ở bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể. Đôi khi lupus được gọi là “the great imitator” “kẻ bắt chước vĩ đại,” vì người ta thường nhầm bệnh này với các vấn đề sức khỏe khác. Hầu hết bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi và xuất hiện vết hồng ban hình cánh bướm, đau, sưng khớp và sốt.
Nguyên nhân gây bệnh Lupus ban đỏ hệ thống
Cho đến nay, nguyên nhân gây bệnh và cơ chế bệnh sinh chính xác của lupus ban đỏ hệ thống chưa được biết rõ, nhưng một số yếu tố có liên quan đến căn bệnh này.
Di truyền học
Căn bệnh này không liên quan đến một gen nhất định, nhưng những người mắc bệnh lupus thường có các thành viên trong gia đình mắc các bệnh tự miễn dịch khác.
Môi trường
Các yếu tố kích hoạt môi trường có thể bao gồm:
- Tia cực tím.
- Một số loại thuốc: một số trường hợp bệnh xuất hiện sau khi dùng Hydralazine, thuốc chống co giật, isoniazide, procainamide, gọi là hội chứng lupus đỏ do thuốc.
- Vi rút…..
Tình dục và nội tiết tố
SLE ảnh hưởng đến phụ nữ nhiều hơn nam giới. Phụ nữ cũng có thể gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng hơn khi mang thai và khi có kinh nguyệt. Cả hai quan sát này đã khiến một số chuyên gia y tế tin rằng nội tiết tố nữ estrogen có thể đóng một vai trò trong việc gây ra SLE. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để chứng minh lý thuyết này.
Đối tượng dễ mắc bệnh
Mọi người ở mọi lứa tuổi, giới tính và chủng tộc hoặc dân tộc đều có thể mắc bệnh lupus. Nhưng một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác, bao gồm:
- Phụ nữ từ 15 đến 44 tuổi.
- Một số nhóm chủng tộc hoặc dân tộc nhất định – bao gồm những người là người Mỹ gốc Phi, người Mỹ gốc Á, người Tây Ban Nha / La tinh, người Mỹ bản địa hoặc người dân đảo Thái Bình Dương.
- Những người có thành viên trong gia đình mắc bệnh lupus hoặc một bệnh tự miễn dịch khác.
Triệu chứng của bệnh lupus ban đỏ hệ thống
Một số triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân mắc lupus ban đỏ hệ thống gồm có:
- Đau khớp.
- Sốt không rõ nguyên nhân.
- Các khớp bị sưng.
- Mệt mỏi kéo dài hoặc cực độ.
- Phát ban ngoài da.
- Sưng mắt cá chân.
- Đau ngực khi thở sâu.
- Phát ban hình con bướm trên má và mũi.
- Rụng tóc.
- Nhạy cảm với ánh nắng mặt trời và/hoặc ánh sáng khác.
- Co giật.
- Loét miệng hoặc mũi.
- Ngón tay hoặc ngón chân nhợt nhạt hoặc tím do lạnh hoặc căng thẳng (hội chứng Raynaud).
Biến chứng Lupus ban đỏ hệ thống
- Bệnh tuyến giáp.
- Vấn đề về mắt.
- Bệnh tim.
- Viêm màng phổi.
- Bệnh thận.
- Huyết khối.
- Thiếu máu.
- Phát ban và nhảy cảm với ánh sáng mặt trời.
- Xương khớp.
Biện pháp điều trị bệnh
Điều trị bệnh lupus ban đỏ hệ thống phụ thuộc vào một số yếu tố, gồm có:
- Tuổi.
- Loại thuốc đang sử dụng.
- Sức khỏe tổng thể.
- Lịch sử y tế.
- Vị trí và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Do bệnh lupus có thể thay đổi theo thời gian và không phải lúc nào cũng có thể dự đoán được, do đó một phần quan trọng của việc điều trị và chăm sóc đó là cần thăm khám định kỳ.
Những bệnh nhân có mức độ bệnh nhẹ có thể không cần điều trị, những bệnh nhân có mức độ bệnh nghiêm trọng hơn cần phải điều trị tích cực. Một số loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị lupus bao gồm:
- Steroid
- Plaquenil (Hydroxychloroquine).
- Cytoxan (Cyclophosphamide).
- Imuran (Azathioprine).
- Rheumatrex (Methotrexate).
- Benlysta (belimumab).
- CellCept (mycophenolate mofetil).
- Rituxan (rituximab).
Cách phòng tránh zupus ban đỏ hệ thống
Cho đến nay chúng ta vẫn chưa có cách điều trị bệnh lupus ban đỏ một cách triệt để, chủ yếu điều trị theo triệu chứng, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
Ngoài việc sử dụng thuốc điều trị, người bệnh cũng có thể làm một số biện pháp sau đây để cải thiện chất lượng cuộc sống của bản thân, bao gồm:
- Tập thể dục: Một số bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, đi xe đạp có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương và cũng có thể tác động tích cực đến tâm trạng.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Xen kẽ thời gian hoạt động là thời gian nghỉ ngơi hợp lý.
- Ăn uống bổ dưỡng, cân bằng.
- Tránh uống rượu: Rượu có thể tương tác với thuốc gây ra các vấn đề về dạ dày và đường ruột.
- Không hút thuốc: Hút thuốc có thể làm giảm lưu thông và làm nặng thêm các triệu chứng ở người mắc bệnh lupus. Đồng thời khói thuốc lá cũng tác động tiêu cực đến tim, phổi và dạ dày.
- Bảo vệ mình khỏi ánh nắng mặt trời: Giới hạn thời gian tiếp xúc với ánh nắng, đeo kính râm, đội mũ và chống nắng khi ra ngoài.
- Nhận biết tình hình bệnh của bản thân: Ghi lại các triệu chứng bệnh một cách cụ thể và chính xác, để có thể trao đổi với bác sĩ khi thăm khám định kỳ.
