Ung thư phổi là loại ung thư ác tính, dễ di căn, lan từ phổi đến các hạch bạch huyết và các cơ quan khác trong cơ thể. Ung thư phổi có hai loại chính là ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ. Ung thư phổi tế bào không nhỏ là loại ung thư phổ biến nhất chiếm 84% trong tất cả các chẩn đoán ung thư phổi.
Ung thư phổi không tế bào nhỏ
Bệnh ung thư phổi (UTP) không tế bào nhỏ (Non-small cell lung cancer – NSCLC) xảy ra khi các tế bào ác tính (ung thư) hình thành trong các mô của phổi.
UTP không tế bào nhỏ bắt đầu khi các tế bào khỏe mạnh trong phổi thay đổi và phát triển ngoài tầm kiểm soát, tạo thành một khối gọi là khối u, có tổn thương hoặc các nốt sần. Một khối u phổi có thể bắt đầu ở bất kỳ vị trí nào trong phổi.
Loại ung thư này chiếm khoảng 85% tổng số ca ung thư phổi. Về mặt mô học, ung thư phổi không tế bào nhỏ được chia thành 3 loại:
- Ung thư biểu mô tuyến (adenocarcinoma): hình thành trong các tế bào phế nang có nhiệm vụ tạo ra chất nhầy và các chất khác, thường là ở phần bên ngoài phổi. Đây là loại ung thư phổi phổ biến nhất ở cả người hút thuốc và không hút thuốc hay dưới 45 tuổi. Đồng thời, loại ung thư này cũng phát triển chậm hơn so với các bệnh ung thư phổi khác.
- Ung thư tế bào vảy (squamous cell carcinoma): bắt đầu từ các tế bào ở đường dẫn khí bên trong phổi. Khoảng 1/4 ung thư phổi thuộc loại này.
- Ung thư tế bào lớn (large cell carcinoma): phát triển và lan rộng nhanh chóng, gây khó khăn trong điều trị. Loại ung thư phổi không tế bào nhỏ này chiếm khoảng 10% ung thư phổi.
Nguyên nhân và triệu chứng
Nguyên nhân gây nên ung thư không tế bào nhỏ
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra căn bệnh này. Nhiều người phát triển tế bào ung thư phổi khi hút thuốc lá, kể cả chủ động hay thụ động. Những yếu tố khác cũng có thể làm tăng khả năng hình thành ung thư phổi bao gồm:
- Khí radon, một loại khí do phóng xạ được tìm thấy tự nhiên ở trong đất, đá
- Amiăng
- Bụi khoáng và kim loại
- Ô nhiễm không khí
- Xạ trị ở ngực hoặc vú
- HIV/AIDS
Ung thư phổi cũng có khả năng di truyền qua các thế hệ.
Những dấu hiệu và triệu chứng bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ
Bạn có thể không biểu hiện triệu chứng gì ở giai đoạn đầu hoặc lầm tưởng với một bệnh lý khác.
Các triệu chứng gồm có:
- Ho kéo dài hoặc tệ hơn theo thời gian
- Đau ngực, cơn đau thường nặng hơn khi ho, cười hoặc hít thở sâu
- Khàn giọng hoặc thay đổi giọng nói
- Phát ra những âm thanh khàn khàn, kỳ lạ khi thở
- Thở khò khè
- Sụt cân, mất cảm giác thèm ăn
- Ho ra máu hoặc chất nhầy
- Khó thở
- Cảm thấy mệt mỏi, yếu ớt
- Gặp các vấn đề về phổi kéo dài như viêm phế quản, viêm phổi
Nếu ung thư lan sang các bộ phận khác trong cơ thể (di căn), bạn có thể gặp phải những triệu chứng như:
- Đau xương
- Đau đầu
- Chóng mặt hoặc mất thăng bằng
- Tê hoặc mất trương lực ở tay, chân
- Vàng mắt hoặc vàng da
Giai đoạn và phương pháp điều trị ung thu phổi không tế bào nhỏ
Các giai đoạn của ung thư phổi không tế bào nhỏ
Dựa trên kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đánh giá giai đoạn UTP không tế bào nhỏ hiện tại cũng như mô tả vị trí có tế bào ung thư. Các giai đoạn bao gồm:
- Giai đoạn 0: Bệnh ở thời điểm này là ung thư tại chỗ và không phát triển thành các mô lân cận và lan ra ngoài phổi
- Giai đoạn 1: Ung thư ở giai đoạn này là một khối u nhỏ chưa lan đến bất kỳ hạch bạch huyết nào, nên bác sĩ có thể loại bỏ hoàn toàn. Giai đoạn này được chia thành hai thời kỳ theo kích thước của khối u: Khối u IA có kích thước nhỏ hơn 3cm và Khối u IB có kích thước lớn hơn 3cm nhưng nhỏ hơn 4cm.
- Giai đoạn 2: Giai đoạn này cũng được chia thành hai thời kỳ: ung thư IIA với những khối u lớn hơn 4cm nhưng nhỏ hơn 5cm (chưa lan đến các hạch bạch huyết gần đó) và ung thư IIB với những khối u có kích thước từ 5cm trở xuống đã di căn đến các hạch bạch huyết hoặc các khối u lớn hơn 5cm nhưng chưa lan đến các hạch bạch huyết.
- Giai đoạn 3: Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn này được phân loại là IIIA, IIIB hoặc IIIC. Giai đoạn UTP không tế bào nhỏ dựa trên kích thước khối u và các hạch bạch huyết ung thư đã di căn sang. Ung thư giai đoạn 3 chưa lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
- Giai đoạn 4: Có nghĩa là ung thư phổi đã lan đến hơn 1 vị trí trong phổi, chất lỏng bao quanh phổi hoặc tim hoặc các bộ phận xa của cơ thể thông qua máu. Ung thư phổi không tế bào nhỏ có nhiều khả năng lây lan đến não, xương, gan và tuyến thượng thận.
Phương pháp điều trị ung thư không tế bào nhỏ
Việc điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ có thể theo 2 cách: nhắm vào chính các tế bào ung thư và cố gắng giúp người bệnh cảm thấy tốt hơn hoặc ngăn chặn các triệu chứng tiến triển nặng thêm.
Bác sĩ có thể đề nghị kết hợp nhiều phương pháp điều trị, tùy thuộc vào loại ung thư và vị trí của chúng.
Phẫu thuật
- Nếu ở giai đoạn đầu, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên tiến hành phẫu thuật loại bỏ tế bào ung thư. Lá phổi bị ảnh hưởng có thể bị cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ. Ngoài ra, còn có các loại phẫu thuật khác giúp phá hủy tế bào phổi bằng cách đông lạnh hoặc dùng nhiệt.
Xạ trị
- Phương pháp này có thể giúp tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau khi phẫu thuật. Bác sĩ cũng dùng cách này để điều trị một số bệnh ung thư mà không thể loại bỏ khối u ác tính bằng phẫu thuật.
Hóa trị
- Khi bạn sử dụng thuốc dưới dạng uống hay tiêm tĩnh mạch, các dược chất cũng sẽ vào hệ tuần hoàn và đi khắp cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư. Tuy nhiên, đối với phương pháp này, bác sĩ sẽ đưa thuốc vào dịch tủy sống hoặc một cơ quan cụ thể, một khu vực để nhắm vào các tế bào ung thư tại đó. Người bệnh có thể thực hiện hóa trị trước phẫu thuật giúp khối u nhỏ hơn, sau phẫu thuật hay cả trước và sau, thậm chí vẫn được thực hiện khi không phẫu thuật.
Liệu pháp điều trị trúng đích
- Các loại thuốc và kháng thể được dùng sẽ ngăn chặn tế bào ung thư phát triển và lan rộng một cách cụ thể. Nhờ đó, liệu pháp điều trị nhắm trúng đích ít gây ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh hơn so với xạ trị và hóa trị.
Liệu pháp laser hoặc liệu pháp quang động (PDT)
- Phương pháp này sử dụng ánh sáng laser chuyên dụng để kích hoạt các thuốc đặc biệt mà tế bào ung thư đã hấp thụ. Từ đó, các tế bào ung thư bị tiêu diệt và tránh gây tổn hại cho mô khỏe mạnh bình thường.
Bệnh ung thư phổi nói chung và ung thư phổi tế bào không nhỏ nói riêng được gây ra bởi các yếu tố khác nhau. Nhưng thủ phạm đầu tiên và cao nhất là thuốc lá. Cách tốt nhất để ngăn ngừa ung thư phổi là tránh khói thuốc lá (chủ động và thụ động). Xây dựng một lối sống khoa học hơn để bảo về sức khỏe của mình và mọi người xung quanh.
