Cùng với chiều cao, cân nặng được xem là một trong những chỉ số để đánh giá sự phát triển của trẻ có bình thường không. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau mà trẻ có thể bị chậm tăng cân. Vì vậy, nếu trẻ chậm tăng cân, đặc biệt trong thời gian dài, đây là dấu hiệu cảnh báo cơ thể trẻ bị thiếu hụt dinh dưỡng hoặc trẻ mắc phải bệnh lý liên quan cần can thiệp kịp thời. Nếu không, có thể dẫn tới trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi, hệ thống miễn dịch bị suy giảm, chậm phát triển trí não…
Chậm tăng cân ảnh hưởng như thế nào đến trẻ?
Trẻ chậm tăng cân không phải chứng bệnh mà là cảnh báo hệ tiêu hóa của bé đang gặp vấn đề, dưỡng chất, năng lượng không đủ để trẻ phát triển. Trẻ nên có cân nặng, chiều cao phù hợp với lứa tuổi để có sức đề kháng tốt, cao lớn, khỏe mạnh, trí tuệ, năng động. Nếu không cung cấp đủ dưỡng chất, trẻ dễ gặp các vấn đề như:
- Chậm tăng cân, khiến trí não trẻ chậm phát triển, cơ thể thấp bé, không được nhanh nhẹn linh hoạt.
- Trẻ dễ mắc các bệnh lý do hệ miễn dịch yếu, các vi khuẩn dễ xâm nhập gây ra các bệnh như rối loạn tiêu hóa, khó hấp thu, tiêu chảy, viêm đường hô hấp, … khiến trẻ gầy guộc, yếu ớt.
- Vóc dáng bị ảnh hưởng nhiều nếu tình trạng chậm tăng cân kéo dài. Trẻ dễn bị thấp bé, còi xương, khi cơ thể suy nhược lâu ngày và khó đạt được tầm vóc lý tưởng khi trưởng thành.
Nguyên nhân trẻ chậm tăng cân
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ biếng ăn, chậm tăng cân cùng điểm qua các nguyên nhân mà các mẹ thường mắc phải:
- Trẻ thiếu vitamin và khoáng chất: Không ít trường hợp trẻ lên cân chậm là do chế độ ăn uống hằng ngày thiếu hụt vitamin và khoáng chất như kẽm, kali, sắt, canxi, vitamin A, B, D, … trẻ dễ bị suy dinh dưỡng, thấp bé, nhẹ cân hơn bạn cùng tuổi.
- Rối loạn tiêu hóa: Hệ tiêu hóa non nớt của trẻ thường gặp nhiều rối loạn như táo bón, đầy bụng khó tiêu, khó hấp thu. Đây là một trong những lí do khiến bé dù ăn nhiều nhưng vẫn chậm tăng cân, là rào cản sự phát triển của bé yêu nên các bậc phụ huynh hãy đưa con đi khám để tìm nguyên nhân và có cách chăm sóc khoa học, giúp trẻ phát triển tối ưu.
- Trẻ biếng ăn: Trẻ chán ăn, lười ăn cũng khiến cân nặng cứ “giậm chân tại chỗ” vì các dưỡng chất được nạp vào không đủ để nuôi cơ thể nên sẽ dẫn đến trẻ bị chậm lên cân.
- Chế biến thức ăn sai cách: Quan niệm sai lầm trong chế biến đồ ăn cho trẻ của nhiều phụ huynh cũng khiến trẻ tăng cân chậm, ví dụ: nạp quá nhiều lượng đường hoặc muối, cho bé ăn cháo dinh dưỡng mua ngoài thường xuyên…
- Chăm sóc trẻ không khoa học: Các thói quen xấu cũng gây ra tình trạng trẻ chậm lên cân như: cho trẻ tắm ngay sau ăn, cho trẻ bú hoặc uống nước trước bữa ăn,…
- Trẻ hiếu động: Trẻ hiếu động, ham chơi thường có nhu cầu nạp dưỡng chất nhiều hơn để trẻ vui chơi, giải phóng năng lượng mọi nơi mọi lúc.
- Trẻ bị nhiễm giun sán: Trẻ nhiễm giun sán vẫn ở mức cao vì trẻ chưa có ý thức vệ sinh cá nhân, hay ngậm tay lên miệng và không được tẩy giun định kỳ cũng dẫn đến trẻ biếng ăn, chậm tăng cân.
Lưu ý khi chăm con
Một số lời khuyên của chuyên gia giúp cải thiện biếng ăn, chậm tăng cân cho trẻ hiệu quả:
- Ăn dặm đúng độ tuổi, tập ăn dặm từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc, từ một loại thực phẩm đến nhiều loại thực phẩm và tập ăn luôn cả xác thực phẩm.
- Tạo cho trẻ niềm vui và sự thoải trong ăn uống: cho trẻ lựa chọn thức ăn, tôn trọng khẩu vị của trẻ, không cách ly trẻ ra khỏi bữa ăn của gia đình.
- Trẻ ăn đúng thời gian biểu.
- Không đe dọa hay tạo hình phạt cho trẻ khi ăn.
- Bữa ăn cân đối và đảm bảo đủ lượng dầu mỡ cho trẻ.
- Bổ sung vi chất định kỳ tránh để thiếu vi chất ở trẻ.
- Tẩy giun sán định kỳ, giữ vệ sinh sạch sẽ.
- Biếng ăn từ 1 tuần trở lên nên nên sử dụng các biện pháp tránh để biếng ăn kéo dài.
Khi trẻ chậm tăng cân, cha mẹ cần giữ bình tĩnh và sáng suốt để tìm ra giải pháp phù hợp cho con mình. Xây dựng thực đơn giàu dinh dưỡng phù hợp với độ tuổi của trẻ để thúc đẩy tăng trưởng và giúp bé yêu tăng cân.
