U tuyến giáp lành tính là bệnh lý tương đối phổ biến và hầu hết không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, khi mắc bệnh lý này người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, khó nuốt, vùng cổ bị đau,..
U tuyến giáp lành tính là gì?
U tuyến giáp lành tính là những khối u (bướu) chứa đầy chất rắn hoặc chất lỏng hình thành trong tuyến giáp – một tuyến nhỏ nằm trước vùng cổ, ngay trên xương ức. Hầu hết các khối u tuyến giáp là lành tính nhưng có khoảng 5% là ác tính (ung thư tuyến giáp). Tỉ lệ mắc bệnh về tuyến giáp tăng lên theo tuổi và thường gặp nhiều ở phụ nữ (5 nữ/1 nam). Các bệnh về tuyến giáp thường bị bỏ sót do hầu như không có triệu chứng trong giai đoạn đầu. Để có biện pháp điều trị kịp thời, cách tốt nhất là tầm soát, sàng lọc sớm.
Nguyên nhân gây bệnh
Khối u ở tuyến giáp có thể hình thành phát triển do nhiều nguyên do, chẳng hạn như:
- Sự phát triển quá mức của các mô tuyến giáp: Tình trạng thường không gây ra vấn đề gì nghiêm trọng, đôi khi gây khó chịu do khối u có kích thước quá to. Một số trường hợp u tuyến giáp gây ra cường giáp.
- U nang tuyến giáp: Các khối u bên trong chứa đầy dịch lỏng được gọi là u nang, thường xảy ra do các u tuyến bị thoái hóa.
- Thiếu iốt: Thiếu iốt trong chế độ ăn cũng có thể khiến tuyến giáp phát triển những u (bướu) lớn.
- Viêm tuyến giáp mạn tính: Bệnh Hashimoto có thể gây viêm tuyến giáp và hình thành các khối u to tại đó. Tình trạng này thường đi kèm với suy giáp.
- Bướu giáp đa nhân: Bướu giáp (hay bướu cổ) có thể hình thành do thiếu iốt hoặc có rối loạn tuyến giáp. Bướu đa nhân nghĩa là chúng có nhiều loại u khác nhau ở tuyến giáp nhưng nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này vẫn chưa được biết.
- Ung thư tuyến giáp: Khả năng khối u hình thành ở tuyến giáp là u ác tính (ung thư) thường khá thấp. Tuy nhiên, khi có khối u lớn và cứng ở cổ, gây ra đau đớn, khó chịu thì là dấu hiệu đáng lo ngại. Bạn nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra càng sớm càng tốt.
Triệu chứng u tuyến giáp lành tính
Tuyến giáp nằm ở vị trí phía trước cổ nên rất dễ nhận ra những biểu hiện khác thường. Hãy đi khám ngay khi thấy các triệu chứng sau:
- Sờ thấy có khối u ở cổ.
- Nổi hạch to ở cổ.
- Ho mạn tính kéo dài.
- Bị khàn giọng.
- Khó nuốt, khó thở.
- Đau trong họng hoặc vùng cổ.
Qua nhiều nghiên cứu, tỉ lệ mắc các bệnh lý tuyến giáp khoảng 30% trong số những người từ 18 – 65 tuổi, tỉ lệ mắc bệnh tăng lên theo tuổi và thường gặp ở phụ nữ (tỷ lệ 5 nữ/1 nam). Các bệnh về tuyến giáp thường bị bỏ sót không được chẩn đoán chiếm từ 20 – 60% trong tổng số người mắc bệnh.
Những ai thường mắc phải u tuyến giáp lành tính?
Khoảng 40% người trưởng thành thường có một khối u hoặc nhiều khối u. Bệnh này phổ biến hơn ở phụ nữ. Khoảng 8–65% bệnh nhân có tuyến giáp bình thường với nhiều bướu nhỏ có thể nhìn thấy rõ, ngược lại tỷ lệ người mắc u ác tính là 2–4%. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin về các loại u tuyến giáp/ nang tuyến giáp/ bướu tuyến giáp.
U tuyến giáp lành tính có nguy hiểm không?
Khi có khối u hình thành ở tuyến giáp, bạn có thể gặp phải một số vấn đề khi kích thước của chúng tăng dần lên, như:
- Gặp khó khăn trong việc thở hay nuốt.
- Tăng sản xuất hormone tuyến giáp (cường giáp).
- Các vấn đề liên quan đến phẫu thuật, chẳng hạn như cần phải dùng thuốc suốt đời.
Điều trị u tuyến giáp lành tính
Đối với u tuyến giáp lành tính, các lựa chọn trong điều trị bao gồm:
- Theo dõi, không cần điều trị y khoa. Sau khi được chẩn đoán có u tuyến giáp nhưng lành tính, bác sĩ có thể đề nghị theo dõi thường xuyên. Điều đó tức là bạn cần kiểm tra sức khỏe và chức năng tuyến giáp định kỳ. Nếu khối u không có thay đổi gì bất thường, bạn không cần phải điều trị.
- Liệu pháp hormone tuyến giáp. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy tuyến giáp không sản xuất đủ lượng hormone cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc bổ sung hormone. Nồng độ hormone tuyến giáp phải được theo dõi trong suốt quá trình này.
- Phẫu thuật. Dù không phải ung thư nhưng nếu khối u quá lớn (hơn 4cm) đến mức gây khó nuốt hay khó thở, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ chúng. Các khối u không xác định được hoặc nghi ngờ là ung thư hay trong quá trình chẩn đoán cũng cần phẫu thuật loại bỏ để đảm bảo. Sau đó, một phần khối u được đem đi kiểm tra dấu vết ung thư.
Việc phát hiện, chẩn đoán và điều trị khối u tuyến giáp lành tính tương đối dễ dàng. Bất cứ khi nào phát hiện một khối u ở vùng cổ, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể. Tuy nhiên, bạn cũng đừng quá lo lắng vì tỷ lệ u ác tính của tuyến giáp tương đối thấp.
U tuyến giáp lành tính có thể phát hiện được nhờ vào việc thăm khám sức khỏe định kỳ và thông qua những dấu hiệu bất thường ở vùng cổ. Để đảm bảo an toàn, bạn cần tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra cụ thể và có phương pháp điều trị thích hợp nhằm bảo vệ sức khoẻ tốt nhất.
