Nhiễm trùng đường tiết niệu là căn bệnh thường gặp ở phụ nữ mang thai và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai là những vấn đề được nhiều sản phụ quan tâm.
Viêm đường tiết niệu khi mang thai là gì?
Viêm đường tiết niệu khi mang thai là tình trạng bất kỳ bộ phận nào của hệ tiết niệu thai phụ như thận, niệu quản, bàng quang… bị nhiễm khuẩn. Tuy bệnh rất thường gặp, nhưng không phải lúc nào các triệu chứng cũng xuất hiện một cách rõ ràng, nên dễ khiến cho thai phụ không nhận biết được, dẫn đến bỏ qua hoặc điều trị không hiệu quả, làm bệnh tái phát nhiều lần.
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm tiết niệu khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng như viêm bể thận ở mẹ, nguy cơ sảy thai, sinh non; em bé nhẹ cân, nhiễm khuẩn sơ sinh…
Trong trường hợp bị nhiễm trùng tiết niệu, thai phụ sẽ được chỉ định dùng kháng sinh theo phác đồ điều trị chuyên biệt, giúp đảm bảo cho một thai kỳ an toàn.
Các dạng nhiễm trùng đường tiết niệu bà bầu thường gặp
Có ba loại viêm đường tiết niệu các sản phụ cần lưu ý như:
Nhiễm trùng đường tiểu không biểu hiện triệu chứng
Khi bệnh nhân mắc phải loại này, sẽ không xuất hiện triệu chứng của bệnh. Kết quả của các xét nghiệm vẫn cho kết quả dương tính với vi khuẩn. Tuy nhiên, bệnh này rất nguy hiểm bởi chúng phát triển từ từ, âm thầm. Khi phát hiện những triệu chứng thì bệnh đã ở giai đoạn nặng.
Nhiễm trùng bàng quang
Khi mắc phải bệnh này, thai phụ sẽ cảm thấy rất khó chịu, luôn có cảm giác buồn tiểu, khi đi tiểu sẽ đau rát và có dấu hiệu sốt. Nếu không kiểm soát tốt và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến viêm mạn tính rất khó điều trị.
Nhiễm trùng thận
Có thể nói đây là giai đoạn bệnh đã tiến triển rất nặng. Thậm chí nếu để lâu bệnh có thể phát triển thành nhiễm trùng huyết. Đây là bệnh lý rất nguy hiểm có thể dẫn tới tử vong. Không chỉ thế, bệnh có thể gây đẻ non, lưu thai,…
Nguyên nhân gây bệnh
Chủng vi khuẩn này xâm nhập chủ yếu từ vùng hậu môn từ phân, lây lan sang âm đạo rồi đi qua niệu đạo tấn công lên bàng quang gây viêm nhiễm. Nếu không sớm điều trị, bệnh có thể gây viêm thận, bể thận.
Nguyên nhân khiến phụ nữ mang thai dễ bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu đó là:
- Đặc điểm cơ thể thay đổi trong giai đoạn này, tử cung gia tăng kích thước theo sự phát triển của thai nhi, gây chèn ép vào niệu quản, từ đó khiến đài bể thận bị giãn.
- Nước tiểu có khả năng bị trào ngược lên niệu quản, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Uống ít nước khiến nước tiểu bị cô đọng, thời gian trữ trong bàng quang lâu, có thể bị trào ngược khiến nguy cơ viêm nhiễm tăng cao.
- Hormone nội tiết thay đổi làm cơ niệu quản bị giãn ra, thời gian đi tiểu mỗi lần thường dài hơn so với bình thường khiến vi khuẩn dễ xâm nhập.
- Do cấu tạo giải phẫu, âm đạo gần với hậu môn nên dễ bị lây nhiễm vi khuẩn.
- Thân nhiệt cao hơn so với bình thường dẫn tới dễ bị tiểu buốt, nóng rát và mắc chứng viêm hơn.
Triệu chứng viêm đường tiết niệu mẹ bầu
Dấu hiệu viêm đường tiết niệu ở bà bầu thường là:
- Đau rát hoặc cảm thấy khó chịu khi đi tiểu.
- Đi tiểu thường xuyên hơn bình thường.
- Lượng nước tiểu thay đổi (nhiều hơn hoặc ít hơn).
- Cảm giác khẩn cấp khi đi tiểu, nhưng tiểu lại ít.
- Tiểu tiện không tự chủ.
- Nước tiểu có lẫn máu, đục, mùi hôi bất thường.
- Chuột rút.
- Đau tức ở vùng bụng dưới.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Ớn lạnh, sốt, đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm.
- Đau lưng, ớn lạnh, sốt, buồn nôn, nôn khi vi khuẩn lan đến thận.
Ảnh hưởng viêm đường tiết niệu mẹ bầu
Những ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể của người mẹ
- Gây viêm nhiễm ở các cơ quan khác của cơ quan tiết niệu như thận, bàng quang, niệu quản,…
- Viêm nhiễm lâu ngày ở ống niệu đạo có thể để lại những vết sẹo và gây hẹp niệu đạo.
- Tình trạng nhiễm khuẩn ở các bộ phận khác của cơ quan tiết niệu có thể gây các biến chứng nguy hiểm: áp xe thận, nhiễm trùng máu, suy thận cấp,… đặc biệt là gây bể thận cấp.
- Có thể xảy ra hiện tượng giật tiền sản và tán huyết cho người mẹ.
Ảnh hưởng đến thai nhi
Người mẹ trong quá trình mang thai bị nhiễm trùng nước tiểu có thể gây nhiễm trùng sơ sinh cho trẻ. Nhiễm khuẩn đường tiết niệu cũng có thể dẫn đến hiện tượng sinh non hoặc gây thai chết trong tử cung.
Viêm đường tiết niệu mẹ bầu gây ra những biến chứng gì?
Nếu không điều trị kịp thời, viêm đường tiết niệu có thể để lại một số triệu chứng như:
- Nhiễm độc thai.
- Huyết áp cao.
- Tiền sản giật.
- Suy thận cấp.
- Viêm thận cấp.
- Viêm bàng quang cấp.
Không chỉ thế, nếu không điều trị sớm, sẽ làm tăng nguy cơ sảy thai và mẹ có thể sinh non.
Vì thế để tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, sản phụ cần thăm khám thường xuyên để phát hiện những dấu hiệu bất thường. Từ đó có phác đồ điều trị kịp thời.
Chuẩn đoán viêm đường tiết niệu mẹ bầu
Để phát hiện sớm bệnh viêm đường tiết niệu mẹ bầu, các bác sĩ thường tiến hành thăm khám và thực hiện một số xét nghiệm an toàn cho cả mẹ và bé như:
- Xét nghiệm nước tiểu: Đây là một xét nghiệm quen thuộc để xác định những tạp chất bất thường có trong nước tiểu. Khi xuất hiện những chất bất thường bác sĩ sẽ làm thêm một số xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh chính xác hơn.
- Xét nghiệm vi sinh tìm vi khuẩn trong nước tiểu: mẹ bầu khi bị nghi ngờ mắc viêm đường tiết niệu thường sẽ được chỉ định cấy nước tiểu. Kết quả sẽ cho ta biết được chính xác loại vi khuẩn gây bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp nhất.
- Chẩn đoán hình ảnh bằng X-quang hoặc siêu âm: Ảnh X-quang sẽ giúp ta xác định được vị trí viêm. Mặc dù, phương pháp này ít ảnh hưởng tới thai nhi nhưng các mẹ không nên quá lạm dụng.
- Nội soi: Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi để quan sát niệu quản của mẹ. Từ đó sẽ dễ dàng phát hiện được những bất thường ở đường tiết niệu của mẹ.
Cách phòng tránh nhiễm khuẩn tiết niệu
Chủ động phòng tránh bệnh nhiễm khuẩn tiết niệu khi mang thai bằng các phương pháp sau
- Uống đủ nước mỗi ngày theo cân nặng và điều kiện sinh hoạt.
- Chế độ ăn uống đầy đủ chất, uống đủ nước.
- Tránh uống rượu, thức ăn cay nóng và đồ uống chứa caffeine
- Đi tiểu thường xuyên để tống đẩy nước ra khỏi bàng quang.
- Không nên nhịn tiểu khi muốn đi tiểu, đi tiểu ngay sau khi giao hợp.
- Khi đi đại tiện hay đi vệ sinh nên lau từ trước ra sau, tránh nhiễm khuẩn từ hậu môn ngược lên.
- Vệ sinh bằng nước sạch hàng ngày từ trước ra sau.
- Điều trị triệt để viêm âm hộ âm đạo, viêm cổ tử cung tránh lây sang đường tiết niệu.
- Xét nghiệm kiểm tra nước tiểu định kỳ khoảng 3 tháng 1 lần.
Viêm đường tiết niệu khi mang thai xuất hiện khá phổ biến và hoàn toàn có thể chữa khỏi cũng như có biện pháp ngăn ngừa hiệu quả. Vì vậy, bạn không nên quá căng thẳng để tránh tác động tiêu cực đến sức khỏe của mẹ và bé. Điều quan trọng là bạn cần phải nhận biết các dấu hiệu nhiễm bệnh của mình từ sớm thăm khám và có phương pháp điều trị phù hợp, bảo đảm cho một thai kỳ an toàn.
