Trẻ sốt không rõ nguyên nhân là hiện tượng thường gặp ở con nhỏ. Trong những trường hợp này, cha mẹ cần làm gì để nhận biết cũng như có cách đối phó kịp thời, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay dưới đây.
Sốt không rõ nguyên nhân là gì?
Sốt không rõ nguyên nhân khi nhiệt độ cơ thể đo ở hậu môn ≥ 38,3°C nhưng nguyên nhân không phải là các bệnh thoáng qua; bệnh gây tử vong nhanh chóng; các rối loạn kèm các triệu chứng hoặc dấu hiệu tại chỗ rõ ràng; các bất thường trên các xét nghiệm thông thường như trên phim X-quang, phân tích nước tiểu hoặc cấy máu.
Sốt không rõ nguyên nhân hiện được phân thành 4 nhóm khác biệt:
- Sốt không rõ căn nguyên cổ điển: Sốt > 3 tuần không có nguyên nhân xác định sau 3 ngày đánh giá của bệnh viện hoặc ≥ 3 lần khám ngoại trú.
- Sốt không rõ căn nguyên liên quan tới chăm sóc y tế: Sốt ở bệnh nhân nằm viện và không có biểu hiện nhiễm trùng hoặc ủ bệnh từ lúc nhập viện nếu chẩn đoán vẫn không chắc chắn sau 3 ngày với xét nghiệm thích hợp.
- Sốt không rõ nguyên nhân do thiếu hụt miễn dịch: Sốt ở bệnh nhân với giảm bạch cầu trung tính và suy giảm miễn dịch khác nếu chẩn đoán vẫn không chắc chắn sau 3 ngày với xét nghiệm thích hợp bao gồm các nuôi cấy âm tính sau 48 giờ.
- Sốt không rõ nguyên nhân liên quan đến HIV: Sốt > 3 tuần ở bệnh nhân ngoại trú có xác nhận nhiễm HIV hoặc > 3 ngày ở bệnh nhân nội trú đã xác nhận nhiễm HIV nếu chẩn đoán vẫn không chắc chắn với xét nghiệm thích hợp.
Nguyên nhân gây sốt không rõ nguyên nhân
Việc nhận biết loại sốt không rõ nguyên nhân giúp bác sĩ tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Nguyên nhân của sốt không rõ nguyên nhân có thể được phân loại như sau:
- Nhiễm trùng: Lao, bạch cầu đơn nhân, bệnh Lyme, sốt mèo cào, viêm nội tâm mạc và những bệnh khác.
- Viêm: Lupus, viêm khớp dạng thấp, bệnh viêm ruột và những bệnh khác.
- U ác tính: Lympho, bệnh bạch cầu, ung thư biểu mô tuyến tụy, các bệnh ung thư khác và các sa côm.
- Loại khác: Sốt do sử dụng hoặc lạm dụng ma túy, cường giáp, viêm gan và các yếu tố không phù hợp với các loại khác.
Một người có sốt không rõ nguyên nhân được yêu cầu làm một số xét nghiệm lâm sàng để tìm ra loại bệnh. Đôi khi, chẩn đoán sốt không rõ nguyên nhân cũng có thể dẫn đến một tình trạng khác.
Triệu chứng sốt không rõ nguyên nhân
Sốt không rõ nguyên nhân có thể kèm theo các triệu chứng khác giúp bác sĩ xác định nguyên nhân cơ bản.
Triệu chứng điển hình của sốt bao gồm:
- Nhiệt độ vượt quá 38°C ở trẻ sơ sinh hoặc 37,5°C ở trẻ em và người lớn.
- Đổ mồ hôi.
- Ớn lạnh.
- Nhức đầu.
Các triệu chứng khác thường đi kèm với sốt bao gồm:
- Đau nhức toàn thân.
- Yếu.
- Đau họng.
- Mệt mỏi.
- Ho.
- Phát ban.
- Xoang tắc nghẽn.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Chẩn đoán sốt không rõ nguyên nhân
Xét nghiệm máu và khám sức khỏe
Bác sĩ cũng có thể làm xét nghiệm máu để kiểm tra một số tình trạng nhất định, bao gồm các tình trạng tự miễn có thể không có nhiều triệu chứng rõ ràng. Họ sẽ kiểm tra da kỹ để tìm các dấu hiệu sưng, phát ban hoặc vàng da.
Nếu xét nghiệm máu hoặc khám thực thể có bất kỳ chỉ số dương tính nào, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm thêm trước khi xác nhận chẩn đoán.
Các xét nghiệm vi sinh
Máu, nước tiểu và cấy đờm có thể được sử dụng để kiểm tra các nguyên nhân như vi khuẩn và nấm. Các xét nghiệm đặc biệt cũng có thể kiểm tra các bệnh nhiễm trùng không điển hình do vi khuẩn, nấm hoặc virus.
Các xét nghiệm hình ảnh
Điện tâm đồ có thể được sử dụng để đánh giá tim nếu bác sĩ nghe thấy tiếng thổi ở tim hoặc nghi ngờ viêm nội tâm mạc, đây là nhiễm trùng một trong các van tim. Chụp X-quang ngực có thể được sử dụng để kiểm tra phổi.
Biện pháp điều trị sốt không rõ nguyên nhân
Điều trị sốt không rõ nguyên nhân tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh.
Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) và thuốc kháng histamin cũng có thể được sử dụng để điều trị bệnh khi không tìm ra nguyên nhân cơ bản. Ở nhiều người, những loại thuốc này có thể giúp giảm sốt.
Những người bị sốt do suy giảm miễn dịch có thể được điều trị bằng kháng sinh phổ rộng. Những loại này nhắm vào các loại vi khuẩn hay gây bệnh nhất. Nhiễm trùng là nguyên nhân gây ra 20-40% tất cả các loại sốt không rõ nguyên nhân.
Ở những người bị sốt liên quan đến HIV, điều trị tập trung vào chữa HIV bằng thuốc kháng virus. Sau đó, bác sĩ có thể điều trị thêm bất kỳ triệu chứng hoặc biến chứng liên quan nào.
Cách chăm sóc sốt không rõ nguyên nhân
- Uống nhiều nước: Giúp con bổ sung lượng nước bị mất đi do sốt. Nếu bé đang bú mẹ thì mẹ nên tăng cữ bú để tăng sức đề kháng.
- Mặc quần áo thoáng mát: Người bệnh nên mặc quần áo mỏng và thấm mồ hôi tốt, giữ nhiệt độ trong phòng thoáng mát.
- Uống thuốc hạ sốt: Nếu con sốt trên 39 độ, cho con uống thuốc có paracetamol liều 10 – 15mg/kg cân nặng/lần, cứ cách 4 – 6 giờ uống lại nếu còn sốt. Nếu bé không uống được do nôn mửa hay đang ngủ, bố mẹ có thể dùng viên hạ sốt đưa vào hậu môn.
- Chườm mát cơ thể trẻ bằng nước ấm: Pha nước ấm như nước tắm cho bé, sau đó nhúng khăn rồi đặt vào 2 hõm nách và 2 bẹn, 1 khăn lau toàn thân trong vòng 30 – 45 phút. Cha mẹ cần thay khăn nhúng nước ấm liên tục đến khi thân nhiệt bé giảm. Nước ấm bốc hơi làm giãn mạch máu, giúp con hạ sốt một cách nhanh chóng.
- Tắm nước ấm: Đặt bé vào chậu nước ấm, sau đó tắm gội khắp cơ thể trong 5-7 phút rồi lau khô và mặc quần áo thoáng mát.
Sốt không rõ nguyên nhân và kéo dài nhiều tuần có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý ác tính, tình trạng nhiễm khuẩn nhiễm trùng cần được điều trị sớm. Tốt nhất khi có triệu chứng sốt kéo dài, tái diễn liên tục và không có dấu hiệu thuyên giảm, bạn nên thăm khám sớm để chẩn đoán và điều trị sớm nhất, tránh trường hợp sốt tiến triển nặng gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng.
