Tiền sản giật sau sinh là một tình trạng hiếm gặp, xảy ra khi người mẹ bị cao huyết áp và xuất hiện protein trong nước tiểu sau khi sinh. Tiền sản giật là một tình trạng tương tự, nhưng xảy ra trong thai kỳ và thường tự khỏi sau khi sinh.
Tiền sản giật sau sinh là gì?
Tiền sản giật sau sinh là một tình trạng hiếm gặp xảy ra khi người mẹ bị tăng huyết áp và protein niệu dương tính ngay sau khi sinh con. Tiền sản giật sau sinh cũng giống như tiền sản giật, chỉ khác là tiền sản giật xuất hiện trong thời kỳ mang thai (và thông thường sẽ biến mất khi sinh con), còn tiền sản giật sau sinh lại xuất hiện sau khi em bé ra đời.
Tiền sản giật sau sinh cần phải được điều trị kịp thời. Nếu không được điều trị, tiền sản giật sau sinh có thể gây co giật và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân chính xác của tiền sản giật sau khi sinh vẫn chưa xác định được. Chứng bệnh này có thể bắt đầu phát triển trong cơ thể người mẹ trước khi sinh nhưng chỉ bộc lộ sau khi con yêu ra đời.
Nếu thành viên trong gia đình đã có tiền sử bị tiền sản giật thì bạn cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng. Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng khiến bạn dễ mắc phải chứng bệnh này.
Các yếu tố nguy cơ
Một số nghiên cứu cho thấy rằng các yếu tố nguy cơ của bệnh bao gồm:
- Cao huyết áp trong lần mang thai gần nhất: Nguy cơ bị tiền sản giật sau sinh tăng nếu bị cao huyết áp sau 20 tuần của thai kỳ.
- Béo phì: Nguy cơ bị tiền sản giật sau sinh cao hơn nếu bị béo phì.
- Đa thai: Sinh đôi, sinh ba hoặc nhiều hơn sẽ làm tăng nguy cơ bị tiền sản giật.
- Tăng huyết áp mãn tính: Tăng huyết áp không kiểm soát trước khi mang thai sẽ làm tăng nguy cơ bị tiền sản giật và tiền sản giật sau sinh.
- Bệnh tiểu đường: Tắc bệnh tiểu đường týp 1 hoặc týp 2 làm tăng nguy cơ bị tiền sản giật và tiền sản giật sau sinh.
Dấu hiệu nhận biết tiền sản giật sau sinh
Một số dấu hiệu cảnh báo tình trạng tiền sản giật sau sinh có thể bao gồm:
- Huyết áp của sản phụ tăng cao từ 140/90 trở lên.
- Lượng protein dư thừa trong nước tiểu.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Sản phụ cảm thấy đau đầu dữ dội.
- Đột nhiên đau bụng râm ran đến dữ dội, đặc biệt dưới xương sườn bên phải.
- Lượng nước tiểu rất ít.
- Tăng cân một cách đột ngột ( khoảng 1kg trở lên trong một tuần).
- Cảm thấy khó thở đột ngột.
- Mặt và tay chân có thể sưng lên.
- Thị lực có thể tạm thời mất hoặc mờ mắt. Mắt có thể trở nên quá mẫn cảm với ánh sáng.
Khi xuất hiện bất cứ triệu chứng nào như trên, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đưa sản phụ đến ngay bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Biến chứng của tiền sản giật sau sinh
Tiền sản giật sau sinh gây ra nhiều biến chứng như:
- Sản giật sau sinh: Sản giật sau sinh là tình trạng tiền sản giật sau sinh nặng kèm theo co giật. Sản giật sau sinh có thể gây tổn thương không hồi phục nhiều cơ quan quan trọng như não, mắt, gan và thận.
- Phù phổi: Phù phổi là tình huống đe dọa tính mạng khi dịch tích tụ đầy trong hai phổi.
- Đột quỵ: Đột quỵ là một cấp cứu y khoa xảy ra khi lượng máu cung cấp cho một khu vực não nhất định bị suy giảm nghiêm trọng hoặc bị mất hoàn toàn, khiến nhu mô não ở khu vực đó bị tổn thương (hoặc chết) do thiếu oxy và chất dinh dưỡng.
- Nghẽn mạch huyết khối: Nghẽn mạch huyết khối là sự tắc nghẽn mạch máu do một cục máu đông từ một nơi nào đó di chuyển tới và bị kẹt lại trong lòng mạch, và đây cũng là một trường hợp cấp cứu.
Điều trị tiền sản giật sau sinh
Tiền sản giật sau sinh có thể được điều trị bằng thuốc, bao gồm:
- Thuốc chống tăng huyết áp (thuốc hạ huyết áp): Nếu huyết áp ở mức nguy hiểm, bác sĩ có thể kê thuốc hạ huyết áp cho bạn.
- Thuốc ngăn ngừa co giật: Magnesium sulfate có thể giúp ngăn ngừa co giật ở phụ nữ có các dấu hiệu và triệu chứng bệnh nghiêm trọng. Magnesium sulfate thường được dùng trong 24 giờ. Sau khi điều trị bằng magnesium sulfate, bạn sẽ được theo dõi chặt chẽ huyết áp, nước tiểu và các triệu chứng khác.
Kiểm soát tiền sản giật sau sinh
Các sản phụ cần chú ý chăm sóc sức khỏe bản thân nhằm giảm thiểu các yếu tố nguy cơ gây tiền sản giật sau sinh, chẳng hạn như:
- Duy trì trọng lượng cơ thể: Trước khi lên kế hoạch mang thai, bạn cần chú ý kiểm soát cân nặng. Sản phụ bị béo phì hoặc thiếu cân có nguy cơ gặp nhiều vấn đề, bao gồm tiền sản giật.
- Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, lành mạnh: Trong chế độ ăn uống hàng ngày, cần đảm bảo bổ sung vitamin, khoáng chất và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa. Điều này sẽ giúp bạn duy trì mức huyết áp bình thường trong suốt thời gian mang thai.
- Uống đủ nước: Sản phụ nên uống nhiều nước và sữa. Cần tránh các loại nước ép trái cây chứa đường. Hạn chế các loại đồ uống có cồn và cafein.
- Thường xuyên thăm khám: Mẹ bầu cần thường xuyên đến thăm khác bác sĩ và kiểm tra huyết áp trong suốt thai kỳ. Bác sĩ sẽ phát hiện tình trạng tiền sản giật ở giai đoạn đầu nếu mẹ bầu thường xuyên kiểm tra.
Sau khi sinh là một là giai đoạn cực kỳ căng thẳng và mệt mỏi, nhất là khi bạn mắc chứng tiền sản giật. Vì vậy sản phụ cần lắng nghe cơ thể mình và nhận biết được các dấu hiệu khác thường của cơ thể để được thăm khám và điều trị kịp thời.
