Cổ tay là bộ phận quan trọng nên mỗi một tổn thương nhỏ cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình sinh hoạt lao động hàng ngày của mỗi người. Vì thế việc trang bị kiến thức cần thiết về căn bệnh thoái hóa khớp cổ tay sẽ là cách giúp bạn bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình sớm nhất.
Thoái hóa khớp cổ tay là gì?
Thoái hóa khớp cổ tay là tình trạng tổn thương xương khớp xảy ra tại vùng cổ tay, nhất là ở vùng sụn khớp, làm mòn sụn và hư hỏng dần. Khi những sụn khớp tại cổ tay bị bào mòn, thoái hóa, thiếu dưỡng chất, tổn thương đó có thể dẫn tới đau, sưng, nguy cơ nứt, gãy xương, ảnh hưởng đến tầm vận động của khớp.
Bệnh thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên. Trong đó, nữ giới chiếm tỷ lệ cao, khoảng 2/3 số ca bệnh. Thoái hóa cổ tay là do quá trình lão hóa tự nhiên. Nguyên nhân gây bệnh còn là do quá trình làm việc nặng, các động tác lặp lại nhiều lần, làm việc chính bằng tay…
Nguyên nhân gây thoái hóa cổ tay
- Tuổi tác: Người cao tuổi thường dễ mắc bệnh. Vì tuổi càng cao, khớp và sụn khớp càng dễ bị mòn, xơ hóa, gây ra tình trạng thoái hóa.
- Công việc: Bệnh thường gặp ở những người làm công việc chủ yếu sử dụng tay trong thời gian dài như làm việc với máy tính, điện thoại, phục vụ bưng đồ… Những công việc này yêu cầu người bệnh phải hoạt động tay trong nhiều giờ liền, khiến khớp xương nhanh chóng bị co cứng, sưng, viêm.
- Chấn thương: Tai nạn, té ngã và những chấn thương khác đều có khả năng khiến khớp cổ tay bị tổn thương và thoái hóa, đặc biệt là các trường hợp từng bị trật khớp, gãy xương vùng cánh tay.
- Tiền sử mắc bệnh xương khớp: Hội chứng ống cổ tay, hội chứng De Quervain… cũng có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp cổ tay.
Biểu hiện của bệnh thoái hóa khớp cổ tay
Người bị thoái hóa khớp cổ tay có các triệu chứng điển hình sau:
- Khi vận động tay phát ra các tiếng lạo xạo.
- Khớp tay bị cứng vào sáng sớm khi thức dậy hoặc khi lâu không vận động.
- Người bệnh có cảm giác đỡ đau khi nghỉ ngơi, không vận động.
- Lâu dần, người bệnh bị cản trở trong việc cầm nắm, khó khăn ngay trong những hoạt động nhỏ. Nguy hiểm hơn, thoái hóa còn biến chứng gây tê tay, mất khả năng vận động.
Những hệ lụy nguy hiểm của thoái hóa khớp cổ tay
- Biến dạng khớp: Bệnh thoái hóa khớp cổ tay có biến chứng nguy hiểm nhất chính là biến dạng các khớp dẫn đến tàn phế. Các xương cọ vào nhau do khớp bị viêm, lớp sụn biến mất. Tình trạng diễn ra lâu ngày sẽ khiến tay bị tê liệt, biến dạng, teo cơ hay dẫn đến tàn phế cả tay.
- Mất khả năng vận động ở tay: Nếu bệnh phát triển thành mãn tính thì các hoạt động ở cổ tay đều phải hạn chế, thậm chí mất khả năng vận động do sụn khớp đã hoàn toàn bị hủy hoại.
Phương pháp chẩn đoán thoái hóa khớp cổ tay
Chẩn đoán khớp cổ tay bị thoái hóa thường bắt đầu với tiền sử bệnh. Bác sĩ sẽ trao đổi với người bệnh về sự xuất hiện của những chấn thương trong quá khứ, triệu chứng của các bệnh tự miễn và bệnh lý khớp viêm. Khi thăm khám trực tiếp, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng của cổ tay và những khớp khác. Những khía cạnh khác của chẩn đoán gồm:
- Xác định những đặc điểm đau.
- Yêu cầu người bệnh thực hiện những bài tập thụ động, chủ động nhằm đánh giá sự thay đổi trong phạm vi chuyển động của khớp.
- So sánh giải phẫu và chức năng của cả cổ tay.
- Tiến hành chụp X-quang để đánh giá những thay đổi của xương và sụn.
- Tiến hành xét nghiệm máu nhằm loại trừ những tình trạng bệnh lý khác.
Biện pháp điều trị thoái hóa khớp cổ tay
Sử dụng thuốc Tây
Các loại thuốc được dùng điều trị bệnh như thuốc uống, thuốc tiêm bắp, thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau… Với phương pháp điều trị này, người bệnh cần đảm bảo tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Điều này sẽ giúp bạn tránh các biến chứng như teo cơ, cao huyết áp, đái tháo đường, loãng xương… Một số loại thuốc phổ biến chữa trị bệnh thoái hóa khớp cổ tay, khuỷu tay như:
- Thuốc giảm đau thông thường: Acetaminophen, paracetamol, tramadol,…
- Thuốc chống viêm không steroid NSAID: Naproxen, Aspirin, Diclofenac, Ibuprofen…
- Tiêm tĩnh mạch hoặc đường uống: Corticosteroid.
- Thuốc giảm đau gây nghiện: Opioids.
- Thuốc giãn cơ.
Tuy có tác dụng giảm đau rất nhanh, điều trị bệnh với thuốc không phải là giải pháp tối ưu để loại bỏ tận gốc các triệu chứng bệnh. Người bệnh không nên lạm dụng thuốc để giảm đau. Vì khi sử dụng trong thời gian dài, người bệnh có nguy cơ đối mặt với một số tác dụng phụ vô cùng nguy hiểm của thuốc, gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu sẽ giúp người bệnh kiểm soát nhanh chóng các cơn đau nhức ở vùng cổ tay. Khi thực hiện bài tập, bạn cần phải có sự hướng dẫn của chuyên viên vật lý trị liệu. Vì khi thực hiện sai cách, tình trạng bệnh có khả năng chuyển biến nặng hơn, gây ảnh hưởng tới quá trình điều trị. Các bài tập vật lý trị liệu dành cho người bệnh thoái hóa khớp cổ tay phổ biến như:
- Kích thích dòng điện qua da.
- Liệu pháp siêu âm.
- Massage giảm đau.
- Liệu pháp nhiệt.
Tập vật lý trị liệu tuy mất nhiều thời gian nhưng sẽ mang lại hiệu quả cao trong quá trình điều trị bệnh. Người bệnh sẽ lấy lại sự linh hoạt tại khớp khuỷu tay và cổ tay, dễ dàng kiểm soát tốt những triệu chứng bệnh.
Phòng ngừa thoái hóa khớp cổ tay
Để ngăn ngừa tổn thương nghiêm trọng ở khớp cổ tay, người bệnh cần tránh tạo căng thẳng cho khớp thông qua việc điều chỉnh những hoạt động hàng ngày như:
- Chuyển động cổ tay nhẹ nhàng khi vặn, kéo hay đẩy.
- Tránh dùng cổ tay để nâng xách vật nặng.
- Chú ý chuyển động cổ tay thường xuyên để giảm độ cứng.
- Cân đeo giá đỡ cổ tay khi làm việc nhiều với máy tính hay khi chơi thể thao trở lại.
- Lên kế hoạch ăn uống hợp lý, lành mạnh giúp phòng chống và chữa trị bệnh viêm khớp cổ tay thêm hiệu quả. Bạn nên bổ sung nhiều dưỡng chất và vitamin cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là vitamin B.
- Có thể ngâm bàn tay vào nước muối sinh lý ấm, 2 lần/ngày (sáng khi ngủ dậy, tối trước khi đi ngủ), mỗi lần khoảng 10 phút.
- Cổ tay là bộ phận hoạt động nhiều, chịu không ít áp lực vận động trong sinh hoạt. Vì thế, bộ phận này vậy dễ bị thoái hóa dần qua thời gian.
