Bệnh xơ nang xảy ra khi trẻ nhận gen bất thường gây bệnh từ bố mẹ. Đây là bệnh tồn tại suốt đời, đồng thời gây nên những vấn đề nghiêm trọng liên quan đến tiêu hóa, hô hấp và rút ngắn thời gian sống của người mắc bệnh. Tuy nhiên, mặc dù gặp những vấn đề về thể chất, nhiều bệnh nhân mắc bệnh xơ nang vẫn có thể có một cuộc sống trọn vẹn.
Xơ nang là bệnh gì?
Xơ nang là một căn bệnh di truyền kéo dài suốt đời có liên quan đến tuyến bài tiết. Bệnh này khiến cơ thể tăng tiết mồ hôi và dịch nhầy, làm ảnh hưởng đến phổi, hệ tiêu hóa và các cơ quan khác. Thông thường, dịch nhầy trong phổi chỉ là một lớp lót rất mỏng và khá trơn. Tuy nhiên, nếu trẻ mắc bệnh xơ nang, dịch nhầy sẽ trở nên dày và dính bất thường, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn hệ tiêu hóa và phổi. Xơ nang ở trẻ nhỏ là một rối loạn di truyền nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng.
Nguyên nhân gây bệnh xơ nang
Nguyên nhân khiến trẻ bị xơ nang là do nhận gen di truyền xơ nang từ cả bố và mẹ, cụ thể nếu trẻ chỉ nhận được một gen từ bố hoặc mẹ thì trẻ chỉ rất có khả năng trẻ chỉ mang mầm bệnh chứ không mắc bệnh.
- Tuy nhiên, nếu trẻ nhận được gen di truyền xơ nang từ cả bố và mẹ thì trẻ sẽ bị bệnh.
- Xơ nang có nhiều khả năng di truyền trong gia đình.
- Nguyên nhân chính gây ra bệnh này là do rối loạn di truyền.
Triệu chứng của bệnh xơ nang ở trẻ nhỏ
Các triệu chứng của bệnh xơ nang sẽ khác nhau ở từng trẻ. Tuy nhiên, đa phần bạn có thể phát hiện khi trẻ còn rất nhỏ. Dưới đây là một số triệu chứng thường thấy của bệnh xơ nang:
- Nhiễm trùng phổi, khó thở, thở khò khè và ho kéo dài.
- Tắc nghẽn ruột do phân su ở trẻ sơ sinh.
- Da và mồ hôi của trẻ có vị mặn.
- Chậm tăng cân và chiều cao.
- Mũi hoặc xoang phát triển bất thường.
- Sưng trực tràng hoặc sa trực tràng.
Biến chứng của bệnh xơ nang ở trẻ nhỏ
Dưới đây là một số biến chứng thường gặp của xơ nang:
- Gây viêm phổi, viêm xoang hoặc viêm phế quản.
- Gây tổn thương đường hô hấp, gây giãn phế quản, làm cản trở lưu thông khí trong phổi.
- Gây hỏng mô phổi, dẫn đến suy hô hấp.
- Các thành ống dẫn khí có thể bị mỏng, dẫn đến ho ra máu.
- Gây viêm và sưng ở niêm mạc mũi, gây polyp.
- Làm tăng nguy cơ đái tháo đường.
- Các ống tiết men tiêu hóa của tuyến tụy bị bít kín khiến enzyme không thể xuống được ruột non, dẫn đến việc thức ăn không thể được tiêu hóa hoàn toàn, gây thiếu dinh dưỡng.
- Bít ống dẫn mật, gây sỏi mật và các vấn đề về gan.
- Gây loãng xương.
Biện pháp điều trị xơ nang ở trẻ nhỏ
- Điều trị hỗ trợ toàn diện, đa cơ quan.
- Kháng sinh, thuốc dạng hít làm giảm dịch tiết đường thở, làm sạch đường thở.
- Thuốc giãn phế quản dạng hít, đôi khi là corticosteroid.
- Bổ sung men tụy, vitamin.
- Chế độ ăn giàu chất béo.
Mục tiêu điều trị là duy trì được tình trạng dinh dưỡng bình thường, phòng ngừa hay điều trị tích cực các biến chứng từ phổi hay cơ quan khác, tăng cường hoạt động thể chất, hỗ trợ tâm lý. Phác đồ điều trị tương đối phức tạp, thường mất 2 giờ/ngày.
Điều trị tại đường tiêu hóa
Sử dụng men tiêu hóa hỗ trợ kèm với bữa ăn để giúp tăng cường tiêu hóa thức ăn
Bổ sung thêm các vitamin và dưỡng chất cần thiết để cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ
Thiết kế một chế độ dinh dưỡng đặc biệt cho trẻ tăng chất béo và năng lượng
Thêm muối vào các món ăn để thay cho lượng đã mất qua mồ hôi
Hoạt động
Trẻ mắc bệnh xơ nang vẫn nên hoạt động và chơi thể thao bình thường. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ để xem con bạn nên hoạt động ở mức độ như thế nào. Các môn thể thao như chạy và bơi lội thường có ích do chúng giúp làm sạch chất nhầy tại phổi.
Trẻ bị xơ nang thường bị mất khá nhiều muối trong khi luyện tập hoặc dưới thời tiết nắng nóng nhiều hơn trẻ bình thường. Do vậy, bạn nên chú ý bổ sung đủ nước và muối cho trẻ qua thực phẩm và đồ uống.
Bí quyết giúp trẻ hít thở dễ dàng hơn
Bệnh xơ nang ở trẻ nhỏ có thể gây ra các vấn đề về hô hấp. Nếu trẻ khó thở, bạn có thể thử một số phương pháp dưới đây để giúp trẻ thở dễ dàng hơn:
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà để tăng độ ẩm không khí vì không khí khô có thể khiến trẻ khó thở và ho có đờm.
- Không hút thuốc gần trẻ. Khói thuốc có thể ảnh hưởng xấu việc hô hấp của trẻ và khiến những cơn ho trở nên tồi tệ hơn.
- Kê gối để nâng đầu trẻ cao lên khi ngủ. Đầu cao giúp trẻ dễ thở hơn. Tuy nhiên, với trẻ sơ sinh, không nên dùng gối.
- Nhờ bác sĩ hướng dẫn một vài bài tập để giúp trẻ hít thở dễ dàng và loại bỏ chất nhầy ra khỏi cơ thể.
Phương pháp phòng ngừa xơ nang ở trẻ
Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:
- Tiêm vaccine phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
- Không hút thuốc thụ .
- Rửa tay thường xuyên.
- Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ.
- Tập thể dục mỗi ngày.
Xơ nang là một căn bệnh có thể đe dọa tính mạng. vậy nên, khi phát hiện các dáu hiệu bệnh cần được thăm khám và có biển pháp điều trị phù hợp. Điều trị sớm có thể nhiều cơ hội hồi phục sức khỏe. Ngoài ra, các bậc phụ huynh hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh có bé qua việc luyện tập và bổ sung đủ các chất dinh dưỡng giúp trẻ tăng cường miễn dịch, đẩy lùi các tác nhân gây bệnh.
