Nấm da đầu là một bệnh nhiễm trùng da đầu do nấm mốc. Bệnh khiến nhiều người khó chịu và mất tự tin. Chẩn đoán bằng biểu hiện lâm sàng và bằng cách kiểm tra các sợi lông hoặc sợi lông đã được nhổ và đóng vảy trên giá thể ướt kali hydroxit.
Nấm da đầu là gì?
Nấm da đầu là một bệnh da liễu thường gặp, gây ngứa ngáy và rụng tóc. Sau một thời gian nhiễm bệnh sẽ có những vảy nhỏ bong tróc, ở khu vực nhiễm bệnh hình thành cảng mảng lớn màu trắng rất khó chịu và mất thẩm mỹ.
Trên da, bao gồm cả da đầu tồn tại rất nhiều loại nấm vô hại. Trong một số trường hợp, các loại nấm này có thể được cung cấp môi trường thuận lợi để phát triển và sinh sôi. Điều này có thể dẫn đến tình trạng nhiễm nấm. Nấm có thể phát triển ở bất cứ nơi nào trên cơ thể. Tuy nhiên, nấm thường phổ biến ở móng tay, móng chân và trên da đầu.
Dấu hiệu của bệnh nấm da đầu
Các dấu hiệu của bệnh bao gồm:
- Xuất hiện các nốt sần nhỏ hay vảy rải rác trên da đầu, sau đó lan rộng dần ra. Những vùng này có thể đỏ hoặc sưng viêm.
- Phần tóc bị nhiễm bệnh thường trở nên mềm yếu và dễ rụng, gây nên hói. Có thể sẽ xuất hiện những chấm nhỏ màu đen trên da đầu.
- Ngứa da đầu có thể nhẹ hoặc có thể không xảy ra. Đôi khi, trên da đầu có thể có các mụn mủ hoặc các vùng da bị phồng rộp, có chứa mủ.
Nguyên nhân gây bệnh nấm da đầu
Dưới đây là những yếu tố khiến cho hai loại nấm này có thể sinh sống và phát triển:
- Vệ sinh kém: Da đầu bẩn kết hợp cùng mồ hôi là môi trường vô cùng có lợi cho nấm sợi phát triển. Bên cạnh đó, gội đầu không đúng cách như chà xát hoặc gãi quá mạnh sẽ khiến cho da đầu bị trầy xước. Điều này sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào sâu bên trong.
- Lây nhiễm từ người bị bệnh: Bệnh có thể lây từ người sang người thông qua việc tiếp xúc trực tiếp hay sử dụng chung các đồ vật với người nhiễm bệnh như khăn tắm, áo quần hoặc chăn màn,…
- Nguồn nước bẩn: Sử dụng nguồn nước bẩn có chứa nấm gây bệnh để tắm gội hàng ngày sẽ khiến chúng ta rất dễ bị vi nấm xâm nhập.
- Do thói quen xấu: Những thói quen xấu như lười gội đầu hoặc để tóc ẩm ướt rồi đi ngủ cũng là những yếu tố tạo môi trường cho nấm phát triển.
- Lây nhiễm từ động vật: Các loại nấm có thể tồn tại ở chó, mèo, gà hoặc ngựa,… Khi những loài động vật này nhiễm bệnh, chúng ta rất dễ dàng bị lây khi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua những đồ vật.
Biện pháp điều trị nấm da đầu
Điều trị bằng thuốc
- Khi điều trị tại chỗ bằng kem bôi và dầu gội chống nấm không hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định các thuốc uống chống nấm.
- Thuốc chống nấm Griseofulvin uống trong 6–8 tuần. Bệnh nhân nên dùng Griseofulvin với một bữa ăn nhiều chất béo để tăng cường sự hấp thụ. Griseofulvin có thể gây buồn nôn hoặc gây đau bụng ở trẻ em.
- Terbinafine, Itraconazole và Fluconazole là những loại thuốc có tác dụng diệt nấm phổ biến. Tuy nhiên, thời gian điều trị đối với một số loại thuốc này có thể ngắn hơn, từ 2 đến 4 tuần. Cả Ketoconazole và Fluconazole cũng có thể gây ra đau bụng cho bé, nên thận trọng sử dụng.
- Đối với viêm da đầu do Microsporum spp., Griseofulvin đã được chứng minh là tốt hơn hết trong việc điều trị, trong khi Terbinafine lại tốt hơn đối với nhiễm khuẩn Trichophyton spp.
Điều trị bằng vật lý trị liệu
Đây là phương pháp được áp dụng đối với những trường hợp đã qua điều trị bằng thuốc nhưng không khỏi hẳn. Phương pháp này bác sĩ sẽ phun dược liệu đông y đặc biệt lên vùng viêm nhiễm bệnh kết hợp với chiếu tia hồng quang nhằm tiêu diệt vi nấm gây bệnh và tái tạo lại tế bào mới.
Điều trị bằng nguyên liệu tự nhiên
Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên dưới đây để điều trị tình trạng nấm da đầu nhẹ hoặc có thể kết hợp với các loại thuốc chuyên trị để gia tăng hiệu quả:
- Chanh: Axit tự nhiên có trong loại quả này có tác dụng rất hiệu quả trong việc kháng khuẩn cũng như loại bỏ các loại nấm gây bệnh. Chúng ta sẽ dùng nước cốt chanh đã được pha loãng bôi lên tóc. Sau đó, dùng tay massage nhẹ nhàng trong khoảng 10 đến 15 phút rồi xả sạch.
- Dầu dừa: Đối với bệnh nấm da đầu, sử dụng dầu dừa để massage khoảng 1 đến 2 phút sẽ giúp làm giảm đi tình trạng ngứa ngáy. Bên cạnh đó, loại nguyên liệu tự nhiên này còn có công dụng nuôi dưỡng tóc rất tốt.
- Tinh dầu tràm: Để chống lại các loại nấm gây bệnh và làm lành vùng da đầu bị tổn thương, chúng ta có thể sử dụng tinh dầu tràm kết hợp với dầu dừa để ủ tóc. Nếu thực hiện phương pháp này các ngày đều đặn sẽ thấy được hiệu quả rất rõ ràng.
- Giấm: Giấm pha loãng cùng với nước sẽ tạo ra được một hỗn hợp có tác dụng tẩy đi tế bào chết, giảm gàu và tình trạng ngứa ngáy da đầu hiệu quả.
Biện pháp giảm nấm da đầu
Giữ vệ sinh sạch sẽ da đầu
Đặc biệt trong thời tiết nóng bức, người bệnh cần lưu ý giữ vệ sinh da đầu sạch sẽ, nhất là trong môi trường ký túc xá, trường học, nhà trẻ,… để tránh lây lan. Gội đầu sạch hàng ngày sẽ giúp hạn chế rụng tóc, lưu ý xả nước sạch nhiều lần, không cào gãi mạnh làm xước da đầu. Giữ tóc luôn sạch sẽ, khô ráo, làm khô tóc ngay sau khi gội hoặc đi mưa sẽ ngăn ngừa nấm phát triển.
Không đội mũ quá chật
Việc đội mũ, nhất là mũ chật trong thời gian dài sẽ tạo môi trường ẩm thuận lợi cho nấm phát triển, vì thế người mắc bệnh không nên có thói quen này.
Cắt tóc
Cắt hết tóc vùng da đầu bị nấm, bôi thuốc diệt nấm và bạt sừng bong vẩy tại chỗ hàng ngày. Nếu tổn thương bội nhiễm vi khuẩn thì bôi thuốc sát khuẩn tại chỗ, có thể dùng kháng sinh toàn thân kết hợp.
Hạn chế tiếp xúc với vật nuôi nhiễm bệnh
Vật nuôi có thể nguồn nhiễm nấm da đầu của bạn, nên nếu thấy trên da, lông vật nuôi xuất hiện các triệu chứng bong vảy, rụng lông, viêm đỏ,… thì cần sớm đưa vật nuôi đi bác sĩ thú y kiểm tra. Vật nuôi nhiễm bệnh cần được điều trị và cách ly xa, tránh truyền nhiễm cho bạn và những người khác trong gia đình.
Không dùng chung vật dụng cá nhân
Không nên dùng chung khăn lau, mũ đội đầu, lược chải tóc với người khác, nhất là người nhiễm nấm hoặc có biểu hiện nhiễm nấm.
Tuyệt đối không cào, gãi mạnh da đầu
Đặc trưng của nấm da đầu là gây cảm giác ngứa, khó chịu nên người bệnh khó kiềm chế muốn gãi, cào. Song hành động này càng khiến gàu xuất hiện nhiều hơn, nấm theo tay lan rộng ra các vùng da khác. Hơn nữa vùng da đầu bị tổn thương có thể viêm nhiễm nặng gây đau đớn, cần điều trị lâu hơn.
Sử dụng bồ kết
Từ xưa đến nay, bồ kết được biết đến là một loại thảo dược cho hiệu quả tốt trong quá trình chăm sóc da đầu và tóc. Bởi vì, trong quả bồ kết chứa Saponin, là chất có tác dụng giúp làm sạch da đầu. Do đó, những người có da đầu bị nhiễm nấm ở mức độ nhẹ có thể dùng loại quả này để gội đầu. Trước khi gội đầu, bạn nên nướng quả bồ kết trên than đỏ, rồi sau đó bỏ vào đun sôi với nước. Khi nước nguội, dùng nước này gội đầu thì các triệu chứng của bệnh sẽ giảm dần.
Khám và điều trị sớm
Nấm da đầu không phải là bệnh nguy hiểm đến tính mạng, tuy nhiên cần đi khám sớm và điều trị để tránh bệnh lây lan rộng rãi và chữa triệt để.
Nấm da đầu không chỉ gây ra tình trạng ngứa, tróc vảy, phá hủy bề mặt da đầu khiến da bị tổn thương và rụng tóc ảnh hưởng nặng nề đến thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc giữ gìn vệ sinh không thể lơ là thất yếu để tránh các mầm bệnh vậy nên hay thay đổi thói quen sinh hoạt để loại bỏ nguy cơ mắc bệnh.
