Ngón tay là bộ phận thường xuyên phải làm liên tục trong cả ngày, đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động của mỗi người. Vì vậy viêm khớp ngón tay sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến người bệnh.
Viêm khớp ngón tay là gì?
Viêm khớp ngón tay là tình trạng có thể xảy ra tại bất kỳ ngón tay nào như khớp ngón tay cái, khớp ngón tay út… Bệnh lý này là tình trạng sụn nằm tại đầu những xương hình thành khớp ngón tay bị mòn hay thoái hóa, diễn ra từ từ trong nhiều năm.
Khi bị viêm dẫn tới thoái hóa khớp bàn tay và ngón tay, những sụn bao phủ đầu xương bị giảm chất lượng. Bề mặt sụn trở nên sần sùi. Các xương khi đó cọ xát với nhau có thể dẫn tới tổn thương khớp. Những tổn thương khớp có khả năng dẫn tới sự tăng trưởng của những xương mới dọc theo hai bên xương hiện có (gai xương) hay tạo ra khối gồ trên khớp ngón tay của người bệnh.
Nguyên nhân gây viêm khớp ngón tay
- Lão hóa: Tình trạng viêm khớp ngón tay thường xảy ra cùng với lão hóa. Khi tuổi tác cao, quá trình lão hóa diễn ra, khiến hệ thống xương, khớp, sụn suy yếu, gia tăng nguy cơ bị viêm thoái hóa khớp ngón tay.
- Chấn thương: Những chấn thương trước đó như bong gân nặng, gãy xương hay chấn thương khớp ngón tay có khả năng tác động đến sụn khớp, khiến hoạt động của khớp bị thay đổi. Khi tổn thương khiến khớp thay đổi cách sắp xếp và chuyển động, lực sẽ gia tăng lên bề mặt sụn khớp, dần dần phá hủy sụn khớp. Do sụn khớp không có khả năng tự hồi phục tốt, chấn thương sẽ ngày càng trầm trọng, xuất hiện những dấu hiệu viêm thoái hóa khớp ngón tay.
Yếu tố gia tăng nguy cơ mắc viêm khớp ngón tay
Ngoài ra, có một số yếu tố gia tăng nguy cơ mắc viêm khớp ngón tay như:
- Nữ giới.
- Trên 40 tuổi.
- Thừa cân, béo phì.
- Một số tình trạng di truyền: Dây chằng khớp lỏng, những khớp bị biến dạng…
- Mắc các bệnh làm thay đổi cấu trúc, chức năng bình thường của sụn khớp.
- Những hoạt động, công việc tạo áp lực lên ngón tay.
Triệu chứng viêm khớp ngón tay
Các triệu chứng của bệnh viêm đau khớp ngón tay thường diễn tiến từ từ, tăng dần theo mức độ, tần suất. Dưới đây là một số triệu chứng bệnh đặc trưng:
- Đau khớp: Sụn khớp bị bào mòn khiến cho các đầu xương tỳ trực tiếp vào nhau gây đau khớp cổ tay, ngón tay. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, thường xuất hiện vào ban đêm và sáng sớm.
- Cứng khớp: Người bệnh có cảm giác cứng ở khớp ngón tay vào buổi sáng hoặc sau khi thức dậy. Ngón tay thường không duỗi thẳng được và rất khó thực hiện động tác cầm nắm.
- Sưng, nóng khớp: Triệu chứng viêm đau kèm theo cứng và sưng khớp ngón tay sẽ có tính chất đối xứng nếu nguyên nhân bắt nguồn từ viêm khớp dạng thấp. Vùng khớp bị sưng viêm có màu hồng nhạt hoặc đỏ, sờ vào thấy ấm. Triệu chứng này cảnh báo tình trạng viêm đã trở nên trầm trọng.
- Xuất hiện nốt sần hoặc khối u nhỏ: Những nốt sần hay khối u nhỏ cũng thường xuất hiện xung quanh đốt ngón tay của người bệnh. Đó có thể là nốt Heberden – xuất hiện quanh các đốt xa xương bàn tay hoặc nốt Bouchard – quanh các đốt gần xương bàn tay.
Biến chứng viêm khớp ngón tay
Đau sưng khớp ngón tay có nguy hiểm hay không sẽ tùy thuộc những yếu tố gây bệnh và mức độ bệnh hiện tại. Dù viêm khớp ngón tay xuất phát từ nguyên nhân nào, nếu không điều trị kịp thời cũng dẫn tới các biến chứng nguy hiểm ở tay gồm:
- Mất chức năng vận động tạm thời.
- Khớp co cứng.
- Teo cơ biến dạng khớp.
- Bại liệt.
Chuẩn đoán viêm khớp ngón tay
Khám lâm sàng
Khi thăm khám, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về bệnh sử, những triệu chứng và trực tiếp xem xét những dấu hiệu sưng trên những khớp ngón tay. Ngoài ra, bác sĩ sẽ giữ khớp người bệnh cố định trong khi di chuyển ngón tay. Nếu cử động tạo ra âm thanh hay gây đau, tình trạng này rất có thể sụn đã bị mòn, khiến xương cọ xát vào nhau.
Chụp X-quang
Chụp X-quang giúp bác sĩ nhận diện những dấu hiệu viêm khớp ngón tay gồm:
- Gai xương.
- Mòn sụn.
- Mất không gian chung.
- Qua kết quả X-quang, bác sĩ xác định sự thay đổi của khớp, mức độ thoái hóa khớp do viêm và ước lượng được lượng sụn khớp trên bề mặt khớp.
Biện pháp điều trị viêm khớp ngón tay
Liệu trình điều trị viêm khớp ngón tay chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát tốt các triệu chứng đang diễn ra. Các lựa chọn điều trị viêm khớp thường gồm:
- Thuốc chống viêm: Hỗ trợ điều trị cơn đau do viêm khớp ngón tay đem lại như đau nhức khớp ngón tay, đau nhức ngón tay, đau nhức đầu ngón tay, đau nhức mu bàn tay, …; đồng thời giảm viêm và sưng quanh khớp ngón tay.
- Bổ sung glucosamine và chondroitin: Đây là 2 hoạt chất góp phần hình thành sụn trong cơ thể. Bạn có thể thực hiện bằng cách tìm mua thực phẩm chức năng có chứa glucosamine và chondroitin. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng biện pháp này.
- Tiêm cortisone: Cortisone là một loại thuốc chống viêm dạng mạnh, có thể hữu ích trong việc đối phó với tình trạng cử động ngón tay khó khăn. Dù phương pháp này không thường được khuyến nghị, nhưng đôi khi 1 mũi tiêm có thể giúp bạn làm dịu cơn viêm khớp.
- Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu rất hữu dụng trong việc duy trì chuyển động của các ngón tay, ngăn ngừa tình huống cứng khớp.
- Áp dụng biện pháp sử dụng nhiệt: Nhiệt độ cao có thể làm giảm bớt độ cứng của ngón tay, trong khi nhiệt độ thấp sẽ thuyên giảm tình trạng sưng tấy.
Cách phòng ngừa viêm khớp ngón tay
- Tập luyện đều đặn: Người bệnh cần thường xuyên thực hiện các bài vận động vừa sức. Thói quen tốt này sẽ giúp bạn tăng cường sức đề kháng, giảm bớt tình trạng đau cứng khớp, hỗ trợ máu lưu thông tại khớp tốt hơn.
- Không để tay làm việc quá nhiều: Bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi khi làm việc bằng bàn tay quá nhiều. Điều này sẽ giúp người bệnh ngăn ngừa nguy cơ viêm khớp ngón tay.
- Giữ ấm cơ thể: Khi trời trở lạnh, bạn nên chú ý việc giữ ấm cơ thể nhằm giảm bớt tình trạng đau cứng khớp.
- Xử lý đúng cách khi bị cứng khớp ngón tay: Khi bị cứng khớp ngón tay, người bệnh có thể xoa bóp nhẹ nhàng hay dùng gel kháng viêm để cải thiện tình trạng này, tránh ảnh hưởng tới sinh hoạt thường ngày.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Bạn nên bổ sung vào thực đơn ăn uống những nhóm thực phẩm giàu canxi, sắt, kẽm, selen, vitamin, khoáng chất… Người bệnh cần tránh những món ăn chế biến nhiều dầu mỡ, cay nóng, chứa các loại chất kích thích, sẽ gây ảnh hưởng đến đề kháng của cơ thể.
