Viêm khớp cổ tay là nguyên nhân gây ra đau cổ tay, tình trạng này thường xuất hiện ở người lớn tuổi. Bệnh có thể là hệ quả của một số bệnh lý bên trong gây ra hoặc do tác động của các yếu tố bên ngoài. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra những biến chứng rất nguy hiểm.
Bệnh viêm khớp cổ tay
Viêm khớp cổ tay là tình trạng tổn thương các bộ phận cấu thành khớp như mô sụn, đầu xương, dây thần kinh, màng bao hoạt dịch, dây chằng… Từ đó kích thích phản ứng viêm mô mềm xung quanh và dẫn tới triệu chứng đau nhức, ê mỏi, tê cứng, sưng nóng ở cổ tay.
Viêm khớp cổ tay thường hay xuất hiện ở người cao tuổi nhưng cũng có nhiều trường hợp người trẻ tuổi mắc phải căn bệnh này.
Có 4 loại viêm khớp có khả năng ảnh hưởng lên khớp cổ tay là:
- Viêm xương khớp: phát triển viêm do lớp sụn tự nhiên bị mài mòn theo thời gian
- Viêm khớp dạng thấp: một rối loạn tự miễn khi hệ miễn dịch tự tấn công các mô của cơ thể
- Viêm khớp vẩy nến: tình trạng viêm da và khớp
- Viêm khớp sau chấn thương: xảy ra sau khi bị chấn thương cổ tay
Những người viêm khớp dạng thấp sẽ có khả năng cao bị viêm khớp cổ tay. Lâu ngày, tình trạng viêm khớp khiến bạn khó uốn cong được cổ tay, cản trở thực hiện công việc hay hoạt động thường ngày.
Nguyên nhân gây viêm khớp cổ tay
Một số nguyên nhân hay gặp gây ra bệnh khớp cổ tay bị viêm, bao gồm:
Chấn thương
Viêm khớp cổ tay có thể phát triển sau chấn thương, trường hợp này thường gọi là viêm khớp sau chấn thương. Tình trạng viêm có thể xuất hiện nhanh chóng ngay sau chấn thương hoặc có thể xuất hiện sau một thời gian dài.
Tình trạng viêm có thể phát triển sau bất kỳ vết gãy nào đi vào khớp, đặc biệt là trong trường hợp xương không lành hẳn. Chấn thương dây chằng cũng có thể khiến xương không thể di chuyển cùng nhau theo đúng cách. Điều này cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến viêm khớp khi chúng xảy ra hiện tượng cọ xát vào nhau.
Do tính chất công việc
Do tính chất của một số công việc nên nhiều người luôn phải sử dụng khớp cổ tay một cách liên tục. Nếu như cổ tay không được nghỉ ngơi thì sẽ rất dễ bị đau nhức, co cứng và viêm khớp.
Do môi trường sống và thời tiết
Trong một số trường hợp, viêm khớp cổ tay phải có thể xuất hiện là do sự tác động của các yếu tố môi trường và thời tiết ở bên ngoài. Chẳng hạn như thời tiết bị chuyển lạnh một cách đột ngột, môi trường sống ẩm ướt thì sẽ rất dễ khiến cho người bệnh bị đau và sưng viêm tại các khớp.
Nguyên nhân do bệnh lý
Bệnh tự miễn
Trong một số trường hợp, các tế bào miễn dịch của cơ thể vô tình tấn công lại chính các thành phần của cơ thể, lúc này hiện tượng các khớp bị viêm do bệnh tự miễn sẽ xảy ra, cụ thể:
- Viêm khớp dạng thấp: là một bệnh viêm khớp mạn tính có tính chất hệ thống. Bệnh được coi là một bệnh tự miễn với sự tham gia của nhiều yếu tố như nhiễm khuẩn hoặc di truyền. Bệnh hay gặp ở đối tượng nữ giới, tuổi trung niên, với đặc điểm là viêm nhiều khớp đối xứng, cứng khớp buổi sáng đặc biệt là nhóm khớp cổ tay và bàn ngón tay hai bên. Bệnh diễn biến mạn tính với các đợt cấp tính, trong đợt cấp tính thường sưng đau nhiều khớp, kèm sốt và có thể có các biểu hiện nội tạng.
- Viêm khớp vảy nến: Bệnh không chỉ có biểu hiện bên ngoài da mà còn tấn công vào khớp, bệnh thường gây viêm khớp ngoại biên không đối xứng, kèm tổn thương cột sống – cùng chậu.
- Lupus ban đỏ hệ thống: là một bệnh thuộc nhóm bệnh tự miễn chưa rõ nguyên nhân, biểu hiện bởi tình trạng viêm tại nhiều tổ chức. Bệnh hay gặp ở những đối tượng nữ giới, trẻ tuổi. Về tổn thương khớp trong bệnh Lupus ban đỏ hệ thống, có thể gặp viêm nhiều khớp cấp, bán cấp hoặc mạn tính. Người bệnh có thể có triệu chứng viêm khớp cổ chân, cổ tay, bàn ngón tay…
- Viêm cột sống dính khớp: là một bệnh khớp viêm mạn tính, không rõ nguyên nhân. Bệnh hay gặp ở đối tượng nam giới, trẻ tuổi, có tính chất gia đình rõ. Triệu chứng hay gặp ở bệnh viêm cột sống dính khớp là đau mạn tính vùng cột sống thắt lưng, khớp cùng chậu, ngoài ra bệnh cũng có thể biểu hiện tại khớp ngoại vi như viêm khớp cổ tay, cổ chân, khớp gối…
Thoái hóa khớp cổ tay
Cũng giống như viêm khớp ở các vị trí khác, viêm khớp cổ tay có thể do thoái hóa, là một trong những loại phổ biến nhất. Qua thời gian, sụn khớp bị thoái hóa sẽ mất tính đàn hồi, mỏng dần, khô và nứt nẻ, sau đó dẫn đến các vết loét, mất dần tổ chức sụn, làm trơ các đầu xương dưới sụn.
Loại viêm khớp này thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên hoặc ở những người cao tuổi do ảnh hưởng của quá trình lão hóa. Đặc điểm của thoái hóa khớp là gây ra hiện tượng đau nhức, viêm đỏ, khô khớp, đặc biệt là rất khó chuyển động khớp. Khi chuyển động thường xuất hiện âm thanh “lục cục”. Đây được xem như là một quá trình diễn biến tự nhiên của con người.
Rối loạn chuyển hóa
Điển hình trong nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa này là bệnh gút. Nguyên nhân gây bệnh là do các rối loạn chuyển hóa protein trong cơ thể, có đặc điểm chính là tăng acid uric máu. Từ đó, gây lắng đọng các tinh thể urat, mô mềm dưới da gây nên các hạt tophi, hay tại thận gây viêm thận, suy thận, sỏi thận… So với các bệnh xương khớp khác, cơn đau do đợt gút cấp có mức độ dữ dội, khớp viêm sưng nóng đỏ cũng như phù nề nghiêm trọng.
Nguyên nhân khác
- Hội chứng ống cổ tay: là do dây thần kinh giữa bị chèn ép ở cổ tay hoặc bị viêm dây thần kinh giữa. Hội chứng thường xuất hiện ở những người trên 40, hay những người làm việc văn phòng phải dùng máy tính nhiều. Triệu chứng thường xuất hiện từ từ, lúc đầu các triệu chứng xuất hiện không thường xuyên, về sau thường kéo dài, liên tục gồm các triệu chứng tê bì, đau buốt ở đầu các ngón tay cái, ngón 2 và ngón 3. Tê và nhức phía gan tay…
- Viêm gân gấp chung các ngón, viêm gân duỗi chung các ngón, viêm gân dạng dài duỗi ngắn ngón cái…: gây sưng, đau, hạn chế động tác ở cổ tay.
Những triệu chứng thường gặp của bệnh
- Đau khớp: Khi bị viêm khớp cổ tay, người bệnh thường thấy xuất hiện các cơn đau âm ỉ. Cơn đau có thể tăng dần, tiến triển dai dẳng hoặc có thể khởi phát đột ngột.
- Cứng khớp: Những cơn đau dai dẳng khi khớp cổ tay bị viêm nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến cứng khớp. Lúc này, khớp thường có biểu hiện tê cứng, khó cầm nắm.
- Sưng tấy: Hiện tượng sưng tấy, viêm nóng, đau nhức có thể xảy ra khi tình trạng bệnh tiến triển nặng. Ở vùng da bao quanh khớp thường thấy sưng đỏ và nóng hơn các vị trí xung quanh.
- Hạn chế cử động: Một trong những điều đáng ngại của bệnh này chính là hạn chế vận động, gây khó khăn trong việc vận động linh hoạt. Nếu không được kiểm tra và chữa trị có thể khiến bệnh tiến triển nhanh. Lâu dài có thể dẫn đến dính khớp, teo cơ, mất chức năng của khớp.
Bệnh viêm khớp cổ tay nếu không được xác định đúng nguyên nhân và chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng phức tạp ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng vận động.
- Phần sụn khớp do bị tổn thương lâu ngày sẽ gây ra hiện tượng bào mòn, hẹp dần các khe khớp. Từ đó sẽ xảy ra hiện tượng teo cơ, dính khớp, biến dạng khớp gây mất khả năng vận động.
- Đối với những bệnh xương khớp có tính chất hệ thống (viêm khớp tự miễn), tổn thương không chỉ xuất hiện ở khớp mà còn xảy ra ở da cũng như một số bộ phận nội tạng. Nếu như không kiểm soát nhanh chóng, một số bệnh lý này có khả năng dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm cũng như đe dọa trực tiếp sức khỏe.
Điều trị viêm khớp cổ tay
Viêm khớp cổ tay có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị cho từng trường hợp dựa trên nguyên nhân gây bệnh, mức độ nặng của bệnh, tuổi tác, công việc của người bệnh.
Biện pháp tại nhà và thay đổi lối sống
Những biện pháp chỉ mang lại hiệu quả tốt nhất khi bạn đảm bảo thực hiện chúng liên tục, từ ngày này sang ngày khác.
- Thay đổi lối sống: Nhiều người bệnh sau khi điều chỉnh các hoạt động thường ngày đã giảm bớt đáng kể những triệu chứng viêm khớp ở cổ tay. Bạn cũng nên tránh một số hoạt động như nâng hay mang vác đồ nặng để tình trạng viêm không trở nặng.
- Nẹp cổ tay: Hỗ trợ từ nẹp có thể hữu ích cho người bệnh. Dụng cụ nẹp sẽ hỗ trợ nhẹ nhàng cho những hoạt động cổ tay.
- Chườm nóng: Đây là một trong những phương pháp điều trị phổ biến nhất cho viêm khớp ở cổ tay.
Dùng thuốc điều trị viêm khớp cổ tay
- Thuốc kháng viêm: các thuốc giảm đau, chống viêm không chứa steroid (NSAIDs) là loại thuốc được sử dụng khá phổ biến để điều trị tình trạng này.
- Ngoài ra, tùy thuộc vào từng nguyên nhân gây đau khớp cổ tay mà bác sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc tác động vào cơ chế bệnh sinh của bệnh giúp điều trị triệt để bệnh và tránh tái phát.
- Tuy sử dụng thuốc là phương pháp ưu tiên nhưng không nên lạm dụng thuốc quá mức hoặc dùng không đúng cách có thể gây ra nhiều tác dụng phụ và biến chứng nguy hiểm. Vì thế, cần tham vấn y khoa trước khi sử dụng, đồng thời phải tuân thủ tuyệt đối các chỉ định về thuốc và liều dùng.
- Nếu các triệu chứng của bạn ở mức độ trung bình hoặc nghiêm trọng, bác sĩ có thể cho bạn tiêm thuốc chống viêm tại chỗ. Các mũi tiêm có tác dụng chống viêm, giảm bớt và cải thiện các triệu chứng viêm tạm thời.
Ngoài ra, trong một số trường hợp viêm khớp hoặc viêm phần mềm quanh khớp mạn tính, bác sĩ có thể sử dụng một số biện pháp tiêm tại chỗ mới như tiêm huyết tương giàu tiểu cầu hay tiêm collagen giúp đem lại hiệu quả tối ưu và lâu dài.
Điều trị bằng vật lý trị liệu
Các kỹ thuật vật lý trị liệu cần được thực hiện phối hợp với dùng thuốc để kiểm soát cơn đau, phục hồi chức năng khớp cổ tay, đồng thời ngăn ngừa quá trình thoái hóa mô sụn.
Trong điều trị viêm khớp cổ tay, các kỹ thuật vật lý trị liệu được áp dụng bao gồm:
- Mang nẹp: Với chức năng cố định ổ khớp, giảm tác động cơ học và áp lực lên vùng cổ tay, nẹp có thể giúp người bệnh giảm đau nhức, tê cứng, sưng viêm. Đồng thời, nẹp đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi tổn thương ở ổ khớp.
- Chườm lạnh: Khi cổ tay có dấu hiệu sưng nóng, phù nề do chấn thương, cách tốt nhất trong trường hợp này chính là chườm túi đá lên khớp trong khoảng thời gian từ 10 – 15 phút. Khi chườm lạnh, nhiệt độ từ túi chườm giúp co mạch máu, giảm viêm và giảm đau nhức rõ rệt ở khu vực ổ khớp.
- Thực hiện các bài tập: Người bệnh có thể thực hiện các bài tập dành riêng cho vùng cổ tay và ngón tay theo đề nghị của bác sĩ. Cách làm này nhằm giảm sự chèn ép lên dây thần kinh, cải thiện khả năng vận động và hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa và tiến triển của bệnh xương khớp mãn tính.
Phẫu thuật
Khi bệnh viêm khớp cổ tay ở mức độ nặng, các cách điều trị bảo tồn không thể đáp ứng thì trong trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị phương án phẫu thuật. Bác sĩ có thể chỉ định một số kỹ thuật ngoại khoa tùy vào nguyên nhân gây tổn thương khớp cổ tay như:
- Cắt bỏ gai xương.
- Bó bột khớp cổ tay nếu chấn thương dẫn đến đứt dây chằng hoặc nứt xương.
- Phẫu thuật giải áp hội chứng ống cổ tay, viêm gân dạng dài – duỗi ngắn ngón cái.
- Phẫu thuật loại bỏ hạt tophi trong trường hợp bị gout.
- Trong trường hợp khớp bị tổn thương nặng, giải pháp bác sĩ đưa ra có thể là thay thế cơ quan tổn thương bằng các vật liệu nhân tạo.
Nhìn chung, phẫu thuật đem lại hiệu quả rõ rệt hơn so với điều trị bảo tồn. Chỉ nên thực hiện phẫu thuật khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa vì can thiệp ngoại khoa tiềm ẩn biến chứng, rủi ro.
Cách phòng tránh bệnh
Nếu người bệnh tiếp tục duy trì các thói quen xấu, bệnh này có thể tiến triển nặng hoặc tái phát nhiều lần. Bên cạnh các biện pháp điều trị, người bệnh nên tuân thủ lối sống khoa học nhằm duy trì hệ xương khỏe mạnh, đồng thời hỗ trợ làm chậm quá trình thoái hóa.
- Hạn chế tập thể thao với các môn tác động trực tiếp đến cổ tay như đánh cầu lông, tennis…
- Khuyến khích tập luyện thể thao với các môn có cường độ vận động nhẹ như bơi lội, đi bộ, yoga để tránh gây kích thích, tổn thương ổ khớp.
- Tạo thói quen nghỉ từ 5 – 10 phút sau mỗi giờ đánh máy, vẽ hoặc may vá…
- Bỏ thói quen uống rượu bia, dùng thuốc lá. Trong bữa ăn hàng ngày cần điều chỉnh hàm lượng đạm phù hợp. Đặc biệt nên chú ý uống đủ nước, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây… giúp ổn định nồng độ axit uric trong máu, duy trì hệ xương khỏe mạnh.
- Hết sức thận trọng khi tham gia giao thông, chơi thể thao, sinh hoạt thường ngày nhằm giảm nguy cơ chấn thương khớp cổ tay.
- Hạn chế mang vác vật nặng, nguyên nhân phổ biến gây tổn thương khớp cổ tay. Khi cần di chuyển đồ đạc, vật có trọng lượng nặng, nên cẩn thận dùng các loại dụng cụ hỗ trợ.
Viêm khớp cổ tay gây ra tình trạng đau nhức tại vùng cổ tay, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh thậm chí có thể gây mất chức năng của khớp. Người bệnh nên tuân thủ lối sống khoa học bên cạnh các phương pháp điều trị để hỗ trợ chữa trị khớp cổ tay bị viêm tốt nhất.
