Trái tim là bộ phận quan trọng của cơ thể, giúp lọc và bơm máu đến các cơ quan. Khi tim bất chợt ngừng đập dù chỉ trong một thời gian rất ngắn hoặc không được sơ cứu kịp thời, máu không lưu thông đến các bộ phận sẽ gây ra những tổn thương hoặc dẫn đến tử vong.
Ngừng tim đột ngột là gì?
Nếu không điều trị ngay lập tức, ngừng tim đột ngột có thể dẫn tới tử vong. Điều trị nhanh chóng, tiếp cận chăm sóc sức khoẻ, vẫn có khả năng sống sót. Bằng cách hồi sức tim phổi, và dùng máy khử rung – hoặc thậm chí là chỉ cần ép tim ngoài lồng ngực – có thể cải thiện cơ hội sống còn đến khi có nhân viên cấp cứu đến.
Nguyên nhân gây bệnh ngừng tim đột ngột
Một nguyên nhân phổ biến của ngừng tim là nhịp tim bất thường đe dọa tính mạng được gọi là rung tâm thất (VF).
Rung tâm thất xảy ra khi hoạt động điện của tim trở nên hỗn loạn, các cơ tim run rẩy đến mức tim không bơm máu được, ngừng bơm, ngừng tim.
Ngoài ra, một số các nguyên nhân khác gây ngừng tim có liên quan đến tim bao gồm:
- Một cơn đau tim (gây ra bởi bệnh tim mạch vành).
- Bệnh cơ tim và một số bệnh tim di truyền.
- Bệnh tim bẩm sinh.
- Bệnh van tim.
- Bị viêm cơ tim cấp tính (viêm cơ tim) do vi khuẩn, virus, độc tố vi khuẩn, do thuốc, do các chất độc.
Các yếu tố rủi ro
Bởi vì ngừng tim đột ngột thường liên quan đến bệnh mạch vành, nên những yếu tố khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh mạch vành cũng có thể khiến bạn có nguy cơ bị ngừng tim đột ngột. Các yếu tố bao gồm:
- Tiền sử gia đình mắc bệnh động mạch vành.
- Hút thuốc.
- Huyết áp cao.
- Cholesterol trong máu cao.
- Béo phì.
- Bệnh tiểu đường.
- Ít vận động.
Một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ ngừng tim đột ngột bao gồm:
- Có tiền sử cá nhận hoặc gia đình đã từng bị ngừng tim hoặc các bệnh tim khác.
- Từng lên cơn đau tim.
- Lớn tuổi (nguy cơ ngừng tim đột ngột tăng lên theo tuổi tác).
- Nam giới.
- Mất cân bằng dinh dưỡng, chẳng hạn như mức kali hoặc magiê thấp.
- Khó thở khi ngủ.
- Bệnh thận mãn tính.
Dấu hiệu của ngừng tim đột ngột
Các biểu hiện ngay thời điểm tim bị ngừng đột ngột xảy ra ngay tức khắc và rất dữ dội, bao gồm:
- Ngã quỵ đột ngột.
- Không nghe thấy nhịp tim.
- Ngừng thở.
- Mất ý thức.
Đôi khi, người gặp vấn đề này sẽ có các dấu hiệu xảy ra trước khi tim bị ngừng như:
- Khó chịu ở ngực.
- Khó thở.
- Đuối sức.
- Tim đập nhanh hoặc đập thình thịch (đánh trống ngực).
Tuy nhiên, điều đáng tiếc là ngừng tim đột ngột thường xảy ra mà không có dấu hiệu báo trước.
Chuẩn đoán ngừng tim đột ngột
Các xét nghiệm mà bác sĩ có thể đề nghị thực hiện bao gồm:
- Điện tâm đồ (ECG).
- Xét nghiệm máu.
- Chẩn đoán hình ảnh.
- Chụp X-quang phổi.
- MRI, CT.
- Siêu âm tim.
- Xạ hình (sử dụng bức xạ từ chất phóng xạ).
- Thông mạch vành.
Biện pháp điều trị ngừng tim đột ngột
Đối với ngưng tim đột ngột, cần những hành động tức thời để cứu sống bệnh nhân.
Sử dụng thuốc
Nếu bạn đã mắc bệnh tim hoặc các tình trạng khiến bạn dễ bị bệnh tim hơn, bác sĩ có thể khuyên bạn nên thực hiện các bước để cải thiện sức khỏe của mình, chẳng hạn như dùng thuốc điều trị cholesterol cao hoặc kiểm soát bệnh tiểu đường.
Nếu bạn mắc một số bệnh về tim khiến bạn có nguy cơ bị ngừng tim đột ngột, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc chống loạn nhịp tim.
Điều trị lâu dài
Sau khi bạn hồi phục, bác sĩ sẽ thảo luận với bạn hoặc gia đình bạn về những xét nghiệm khác có thể xác định nguyên nhân gây ngưng tim đột ngột. Bác sĩ của bạn cũng sẽ thảo luận với bạn về lựa chọn điều trị dự phòng để làm giảm nguy cơ của một cơn ngưng tim khác.
Trang bị kỹ năng xử lý
Nếu một người có nguy cơ bị ngừng tim đột ngột, người người thân xung quanh nên được đào tạo, tập luyện về hô hấp nhân tạo và cách sử dụng máy khử rung tim. Điều này hỗ trợ rất nhiều trong thời điểm nguy cấp và chờ nhân viên y tế đến hỗ trợ. Vậy nên, càng nhiều người biết cách ứng phó thì tỷ lệ sống sót đối với trường hợp ngừng tim đột ngột càng cao.
Phòng ngừa bệnh ngừng tim đột ngột
Sống một lối sống lành mạnh cho trái tim của bạn bằng những hành động:
- Không hút thuốc lá.
- Đạt được và duy trì trọng lượng ở mức được khuyến cáo.
- Nếu bạn uống rượu, hãy uống một cách điều độ – Không quá một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và nam giới trên 65 tuổi, và không quá hai ly mỗi ngày đối với nam giới trẻ tuổi.
- Duy trì hoạt động thể chất.
- Kiểm soát những căng thẳng trong cuộc sống, giữ cho tinh thần được thoải mái.
