Bệnh vôi hóa cột sống là hiện tượng các dây chằng bám vào thân đốt sống hay các mấu gai, mấu ngang của cột sống bị lắng tụ calci. Từ đó quá trình vận động của người bệnh trở nên khó khăn, các dây thần kinh, mạch máu bị đè ép khiến người bệnh cảm giác đau đớn.
Vôi hóa cột sống là bệnh gì?
Vôi hóa cột sống là hiện tượng lão hóa tự nhiên theo thời gian, thường kèm theo các yếu tố thúc đẩy như quá trình viêm do nhiễm trùng, hoặc dây chằng vùng cột sống bị quá tải do việc nặng hay sai tư thế. Có thể bị vôi hóa cột sống cổ, và vôi hóa cột sống lưng hay thắt lưng.
Bệnh vôi hóa cột sống có rất nhiều nét tương đồng với bệnh gai cột sống. Chính vì vậy để có được cách điều trị bệnh hiệu quả, cần kịp thời theo dõi và gặp bác sĩ để có phác đồ thích hợp.
Nguyên nhân gây bệnh
Bản chất của vôi hóa chính là sự lão hóa tự nhiên của cơ thể, ngoài ra một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển ví dụ như viêm khớp, dãn dây chằng, làm việc sai tư thế,…
Đây là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng vôi hóa:
- Thiếu máu: Thiếu máu sẽ làm giảm khả năng cung cấp dưỡng chất và oxy đến các khớp xương, khiến các khớp xương bị xốp và dần bị vôi hóa.
- Cơ thể bị lão hóa: Tuổi cao sẽ dẫn đến các khớp xương bị lỏng lẻo, yếu dần đi, trong khi đó sụn lại không tái tạo nữa. Vì vậy, người cao tuổi và phụ nữ ở tuổi tiền mãn kinh rất dễ bị vôi hóa.
- Sai tư thế khi làm việc: Ngồi quá lâu ở một vị trí, ít vận động cơ thể, làm việc nặng nhọc, …cũng làm tăng nguy cơ bị vôi hóa. Những ngành nghề chiếm tỷ lệ cao mắc bệnh là: lái xe, nhân viên văn phòng, thợ may mặc, công nhân bốc vác, …
- Chấn thương hoặc tai nạn dẫn đến các đốt sống bị thay đổi.
- Chế độ dinh dưỡng thừa hoặc thiếu canxi.
- Người thừa cân hoặc béo phì: Trọng lượng cơ thể quá tải đè nén lên các khớp xương cũng dẫn đến tình trạng vôi hóa.
Đối tượng nguy cơ bệnh vôi hóa cột sống
Từ nguyên nhân của bệnh, có thể kể đến các đối tượng có nguy cơ cao bị vôi hóa cột sống như:
- Tuổi tác: Những người lớn tuổi.
- Nghề nghiệp: Những người ít vận động, làm việc ngồi một chỗ trong thời gian dài.
- Chế độ dinh dưỡng: Chế độ dinh dưỡng không bổ sung đủ chất hoặc béo phì cũng dẫn đến nguy cơ cao bị vôi hóa cột sống.
Dấu hiệu nhận biết bệnh
Bệnh vôi hóa cột sống có các dấu hiệu sau:
- Cảm thấy cứng, khó vận động ở những vị trí bị vôi hóa. Ví dụ vôi hóa đốt sống lưng khiến người bệnh khó xoay người hay cúi người xuống.
- Các cơn đau buốt dữ dội thường xuyên xảy ra và lan ra những khu vực xung quanh.
- Tê bì bàn tay, bàn chân do bệnh đã ảnh hưởng đến tủy sống và dây thần kinh liên chi.
- Vôi hóa kèm theo gai cột sống khiến người bệnh có cảm giác đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, giảm trí nhớ, ù tai, hay quên…
Biến chứng vôi hóa cột sống
Nếu tình trạng vôi hóa cột sống không chỉ gây cảm giác đau nhức, tê bì, ảnh hưởng đến vận động, sinh hoạt mà để lâu, không chữa trị kịp thời có thể gây nên nhiều biến chứng như:
- Gù lưng, vẹo cột sống hoặc biến dạng khớp xương: Các bệnh này có thể gặp nếu người bệnh bị vôi hóa cột sống kèm theo xẹp đốt sống, thoát vị đĩa đệm.
- Rối loạn tiền đình: Các đốt cột sống cổ là nơi tập trung nhiều dây thần kinh quan trọng. Vì vậy khi gặp phải tình trạng vôi hóa sẽ làm suy giảm quá trình tuần hoàn máu lên não, gây rối loạn tiền đình.
- Thoát vị đĩa đệm: Khi bị vôi hóa, hai đốt sống nằm kề nhau có khả năng đàn hồi kém dẫn tới nguy cơ thoát vị đĩa đệm cao.
- Hẹp tủy sống: Khi các gai xương phát triển sẽ khiến không gian trong tủy sống bị thu hẹp lại.
- Thiểu năng hệ động mạch đốt sống phân liệt: Gai cột sống sẽ chèn ép động mạch đốt sống cổ, gây ra cảm giác hoa mắt, chóng mặt, ù tai, trí nhớ kém…
- Chèn ép rễ thần kinh: Vôi hóa cột sống làm tổn thương các dây thần kinh khiến quá trình dẫn truyền thông tin bị gián đoạn. Nguy hiểm hơn có thể khiến bại liệt một hoặc hai tay, rối loạn cảm giác tứ chi, rối loạn thực vật
Các biện pháp chẩn đoán bệnh vôi hóa cột sống
Để có phương pháp điều trị thích hợp, việc chẩn đoán chính sách tình trạng bệnh có vai trò quan trọng. Có các phương pháp chẩn đoán bệnh nhân bị vôi hóa cột sống sau:
- Kiểm tra các dấu hiệu bệnh mà bệnh nhân thường mắc phải trước khi kiểm tra cận lâm sàng.
- Chụp X-quang để quan sát các tổn thương ở cột sống cũng như các cơ quan nội tạng.
- Chụp CT giúp biết được mức độ nghiêm trọng của bệnh và phát hiện các biến chứng.
- Chụp MRI để xác định chính xác tình trạng bệnh của bệnh nhân.
Biện pháp điều trị bệnh
Tùy vào tình trạng vôi hóa, sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau. Bạn hãy thăm khám bác sĩ để có chẩn đoán và liệu trình chữa trị phù hợp nhất.
Dùng thuốc để điều trị vôi hóa cột sống
Một số loại thuốc sẽ được bác sĩ dùng trong quá trình điều trị:
- Thuốc giảm đau, thuốc chống viêm: Có tác dụng thuyên giảm cơn đau tạm thời.
- Thuốc làm giãn cơ: Có tác dụng làm hạn chế sự co thắt ở các vùng cơ bị đau.
- Các loại thuốc thúc đẩy phát triển khớp và sụn.
Điều trị không dùng thuốc
Phương pháp này áp dụng đối với người bệnh có tình trạng chưa nghiêm trọng, bao gồm thay đổi lối sống, vật lý trị liệu… Các biện pháp vật lý trị liệu thường được dùng là các bài tập giãn cơ, sử dụng tia hồng ngoại hoặc các máy xung điện để tác động.
Phẫu thuật
Biện pháp này áp dụng khi tình trạng vôi hóa diễn biến nặng và tất cả các cách chữa khác đều không mang lại hiệu quả. Có hai phương pháp được sử dụng nhiều nhất là mổ nội soi và mổ hở.
Tuy nhiên, sử dụng phương pháp phẫu thuật thường có rất nhiều rủi ro. Người bệnh hãy đến bác sĩ để nghe tư vấn và cân nhắc trước khi chọn phương pháp này.
Phòng ngừa vôi hóa cột sống
Vôi hóa cột sống hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng những phương pháp như:
- Tránh ngồi lâu, đứng lâu một tư thế; mang vác nặng quá mức hoặc các động tác quá mạnh, đột ngột và sai tư thế.
- Duy trì cân nặng ở mức lý tưởng, tránh tình trạng béo phì.
- Tập luyện các môn thể thao đúng cách để giảm các tổn thương cơ xương khớp và chấn thương.
- Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất canxi, protein, vitamin B, vitamin C, vitamin E, glucosamine qua thức ăn và thực phẩm chức năng.
Tình trạng vôi hóa cột sống không phải là bệnh lý ảnh hưởng đến tính mạng. Tuy nhiên cần được thăm khám và điều trị sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm. Phát hiện sớm nguyên nhân vôi hóa cột sống sẽ giúp người bệnh chủ động trong điều trị, hạn chế những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
