Người bệnh xuất huyết não khi không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra những thương tổn vĩnh viễn, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Đây là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ.
Chảy máu não là gì?
Chảy máu có thể xảy ra bên trong, giữa và màng bao bọc não, giữa các lớp màng não hoặc giữa hộp sọ và phần bao ngoài của não.
Nếu bạn gặp phải tình trạng này thì cần điều trị ngay lập tức. Hầu hết người mắc bệnh sẽ bị thương tật vĩnh viễn ở một mức độ nào đó, một số người có cơ hội hồi phục hoàn toàn.
Biến chứng có thể bao gồm đột quỵ, mất chức năng não, tác dụng phụ của thuốc hoặc phương pháp điều trị. Bạn có nguy cơ tử vong dù được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây bệnh
Xuất huyết não có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bệnh khởi phát có thể từ 1 hoặc kết hợp nhiều nguyên nhân. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây xuất huyết não giúp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa tái phát tốt hơn.
Chấn thương sọ não
Chấn thương do tai nạn giao thông, té ngã, tai nạn thể thao hoặc chịu áp lực cao gây tổn thương nội sọ hoặc các mạch máu nội sọ gây chảy máu.
Tăng huyết áp
Huyết áp cao kéo dài làm tổn thương thành mạch máu, lâu dần có thể gây giãn nở, rò rỉ máu trong mạch hoặc vỡ mạch máu.
Xơ vữa động mạch
Mỡ máu cao, đặc biệt là cholesterol xấu tạo thành mảng bám trên thành mạch cũng khiến mạch bị tổn thương và rò rỉ máu.
Dị dạng động tĩnh mạch não
Các trường hợp xuất huyết não do bất thường cấu trúc giữa các đoạn nối động mạch và tĩnh mạch có thể cần phẫu thuật loại bỏ.
Cục máu đông
Mạch máu não xuất hiện các cục máu đông, gây tổn thương thành mạch và là một trong những nguyên nhân dẫn đến xuất huyết não.
Thoái hóa mạch máu não dạng bột
Trong các thành động mạch não tích tụ Protein Amyloid tích tụ, dẫn đến thoái hóa mạch máu.
Khối u não
Khối u não đè lên các mô não và mạch máu gây vỡ và chảy máu.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xuất huyết não
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xuất huyết não, chẳng hạn như:
- Bệnh tim, ví dụ như tăng huyết áp.
- Giới tính: Bệnh xuất huyết não xảy ra ở đàn ông thường xuyên hơn phụ nữ.
- Tuổi tác: Bệnh xuất huyết não xảy ra phổ biến hơn ở người trẻ tuổi và trung niên Mỹ gốc Phi và Nhật Bản.
Triệu chứng của xuất huyết não
Tùy vào vị trí bị xuất huyết trên não bộ mà người bệnh có các triệu chứng xuất huyết não tương ứng. Thông thường, các biểu hiện hay gặp là:
- Đột ngột cảm thấy tê bì cơ mặt, cánh tay hay chân, đặc biệt là chỉ xảy ra ở một bên cơ thể.
- Đột ngột liệt nửa người hoặc méo miệng.
- Đau đầu.
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Lú lẫn, không tỉnh táo.
- Chóng mặt, choáng váng.
- Co giật.
- Khó nuốt.
- Mất thị lực hoặc nhìn mờ.
- Mất khả năng thăng bằng và phối hợp vận động.
- Gáy cứng, nhạy cảm với ánh sáng.
- Nói khó hoặc phát âm không rõ ràng.
- Khó đọc, viết hay hiểu những gì người khác nói.
- Mất ý thức hoặc hôn mê.
- Khó thở và nhịp tim bất thường (thường thấy ở những người bị xuất huyết ở thân não).
Phương pháp chẩn đoán xuất huyết não là gì?
Ban đầu, bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng mà bạn đang gặp phải để xác định sơ bộ tình hình.
Tuy nhiên, một số người bệnh xuất huyết não nhưng không biểu hiện bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào khiến cho việc chẩn đoán gặp khó khăn. Để xác định được vị trí chảy máu trong não, bác sĩ cần thực hiện một số xét nghiệm, chẳng hạn như:
- Chụp CT hoặc MRI.
- Chọc dò tủy sống.
- Chụp mạch máu não để tìm kiếm các mạch máu phình vỡ hoặc xơ vữa, viêm động mạch, khối u, rách nội mạc động mạch, cục máu đông.
Ngoài ra, một số xét nghiệm bổ sung khác có thể được thực hiện để chẩn đoán xuất huyết não, bao gồm:
- Điện não đồ, chụp X-quang ngực hay chọc dò tủy sống.
- Xét nghiệm nước tiểu.
- Xét nghiệm công thức máu toàn phần.
Biện pháp điều trị bệnh
Điều trị xuất huyết não phụ thuộc vào vị trí, nguyên nhân và mức độ xuất huyết. Bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật để làm giảm phù và ngăn ngừa chảy máu.
Tùy thuộc vào vị trí của các cục máu đông, bác sĩ sẽ phẫu thuật mở sọ hoặc chọc hút theo hướng dẫn của quang tuyến. Một số loại thuốc cũng có thể được chỉ định, bao gồm thuốc giảm đau, corticoid hoặc thuốc lợi tiểu để làm giảm phù, thuốc chống co giật để kiểm soát co giật.
Bạn sẽ cần được điều trị dài hạn để khắc phục triệu chứng do tổn thương não. Tùy thuộc vào các triệu chứng, điều trị có thể bao gồm vật lý trị liệu, tập nói và một số liệu pháp khác.
Phòng ngừa xuất huyết não
Bạn có thể giảm bớt nguy cơ bị xuất huyết não bằng cách:
- Kiểm soát huyết áp luôn ổn định.
- Giảm nồng độ cholesterol trong máu.
- Giảm cân nếu đang thừa cân, béo phì.
- Hạn chế sử dụng rượu, bia, thuốc lá.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh.
- Tập luyện thể dục thường xuyên, đều đặn.
- Kiểm soát tốt lượng đường trong máu nếu mắc bệnh đái tháo đường.
- Mang đồ bảo hộ nếu tham gia vào các hoạt động thể chất có nguy cơ gây chấn thương, tránh để chấn thương đến vùng đầu.
- Thay đổi lối sống lành mạnh hơn đế giảm thiểu tai biến mạch máu não.
Bệnh xuất huyết não nguy hiểm và để lại nhiều di chứng, vì thế điều trị sớm và tích cực đóng vai trò quan trọng.
