Bên cạnh cách điều trị bệnh bằng thuốc thì việc bị viêm xoang kiêng ăn gì, nên ăn gì cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Thực tế, dùng thuốc điều trị, áp dụng các biện pháp hỗ trợ, cùng với chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp chính là bộ ba tạo nên hiệu quả trong việc đẩy lùi bệnh.
Vai trò dinh dưỡng đối với người viêm xoang
Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, đối với người bệnh viêm xoang chế độ ăn dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng. Vì một trong những nguyên nhân gây viêm xoang là do sức đề kháng kém khiến cơ thể không thể chống chọi được với các vi khuẩn, tác nhân bên ngoài xâm nhập gây hại.
Bởi vậy, để ngăn ngừa bệnh xoang tái phát do hệ miễn dịch suy yếu người bệnh nên chú trọng tới thực đơn ăn hàng ngày.
Chính vì lý do đó, các chuyên gia khuyên người bệnh nên chủ động xây dựng chế độ ăn khoa học. Bổ sung đa dạng các thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng để cung cấp cho cơ thể dưỡng chất thiết yếu, tăng sức đề kháng để hỗ trợ và phòng ngừa bệnh viêm xoang.
Người bệnh viêm xoang nên ăn gì?
Gừng
Gừng chứa nhiều chất chống oxy hóa, kháng histamine và có tính chống viêm. Nhờ đó, gừng giúp mau lành vết thương, giảm sưng đau, giảm sung huyết. Gừng còn giúp giảm dị ứng, đau xoang, giảm cảm giác buồn nôn khó chịu.
Gừng thường được sử dụng như một loại gia vị trong nấu ăn. Bên cạnh đó, gừng cũng thường dược dùng để pha trà. Trà gừng pha với chanh, mật ong rất tốt cho người bệnh viêm xoang.
Tỏi
Tỏi sống có chất giúp giảm đau tạm thời. Không chỉ cải thiện triệu chứng viêm xoang, nó còn giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp dẫn đến viêm xoang (như cảm lạnh, cảm cúm, viêm mũi dị ứng) nhờ vào đặc tính kháng khuẩn, kháng virus, kháng nấm, chống oxy hóa.
Nghệ
Nghệ cũng là một loại thực phẩm có tác dụng tương tự như gừng, rất tốt cho người viêm xoang. Chất curcumin trong nghệ giúp chống viêm, kháng khuẩn, giảm đau và chống oxy hóa mạnh.
Có thể bổ sung nghệ trong chế biến món ăn hằng ngày hoặc uống với mật ong. Tuy nhiên không được sử dụng với phụ nữ có thai và cho con bú.
Củ cải
Củ cải giúp chống tắc nghẽn trong các xoang, chống nghẹt mũi và giảm những cơn đau đầu do viêm xoang.
Củ cải trắng và củ cải đỏ đều hoạt động như một phương thuốc tự nhiên giúp thông mũi, chống virus và kháng khuẩn. Vì củ cải rất giàu vitamin C nên có tác dụng hỗ trợ chữa cảm lạnh thông thường hoặc cúm.
Dứa
Dứa rất giàu chất chống oxy hóa giúp bảo vệ niêm mạc khỏi bị tổn hại. Các enzyme trong dứa cũng làm sạch xoang và giảm viêm.
Cá hồi
Cá hồi giàu omega-3 có công dụng chống sưng viêm. Ngoài cá hồi còn có vừng, hạt hướng dương… là các thực phẩm giàu omega-3 có nguồn gốc thực vật.
Uống đủ nước
Uống nhiều nước, đặc biệt là nước lọc rất có lợi cho bệnh nhân viêm xoang. Khi cơ thể có đủ nước, dịch nhầy sẽ loãng ra, dịch mủ giảm tiết khiến mũi thông thoáng hơn, tình trạng nghẹt mũi cũng nhờ đó mà thuyên giảm.
Rau quả tươi
Nhóm thực phẩm thường chứa nhiều vitamin tốt cho sức khỏe, giúp tăng cường sức đề kháng. Đặc biệt, những rau quả tươi giàu vitamin C còn có tác dụng hỗ trợ cải thiện viêm nhiễm vùng niêm mạc ở xoang mũi. Ngoài ra, chúng cũng làm loãng chất dịch nhầy và giúp mũi thông thoáng, dễ thở hơn.
Các loại rau quả tốt cho bệnh viêm xoang bao gồm:
- Vitamin A: Cà rốt, bí đỏ, khoai lang, cần tây,…
- Vitamin E: Củ cải đường, bơ, hạt hướng dương, ngô, cần tây, hạnh nhân…
- Vitamin C: Cam, quýt, chanh, bưởi, dứa, dâu tây, kiwi, ớt chuông đỏ, bông cải xanh, cải xoăn,…
Ngoài ra, người mắc viêm xoang nên bổ sung một số món canh sẽ giúp hạn chế tình trạng viêm như: Canh mướp, canh táo đỏ, đậu đao xào, dứa,…
Người bênh viêm xoang kiêng ăn gì
Sữa và các sản phẩm từ sữa
Ít người biết rằng, sữa và những loại thức uống được chế biến từ sữa sẽ nhanh chóng làm tăng chất dịch nhầy bên trong mũi. Khi bị viêm xoang, nếu người bệnh uống quá nhiều sẽ khiến cho không khí khó có thể lưu thông ở mũi và chất dịch nhầy quá nhiều.
Thức ăn lạnh
Uống nước đá lạnh hoặc ăn những loại thức ăn quá lạnh như kem, chè,… sẽ không tốt cho sức khỏe của bệnh nhân mắc bệnh viêm xoang. Các loại thức ăn này sẽ nhanh chóng kích thích vòm họng và mũi, khiến bệnh chuyển biến nặng hơn.
Thực phẩm nhiều đường
Chế độ ăn nhiều đường tinh luyện, như bánh nướng, kẹo, soda… có thể làm gia tăng tình trạng viêm và khiến các triệu chứng khó chịu thêm trầm trọng. Vì vậy, người bệnh nên hạn chế các loại thực phẩm này, thay vào đó nên sử dụng các thực phẩm có độ ngọt tự nhiên (từ trái cây, củ) để bổ sung lượng đường cần thiết cho cơ thể.
Chất béo bão hòa
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa, như mỡ và da động vật, các món tráng miệng, thức ăn nhanh, một số sản phẩm từ sữa… có thể kích hoạt tình trạng viêm và kéo dài thời gian chữa trị.
Đồ ăn cay nóng
Nhìn chung, những người đang mắc vấn đề về mũi – xoang, bệnh về họng nên tránh ăn các thức ăn cay nóng vì chúng dễ gây ra các kích thích niêm mạc, tăng nguy cơ trào ngược axit dạ dày và tăng tiết dịch nhày mủ, khiến bệnh khó điều trị hơn.
Rượu bia, chất kích thích
Đồ uống có cồn, cà phê, nước có ga… tuy được nhiều người ưa thích nhưng chúng lại không hề tốt cho người mắc viêm xoang. Những thức uống này không chỉ gây kích ứng cổ họng mà còn khiến cơ thể mất nước, làm tăng nguy cơ ứ đọng dịch trong xoang. Hơn nữa, nếu sử dụng nhiều, người bệnh sẽ dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi và bất ổn tâm lý.
Lưu ý
Khi xây dựng chế độ ăn cho người bệnh viêm xoang, nên lưu ý những vấn đề sau
- Lựa chọn những thực phẩm tươi, sạch, có xuất xứ rõ ràng, tránh dùng đồ đông lạnh hay thực phẩm có chất bảo quản.
- Ưu tiên cách chế biến hấp, luộc, hạn chế chiên nướng để thực phẩm giữ được nhiều dưỡng chất.
- Thường xuyên thay đổi thực đơn để không bị nhàm chán, giúp người bệnh ăn ngon và dễ ăn hơn.
- Tính toán khẩu phần sao cho vừa đủ trong mỗi bữa ăn, tránh cất trữ qua đêm hay phải hâm nóng thức ăn nhiều lần, dễ khiến thực phẩm biến chất, gây hại cho sức khỏe.
Kế hoạch chăm sóc người bệnh viêm xoang
Viêm xoang nếu không được điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách có thể gây biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh.
Để việc điều trị viêm xoang được hiệu quả, bên cạnh sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, người bệnh cần xây dựng kế hoạch chăm sóc khoa học:
- Tuân thủ nghiêm túc chế độ ăn: Chế độ dinh dưỡng tốt giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ điều trị bệnh. Cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất tốt cho người viêm xoang đã được liệt kê bên trên.
- Giữ vệ sinh môi trường sống: Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa thông thoáng, tránh xa chất thải độc hại và khói bụi gây ô nhiễm.
- Đeo khẩu trang: Người bệnh cần đeo khẩu trang đúng cách để hiệu quả trong phòng ngừa bệnh. Khi đi ra đường hay đến nơi công cộng hoặc làm việc ở môi trường ô nhiễm nên sử dụng khẩu trang chuyên dụng để tránh hít phải bụi bẩn.
- Vệ sinh răng, mũi, miệng, cổ họng: Người bệnh nên thường xuyên vệ sinh răng miệng, mũi họng, sạch sẽ, đúng cách. Đánh răng 2 lần một ngày vào sáng và tối, mỗi lần không ít hơn 2 phút. Súc họng và rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0,9%.
- Giữ ấm cơ thể: Người mắc viêm xoang nếu nhiễm lạnh sẽ tăng nặng tình trạng bệnh. Vì vậy, cần lưu ý giữ ấm cơ thể, đặc biệt vào mùa lạnh, lúc giao mùa. Nên chú trọng vùng đầu, chân, tay, cổ và mũi,…
- Chườm ấm vùng xoang mũi: Sử dụng khăn bông mềm sạch, thấm nước gừng ấm, hoặc nước ấm đề chườm lên khu vực gò má, trán, mắt giúp dễ chịu hơn.
- Bổ sung đủ nước: Bệnh nhân nên uống đủ 2 lít nước một ngày. Khi uống đủ nước, các chất dịch nhầy trong cổ họng và khoang mũi sẽ loãng ra. Vì vậy bệnh nhân được thông tắc mũi và dễ thở hơn.
- Massage vùng mũi, mặt: Người bệnh có thể giảm đau nhức mũi, giúp mũi lưu thông bằng cách massage khu vực xoang mũi. Người bệnh tham khảo các bước xoa bóp mũi xoang tại đây.
- Không dùng chung vật dụng: Bệnh viêm xoang có thể lây. Vì vậy, người bệnh cần tránh tiếp xúc trực tiếp, không dùng chung vật dụng cá nhân để hạn chế lây lan vi khuẩn cho người xung quanh.
- Sinh hoạt điều độ: Người bệnh không nên thức khuya, chú ý ngủ đủ 6-8 tiếng/ngày giúp cơ thể khỏe mạnh. Nên giữ tinh thần thư giãn, vui vẻ, tránh căng thẳng và làm việc quá sức gây mệt mỏi.
- Tập luyện thể dục thể thao: Mỗi ngày nên tập các bài thể dục nhẹ giúp cơ thể dẻo dai, tăng cường thể trạng và nâng cao đề kháng cho cơ thể.
Khi thấy bản thân có dấu hiệu của viêm xoang, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và lên phương án điều trị triệt để. Đừng quên lập ra cho mình một kế hoạch sinh hoạt và chế độ ăn dinh dưỡng phù hợp để kiểm soát bệnh tốt nhất.
