Đây là tình trạng khiến bạn không thể cảm nhận vị bình thường của thực phẩm. Một số vấn đề sức khỏe có thể gây ra cảm giác khó chịu trong miệng hoặc dẫn tới mất vị giác.
Thế nào là mất vị giác?
Bề mặt lưỡi có hàng ngàn nụ vị giác nhỏ bé. Mỗi nụ vị giác phát hiện một trong năm vị cơ bản: ngọt, mặn, chua, đắng hoặc thơm ngon. Những vị này có thể được phát hiện trên khắp lưỡi, nhưng một số khu vực sẽ nhạy cảm hơn với mỗi vị. Các xung động thần kinh từ các nụ vị giác được truyền đến não và giúp con người phân biệt được các vị khác nhau. Các rối loạn về vị giác hiếm khi làm mất khả năng hoặc đe dọa đến tính mạng, vì vậy vấn đề này thường không được lưu ý nhưng trong một số trường hợp, rối loạn vị giác hoặc sốt cao mất vị giác là kết quả của nhiều vấn đề sức khỏe cần chữa trị khác.
Thông thường, rối loạn vị giác được chia thành nhiều loại, gồm: giảm vị giác, vị giác ma (thấy một vị mà thực ra không có), mất cảm giác với một vị, hoặc mất cảm giác vị giác hoàn toàn.
Nguyên nhân gây mất vị giác
Vị giác bị suy giảm bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Có những nguyên nhân liên quan đến các bệnh đường hô hấp như bị cảm lạnh, cảm cúm, viêm xoang, nhiễm trùng cổ họng, viêm tai giữa.
Ngoài ra, còn một số vấn đề liên quan đến hệ thần kinh như chấn thương đầu hoặc rối loạn hệ thần kinh.
Mất vị giác cũng có thể xảy ra ở người hút thuốc, viêm lợi hoặc bệnh nha chu hoặc bệnh nhân đang tiến hành xạ trị ung thư hoặc đang sử dụng một số loại thuốc đặc biệt.
Mất vị giác là dấu hiệu của bệnh gì?
Triệu chứng mất vị giác đôi khi chính là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý cụ thể. Nhiều vấn đề sức khỏe có thể khiến người bệnh cảm thấy khó chịu ở khoang miệng và khiến cho vị giác bị mất đi.
Một số vấn đề sức khỏe có thể gây nên cảm giác khó chịu trong miệng hoặc dẫn tới mất vị giác như:
Bị giảm vị giác
Những người bị giảm vị giác thường sẽ bị mất đi khả năng cảm nhận về một loại hương vị nào đó cụ thể. Người bệnh thường sẽ không có khả năng nhận thấy được một trong số những vị như đắng, chua, mặn, ngọt hay vị ngọt thịt (umani).
Rối loạn khứu giác
Lưỡi không phải là cơ quan duy nhất đóng vai trò cảm nhận hương vị. Khả năng cảm nhận hương vị khá phức tạp vì có liên quan tới cả lưỡi, cổ họng, vòm miệng và mũi. Vậy nên, khứu giác cũng ảnh hưởng đáng kể đến việc cảm nhận thức ăn. Những ai mất một phần hoặc toàn bộ khứu giác có thể cho rằng lưỡi mất vị giác.
Chứng Ageusia gây mất vị giác
Chứng Ageusia là tình trạng mất hoàn toàn vị giác và không thể nếm được bất kỳ vị nào. Tuy nhiên, chứng này rất hiếm gặp. Một nghiên cứu năm 2016 ước tính rằng chỉ có 3% những người bị mất vị giác thật sự mắc chứng Ageusia.
Mất vị giác do tác dụng phụ của một số loại thuốc chữa bệnh
Một số loại thuốc cũng có thể làm ảnh hưởng đến khả năng nếm vị của lưỡi.
Những loại bệnh lý khác
Bên cạnh những căn bệnh kể trên thì mất vị giác còn là dấu hiệu cảnh báo một trong những loại bệnh sau đây:
- Viêm xoang.
- Viêm tai giữa.
- Chấn thương đầu.
- Vệ sinh răng miệng kém.
- Nhiễm trùng đường hô hấp trên.
- Phẫu thuật ở miệng, cổ họng, mũi hoặc tai.
- Mắc các vấn đề về răng miệng như viêm nướu.
- Tiếp xúc với một số hóa chất như thuốc trừ sâu.
- Thực hiện xạ trị để chữa các bệnh ung thư ở phần đầu.
- Một số những vấn đề có liên quan đến hệ thần kinh điển hình như các chấn thương ở vùng đầu hoặc bị rối loạn hệ thần kinh.
- Những người thường xuyên hút thuốc, bị viêm lợi hoặc có các bệnh về nha chu cũng có thể bị mất vị giác.
Ảnh hưởng của mất vị giác, khứu giác
Mất vị giác và khứu giác thường ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống, thường gây giảm cảm giác ngon miệng và không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Một số trường hợp, tình trạng này có thể là một yếu tố gây nên trầm cảm. Hoặc chúng cũng có thể khiến bạn sử dụng các loại gia vị quá mức trong chế biến món ăn (quá mặn hoặc quá ngọt), điều này không tốt nếu bạn đang mắc các bệnh lý về tăng huyết áp hoặc tiểu đường.
Biện pháp điều trị bệnh
Cách chữa tình trạng mất vị giác sẽ dựa vào nguyên nhân gây ra tình trạng này.
- Cung cấp thuốc xịt tại chỗ hoặc kháng histamin để điều trị bệnh lý vùng mũi xoang.
- Xem xét loại bỏ những thuốc nghi ngờ dẫn đến tình trạng giảm vị giác.
- Bổ sung các chất dinh dưỡng.
- Đối với những người bị viêm xoang hoặc viêm tai giữa, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh. Trong những tình trạng nghiêm trọng hơn như rối loạn thần kinh hoặc chấn thương đầu, bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến những chuyên khoa phù hợp hơn để có phác đồ điều trị phù hợp.
Mất vị giác không phải là một vấn đề nguy hiểm đối với sức khỏe. Thế nhưng, nếu để tình trạng này duy trì lâu dài chúng có thể sẽ làm ảnh hưởng đến đời sống của người bệnh. Đặc biệt, khi ăn uống, bệnh nhân sẽ không cảm nhận được sự khác biệt trong từng hương vị món ăn. Đây có thể sẽ là một thiệt thòi to lớn.
