Thiếu folate là tình trạng thiếu vitamin B12 khiến cho cơ thể không đủ các tế bào hồng cầu mang oxy đến tất cả các bộ phận của cơ thể, mô và cơ quan làm cho cơ thể người bệnh không thể hoạt động như bình thường. Mặc khác, mức độ axit folic thấp còn khiến tế bào hồng cầu to hơn mức bình thường, giảm số lượng, tế bào có hình bầu dục và không sống lâu như tế bào bình thường, từ đó gây ra tình trạng thiếu máu.
Thiếu máu do thiếu folate là gì?
Folate là một loại axit folic hay còn gọi là vitamin B (B12) giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu. Thiếu folate là tình trạng thiếu vitamin B12 khiến cho cơ thể không đủ các tế bào hồng cầu mang oxy đến tất cả các bộ phận của cơ thể, mô và cơ quan làm cho cơ thể người bệnh không thể hoạt động như bình thường. Mặc khác, mức độ axit folic thấp còn khiến tế bào hồng cầu to hơn mức bình thường, giảm số lượng, tế bào có hình bầu dục và không sống lâu như tế bào bình thường, từ đó gây ra tình trạng thiếu máu.
Thiếu máu do thiếu folate gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sinh hoạt của cơ thể người nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân thiếu máu do thiếu folate
- Chế độ ăn uống không hợp lý, không cung cấp đầy đủ các thực phẩm chứa folate (axit folic) như rau xanh, hoa quả, ngũ cốc, thịt, nấm,…
- Người uống nhiều rượu, bia, có vấn đề về thận, chạy thận khiến cho cơ thể không thể hấp thụ đủ chất.
- Người gặp nhiều vấn đề về hệ tiêu hóa, dạ dày.
- Người có bệnh lý liên quan đến thần kinh, tâm thần khi sử dụng các loại thuốc như thuốc an thần, thuốc về động kinh.
- Phụ nữ mang thai hấp thụ axit folic chậm hơn người bình thường do sự phát triển của thai kỳ.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh thiếu máu do thiếu folate
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc thiếu máu do thiếu folate, chẳng hạn như:
- Có chế độ ăn uống không lành mạnh.
- Uống nhiều rượu.
- Có thai.
- Không thể hấp thụ axit folic.
- Đang uống các loại thuốc để kiểm soát co giật.
Các triệu chứng thiếu folate
Các triệu chứng phổ biến của thiếu máu do thiếu folate là:
- Da nhợt nhạt.
- Dễ cáu kỉnh.
- Thiếu năng lượng hoặc dễ mệt mỏi.
- Tiêu chảy.
- Lưỡi mềm, mất gai.
- Cảm giác đầu óc quay cuồng.
- Hay quên.
- Giảm sự thèm ăn và sụt cân.
- Khó tập trung.
Các triệu chứng của thiếu máu do thiếu folate có thể giống như các tình trạng khác liên quan đến máu hoặc các vấn đề sức khỏe.
Biến chứng của thiếu folate
- Folate là cần thiết cho sản xuất RBCs bình thường hay còn gọi là sản xuất tế bào hồng cầu.
Các biến chứng của sự thiếu hụt có thể bao gồm:
- Thiếu máu megaloblastic , có nghĩa là hồng cầu lớn hơn bình thường và không được phát triển đầy đủ. Hay bạn có thể gọi với tên “Thiếu máu hồng cầu to“
- Gây ra mức độ thấp của các tế bào bạch cầu và tiểu cầu
- Dị tật bẩm sinh nghiêm trọng ở tủy sống và não của thai nhi đang phát triển, được gọi là dị tật ống thần kinh
Phương pháp chẩn đoán thiếu máu do thiếu folate
Bác sĩ sẽ chẩn đoán thiếu máu do thiếu folate bằng cách:
- Xem xét các triệu chứng của bạn.
- Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng.
- Xét nghiệm máu để kiểm tra số lượng tế bào hồng cầu và xem cơ thể bạn có đủ axit folic không. Các xét nghiệm bao gồm:
- Tổng phân tích tế bào máu.
- Mức độ folate trong tế bào hồng cầu.
- Kiểm tra mức độ vitamin B12. Một số người có axit folic ở mức quá thấp cũng có nồng độ vitamin B12 thấp.
Phương pháp điều trị bệnh thiếu máu do thiếu folate?
Dựa vào những điều sau mà bác sĩ sẽ đặt ra phương pháp điều trị thích hợp:
- Độ tuổi, sức khỏe tổng thể và bệnh sử.
- Tình trạng sức khỏe.
- Bạn có thích hợp sử dụng thuốc, áp dụng phương pháp điều trị hoặc liệu pháp hay không.
- Thời gian tình trạng này kéo dài.
- Ý kiến hoặc mong muốn của bạn.
Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
- Bổ sung vitamin và khoáng chất.
- Thay đổi trong chế độ ăn uống.
- Thuốc.
- Điều trị căn bệnh tiềm ẩn.
Bạn có thể cần phải uống bổ sung axit folic trong ít nhất 2-3 tháng. Thuốc có thể ở dạng viên hoặc tiêm. Việc ăn thực phẩm giàu axit folic và cắt giảm lượng rượu cũng rất quan trọng. Nếu vấn đề tiêu hóa là nguyên nhân gây ra thiếu máu thì bác sĩ sẽ điều trị tình trạng đó trước tiên.